Son 10 yıllık istatistiki verilere göre Kocaeli, imalat sanayi üretiminde ortalama yüzde 13 paya sahip, Türkiye’nin en hızlı sanayileşen ili, 2011’de 62.7 milyar dolarlık dış ticaret hacmi ile ilin Türkiye dış ticaretinden aldığı pay yüzde 16.7 oldu. İlimizde ihracatın ithalatı karşılama oranın 2010 yılında yüzde 91 iken 2011 yılında yüzde 97’ye yükseldi. Kocaeli’de kimya sanayinin, Türkiye kimya sanayi içindeki payı yüzde 27. Son yıllarda ise otomotiv sanayine yönelik yapılan yatırımlar ile sektör lider onumuna geldi. İlimizdeki dört büyük otomotiv firması 2011 yılında Türkiye otomotiv sanayinde araç üretiminde 31.9’unu karşıladı. Yine araç üretimi bakımından Türkiye otomotiv ihracatındaki payı yüzde 35.1 oldu.
Kocaeli, körfezin etrafında ve transit geçiş yolarının üstünde konumlanması ile lojistik açıdan ciddi bir avantaja sahip. Kocaeli Körfezi, doğal bir rıhtım özelliği taşıyor. İlde irili ufaklı 34 liman ve iskele bulunuyor. Ancak bunun sadece 11 tanesi gerçek anlamda liman, diğerleri ise yanaşma yeri olan tesis. Bununla birlikte Kocaeli Avrupa Birliği’nin beşinci büyük liman şehri.
Kocaeli ekonomisinin ulaştığı dış ticaret hacminin ülke genelindeki oranının 2023’e değin değişmediği ve limanları vasıtasıyla dış ticaret için yüklerin bölgeye yönlendireceği varsayılırsa 1,2 milyon TEU olarak hesaplanan ait konteyner yükünün, 2023’e kadar en az 4 milyon TEU’ya ulaşması ve bu yükün bölge limanlarında elleçlenmesi bekleniyor. Dış ticaret hacmi incelendiğinde, elleçlenecek yük miktarının da buna paralel seyir göstermesi beklenmeli.
Halihazırda ülke dış ticaret taşımalarının son 10 yıllık ortalamasının yüzde 67.6 oranında denizyolu ile yapılmış olması da limanlarımızın önemini giderek artırıyor. Türkiye’nin 2023’te 500 milyar dolarlık ihracat hedefinin 1.1 trilyon dolarlık bir dış ticaret hacmi beklentisi yaratıyor. Bu yaklaşıma göre Kocaeli’nin ulaşacağı dış ticaret yaklaşık 180-200 milyar dolar olacak.
Türkiye’nin en büyük ticaret hacmine sahip olan kenti Kocaeli için bu hacmi kaldıracak altyapı yatırımlarına gereksinim duyuluyor. Kocaeli yüz ölçümü bakımından Türkiye’nin en küçük ili olmasına rağmen hinterlandı oldukça geniş ve Karadeniz ve Doğu ülkeleri için büyük bir öneme sahip. Limanların modernizasyonu, demiryolu ve karayolu bağlantılarının geliştirilmesi önemli.
Bölgenin taşıdığı yük miktarı da yıllar itibariyle artıyor. Bölgemizdeki birçok sanayi kuruluşu, yaşanan ulaşım sıkıntıları sebebiyle ihracatlarını diğer illerde bulunan limanlardan karşılamaya çalışıyor. Bu durum ihracatçılarımıza ilave maliyetler getiriyor. İlimizde bu yükü taşıyacak lojistik konusunda yeni altyapı yatırımlarına ihtiyaç duyuluyor. Kocaeli, dış ticaretin yaklaşık beşte birini elleçleyen, Türkiye’nin 10’uncu büyük limanı. Ancak limanlardaki yüklerin hepsi D-100 ve TEM otoyolu ile taşınıyor ve limanlarla otoyollar arasında ciddi tıkanmalar yaşanıyor.
Demiryolu taşıması yeterince kullanılamıyor. Limanların depolama alanları da yetersiz. Oda olarak bu konuyu irdelemek için Doğu Marmara Kalkınma Ajansı Doğrudan Faaliyet Hibe Programı çerçevesinde “Kocaeli’de Denizyolu Taşımacığına ilişkin Gelecek Arayışı ve Fizibilite Çalışmasını” yürüttük. Çalışmada “Liman İdaresi” ( Port Autority) kavramı da tartışmaya açıldı.Bu çerçevede işleyen tüm terminaller ve iskeleler bazında idarenin mevzuat alt yapısının oluşturulması faydalı gözüküyor.
Dilovası ve Derince limanlarının modernizasyonu Anadolu’da istenen sanayileşme sürecini hızlandıracaktır. Yeni liman yerine mevcut altyapının iyileştirerek kurulu mevcut limanlara hizmet edecek şekilde düzenlenmesi öne çıktı. Aktif kullanılabilecek, Derince limanı örneğiyle birlikte bölgenin ticaret hacmine cevap verebilecek bir limana kavuşabileceği düşünülüyor. 2011 yılında Kocaeli, 21 bin 405 TL ile kişi bazında devlete en fazla kazanç sağlayan il oldu.
Türkiye ortalaması ise 3 bin 959TL. Bütçeden kişi başına yapılan harcama ise Türkiye ortalaması 4 bin 193 TL iken Kocaeli için sadece bin 692 TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirlerinin hemen hemen üçte biri bu limanlardan karşılanıyor. Oysa ilin Türkiye ekonomisine yarattığı katma değerin yanında bütçeden Kocaeli için harcanan rakam oldukça küçük kalıyor.
Kocaeli Sanayi odası olarak hükümetimizden en büyük beklentimiz; Kocaeli’nin bütçeden en az Türkiye ortalaması kadar pay alması. Ancak bu şekilde ilimizin altyapı ihtiyaçları karşılanabilecektir.
Kaynak:Dünya Gazetesi