Orta Asya - Kafkas ülkelerinin Avrupa ve dünya pazarlarına bağlanmasında kilit ülke konumundaki Türkiye'nin TRACECA Projesi’ndeki önemi ve ağırlığı giderek artıyor.
Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerini Kafkasya ve Karadeniz üzerinden Avrupa'ya bağlamak amacıyla hayata geçirilen TRACECA toplantısı 17 Nisan tarihinde Bakü'de gerçekleştirildi. TRACECA kapsamında yer alan projelerin masaya yatırıldığı toplantıya katılan UTİKAD Genel Sekreteri ve FIATA Demiryolu Çalışma Grubu Üyesi Hacer Uyarlar, yaptığı sunumda proje kapsamında yapılan demiryolu yatırımları hakkında bilgi verdi.
TRACECA toplantısı ile ilgili değerlendirmesinde Hacer Uyarlar, üye ülkelerin Türkiye ve özellikle Bakü- Tiflis- Kars hattına çok büyük önem verdiklerini belirterek, bu hat üzerindeki ortak taşıma belgesinin Türkiye ayağında da kullanılabilmesini beklediklerini söyledi.
2009 yılından bu yana bölgedeki hatlarda kullanılan ve kullanım sayısı her geçen gün artan ortak taşıma belgesinin Bakü- Tiflis- Kars hattında kullanılması konusunda üye ülkelerin önümüzdeki günlerde girişimde bulunacakları bilgisini veren Hacer Uyarlar, Kazak demiryollarının projesi olan Silk Wind Block Train of Intermodal Transport ile bağlanacak Bakü- Tiflis- Kars hattında bu ortak kullanım belgesinin kullanılması için Kazakistan Demiryolları'nın destek vermeye hazır olduğunu kaydetti.
SAMSUN VE TRABZON LİMANINA DEMİRYOLU BAĞLANTISI ŞART
2013 yılında bitmesi planlanan Bakü- Tiflis- Kars hattının Trabzon ve Samsun limanları ile
demiryolu bağlantısının Orta Asya ve Kafkaslar'dan Avrupa’ya mal taşımasında Türkiye'yi stratejik bir üs haline getireceğine dikkat çeken Hacer Uyarlar,"Bu hattın bir an önce tamamlanması, Karadeniz limanları ile demiryolu bağlantılarının sağlanarak diğer koridorlarla bağlantısının kurulması TRACECA'yı diğer alternatiflerinden daha öne çıkaracaktır. Bu hat diğer taşıma koridorlarına göre hem maliyetler hem de süreler açısından daha rekabetçi olabilecektir. Özellikle Ortadoğu ve Asya’ya yük akışında etkili olacak İskenderun ve Mersin Konteyner Terminalleri yüksek kapasiteleriyle uluslararası ticaretten daha fazla pay almamıza yardımcı olacaktır. İzmir Limanı fiziksel olanaklar nedeniyle çok fazla genişleyemeyecektir.
Bölgedeki yük trafiğini rahatlatacak alternatif liman olarak ise Çandarlı Limanı düşünülmektedir. Bu nedenle Kuzey Ege’de inşa edilecek Çandarlı Limanı bölgedeki yük akışı ve kapasite açısından son derece önemlidir. Filyos Limanı ise Trabzon, Hopa ve Samsun Limanları’nın kapasitelerine ek bir güç oluşturacaktır." dedi.
BÖLGEDE KİLİT ÜLKE TÜRKİYE
Toplantıda, ortak taşıma belgesi kullanılmasına yönelik girişimlerin başlatılması için çalışma grubu oluşturularak önümüzdeki aylarda bir workshop yapılmasının planlandığını dile getiren Uyarlar, küreselleşmenin de etkisi ile yük taşımacılığında demiryollarının tüm dünyada giderek önem kazandığını vurguladı ve şunları söyledi: "Karayolunda 10 bin kilometreden fazla yük taşımanın zorlukları çok. Bu nedenle özellikle Asya ve Kafkas pazarlarındaki yüklerin sadece karayolu ile taşınması gerçekçi görünmüyor. Bu nedenle son yıllarda Asya ve Kafkas pazarlarının ticarette söz sahibi olması, bölgedeki enerji kaynaklarının Avrupa pazarlarında bağlanmasında Türkiye kilit rol oynayacaktır. Asya pazarındaki büyümeye paralel olarak Asya’dan Avrupa'ya yük taşıma oranı 2011 yılında yüzde 23'e ulaştığı tahmin edilmektedir.
Avrupa ile Asya/Çin'i demiryolu ile kesintisiz bir biçimde bağlamayı hedefleyen bu projede ortak taşıma belgesinin kullanımı da hızla artmaktadır. 1998 yılında TRACECA anlaşmasına taraf olan Türkiye, demiryolu, karayolu hatları, limanları ve iki ana karayı birbirine bağlayan Marmaray projesi ile bu koridor içinde önemli bir yere sahip. Bu önem Bakü-Kars-Tiflis hattının hayata geçmesi, ortak taşıma belgesinin kullanmasıyla birlikte Türkiye'nin bu projedeki önemi daha da artacak hatta Türkiye bu projede kilit ülke konumuna gelecektir."
TRACECA İLE "İPEK YOLU" YENİDEN CANLANACAK
TRACECA Projesi ile Kafkaslar, Ortadoğu ve Türkiye üzerinden Asya-Avrupa eksenli taşımacılık ve ulaştırmayı kolaylaştırarak küresel ticareti geliştirmek hedefleniyor. Bu açıdan TRACECA Projesi, doğu ve batı ülkelerini birbirine bağlayan tarihi İpek Yolu ile özdeşleşen bir proje.
Demiryolu hattı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'den başlayarak Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden sonra Kars'a uzanıyor. İstanbul Boğazı'nda sürdürülen Marmaray projesinin de tamamlanmasına paralel olarak, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi hayata geçirildiğinde Avrupa'dan Çin'e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün olacak. Her iki projenin tamamlanmasıyla Asya'dan Avrupa'ya karşılıklı taşınabilecek yük ve yolcuların önemli bir bölümü bu hattı kullanacak. Proje tamamlandığında ilk etapta yıllık 1 milyon yolcu ve 6,5 milyon ton yük taşıması hedefleniyor.
TÜRKİYE MODEL ÜLKE SEÇİLDİ
11-15 Haziran 2012 tarihleri arasında TRACECA’ya üye ülkelerden 60 üst düzey temsilci "Lojistik Merkezler ve Deniz Otoyolları II "projesinde model ülke olarak seçilen Türkiye'ye gelecek.
Heyet, ziyaretinde TRACECA’nın Çin Sınırından Kazakistan’la başlayıp, Türkiye ile Avrupa Sınırında son bulacak güzergâhta çalışacak “İpek Rüzgarı Blok Tren Projesi”ndeki gelişmeler hakkında bilgi verecek . Aynı zamanda Türk lojistik sektörü ve faaliyetleri hakkında bilgi
alışverişinde bulunacak.
TÜRKİYE İLE ÇİN “İPEK RÜZGARI”YLA BİRLEŞECEK
“İpek Rüzgarı Blok Tren Projesi” olarak adlandırılan projenin amacı kapıdan kapıya yapılan yük trafiğinin Avrupa-Kafkasya- Asya koridoruna kaydırılması amacıyla gelişmiş elektronik altyapı ile bilgi alışverişi yapılması ve hızlı konteynır blok tren rotasının oluşturulmasını kapsıyor.
Projenin güzergâhında Çin, Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye yeralıyor.
İpek Rüzgarı Projesi, yüksek seviyede yük akışına sahip olan Çin ve Türkiye arasında daha kısa ve daha hızlı direkt bir demiryolu bağlantısı kurulmasını, gümrük ve sınır geçişleri prosedürlerinin olaylaştırılmasını, transit ve yolculuk süresi ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerin azaltılmasını hedefliyor. Bu proje ile var olan 4688 km’lik yol, 3723 km’ye inecek ve ortalama 16 gün olan taşıma süresi 12 güne düşürülecek. Öte yandan sınırlardaki bekleme süresi bu proje ile 3-12 saatten 30 dakika-3 saat arasına inecek.