Lefke, Gemikonağı Limanı ve bölge arazisi “serbest liman” yapılması amacıyla Tener İşletmeleri Ltd.’ye uzun süreliğine kiralandı.
Maliye Bakanlığı, Gemikonağı’nda bulunan liman arazisini, Tener İşletmeleri Ltd.’ye rezerv etti. Lefke bu rezervi tartışıyor. Lefke, Gemikonağı Limanı ve bölge arazisi “serbest liman” yapılması amacıyla Tener İşletmeleri Ltd.’ye uzun süreliğine kiralandı.
Alan “serbest liman” olarak kullanılacak. Ancak, kamuoyundan gizlenen raporları ele geçiren Lefke Çevre Örgütleri, limanın petrol dolum tesisine çevrilmesinden endişe ediyor.
Tener İşletmeleri ismi ise kamuoyuna yabancı değil. İlgili şirket, geçtiğimiz yıllarda Kıb-Tek’e ait hurda ihalesini almış, ancak ihale şartlarını yerine getiremediği Sayıştay Raporu’nda da kayıt altına alınmıştı.
Her türlü liman aktivitesi
Limanda gümrük, antrepo, montaj yenileme, gemi bakım onarımı ile “her türlü liman aktivitesi” hizmeti verilmesi öngörülüyor. Projenin tamamlanması ile birlikte ilk etapta 150, yıllar içerisinde ise bin kişinin istihdam edileceğinden bahsediliyor.
Belediye yer gösterecek
Yedidalga Limanı olarak da adlandırılan bölgeye 900 bin metreküp gibi yüksek bir oranda dolgu yapımı öngörülüyor.
Hazırlanan ÇED Raporu’nda ise, “Söz konusu alana yapılacak dolgu için kullanılacak malzeme, Lefke Belediyesi tarafından gösterilecek alandan alınacak” deniyor.
Rafineri iddiası
Alanla ilgili ÇED Raporu’nun Lefke Belediyesi’ne sunulduğu öğrenildi. Lefke Belediye Başkanı Mehmet Zafer, ÇED Raporu’nda yaptığı incelemede, hiçbir şekilde “rafineri, kurulacağı” sonucuna varmadığını söyledi. Zafer, “Buraya tamamen bölge ekonomisini geliştirecek bir
liman tasarlanıyor” dedi.
Zafer, “Yapılacak olan liman, tamamen turizme yönelik olacak. Buraya yat limanı inşa edilecek. Bildiğim kadarı ile Maliye Bakanlığı bu araziyi Yahya Kurt’a kiraladı” dedi.
Örgütler yine ayaklandı
Lefke ve Gemikonağı bölgesindeki çevre örgütleri Gemikonağı’na yapılacak liman çalışmasına tepki gösterdi. Bölgeye rafineri yatırımı yapılacağından endişe eden örgütler, liman adı altında rafineri kurulacağı korkusuyla projeye karşı çıkıyor.
Mağusa Limanı’na alternatif mi?
Proje ile ilgili raporu inceleyen uzmanlar ise buranın Mağusa Limanı’na alternatif olarak düşünüldüğü endişesi taşıyor.
Raporda sık sık “Mağusa Limanı’nın yetersizliğinden” bahsedilirken, “serbest liman deniliyor ancak, ÇED Raporu’nda sık sık yük taşımacılığı ve gemi bakım onarım işlemlerinden bahsediliyor” endişesi öne çıktı.
Hem yat hem de depo
Proje içerisinde “120 yat kapasitesinden” söz edilirken, aynı şekilde de 3 yük gemisi vurgusu yapılıyor. Raporu inceleyen çevre örgütleri, “Bu nasıl turizm limanı? Hem Mağusa ile karşılaştırılıyor, hem yük gemisi olacağından söz ediliyor, hem de depolanacak ürün taşınacağından bahsediliyor” diyerek, olayın perde gerisinde yat limanı tasarlanmadığı endişesi taşıdıklarını vurguladı.
Nostaljik liman yıkılıyor
“Yatırımda 50 metrekarelik zehirli atık arıtma odası var” diyen örgüt temsilcileri, bunun nedenini de sordu.
ÇED Raporu’nda dikkat çeken bir başka unsur da, mevcut nostaljik limanının yıkılacağının belirtilmesi. Çevre örgütü yöneticileri, “yeni yatırımda mevcut alan içerisinde bulunan yollar, raylı sistem, liman olarak kullanılan iskele kaldırılıp, projeye göre yeniden inşa edilecektir” deniyor. Buna göre nostaljik durumda olan iskele ve raylar kaldırılıyor” saptamasında bulundu.
Prosedür ters işliyor...
Konuyla ilgili bir uzman ise şunları söyledi: “Farklı liman projeleri düşünüldüğünde, uygulanabilecek yapısal sistemlerin başlıcaları veriliyor. Bu liman yatırımı için hazırlanan alternatif bir yapısal sistemle tasarlanmış proje bulunmamaktadır. Yetersiz veya gereksiz kapasite yaratmamak için talebe göre yatırım yapılacağı görünüyor.
O zaman bu söylediği istihdam ve yatırım tutarı ne olacak? Sonuç olarak ilgili şirket yeri alıyor, izinleri alıyor ve sonra da talebi analiz ederek kapasiteyi belirliyor. Normalin tam tersini yapıyor. Şirketin önce talebi belirleyip, sonra da yatırım için gerekli izinler alması gerekiyor. Oysa burada tam tersi yapılıyor. Esasen bunun sorgulanması gerekiyor.
“Petrol yatırımı için talep edildi...”
Raporun bir yerinde, Limanlar Dairesi resmi yazısında bu arazinin akaryakıt sektörüne ilişkin yatırım için talep edildiği anlaşılıyor. Görünüşte ise mevcut iskelenin tadil edilmesinden bahsederken bu raporda bunun kaldırılacağından bahsediyor.
Bu arada rapor başka, ekleri ise başka şeyleri söylüyor. Kaymakamın görüş yazısında ise dağıtıma Turizm Bakanlığı konulmuş. Nasıl olur da Ulaştırma Bakanlığı veya enerji bakanlığı değil de Turizm Bakanlığı’nı koyuyor? Ne ilgisi var? Gerçekten tuhaf hem de çok tuhaf.
Serbest bölgelere Ekonomi ve Enerji Bakanlığı baktığı için Bakanlar Kurulu kararında bu bakanlıktan bahsedilmesi normal diye düşündüm. Ancak raporda sanki serbest liman olmayacakmış gibi ifadeleri çelişki yaratıyor. Ekteki limanların görüş yazısı ise iyice kafaları bulandırıyor. Demek ki bu akaryakıt ile ilgili bir yatırım olacak ve Enerji Bakanlığı o nedenle devrede.”
Oran: “Elimize gelen resmi bir şey yok”
Lefke ve Çevre Köyler Dayanışma ve Kalkındırma Derneği Hakan Oran gazetemize yaptığı açıklamada kulaktan duyma bilgiler şeklinde konuyu duyduklarını belirterek ellerine resmi bir belge gelmediği için herhangi bir açıklama yapmadıklarını açıkladı. Marina ve yat limanı izni verilen bir yere yüksek tonajlı gemilerin geleceği bilgisini de aldıklarını söyleyen Oran, 2000’li yıllarda tersane yapımı gündeme geldiğinde de tepki koyduklarını böyle bir şeyin olması halinde buna da gerekli tepkiyi vereceklerini belirtti.
Dayıoğlu: “YAGA’nın raporu iç açıcı değil”
Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Başkanı Tamer Dayığlu ise ellerine proje ile ilgilin ön ÇED Raporu’nun geçtiğini ve bunu uzmanlara incelettikten sonar durumun iç açıcı olmadığını söyledi. Ön ÇED Raporu’nun incelerken ellerini bir başka rapor geçtiğini kaydeden Dayıoğlu, YAGA’dan Derviş Besimler’in imzasıyla hazırlanan raporda Taner İşletmeciliği’ne petrol dolum tesisi ve asfalt ham maddesi üretecek rafineri kurulacağının ifade edildiğini vurguladı.
Önümüzdeki hafta yetkili bakanla bu konuyu görüşeceklerini söyleyen Dayıoğlu, rapor ellerinde olduğunu bunu raporu sivil toplum örgütleri, siyasi partiler ve halkla paylaşacaklarını ve bundan sonar bir yol haritası belirleyeceklerini aktardı. Dayıoğlu, geçtiğimiz yıl petrol dolum tesisi yapımına nasıl karşı çıktılarsa şimdi de yine aynı mücadeleyi vermeye hazır olduklarını belirtti.
Kaynak:DenizHaber