Kocaeli Bölgesinin Lojistik Master Planının hazırlanmasında yer alıyorum. Bu çalışma ile ülkemizin lojistik açısından en yoğun, en karmaşık, en zor ve geleceği en karanlık bölgesini inceleme olanağı buldum. Bölgedeki, cesur sanayiciler yıllarca önce, küçük ölçekle başlayan yatırımlarının hammadde gereksinmelerini kara yolu ile karşılamışlar ve ürettikleri ürünleri yurt içine veya kısmen yurt dışına, yine kara taşıma araçları ile sevk etmişler. Zaman içinde ölçekleri büyümüş, Özellikle Dilovası bölgesindeki OSB yapılanması ile artan hammadde taleplerinin ekonomik yoldan karşılanması veya üretimlerinin kolayca ihracatı için; fabrikalar deniz kıyısında kendi iskelelerini oluşturmuşlar. Devletin, özel iskelelere kurum dışında iş yapma yetkisi vermesiyle birlikte, bu iskeleler büyümüş, boyları uzamış, arka alanları dar olanlar deniz doldurarak liman arka sahası elde etmişler ve dışarıya da liman hizmeti vermeye başlamışlar.
Konteyner taşımasının gelişmesi ile birkaç liman konteyner elleçlemeye başlamış, likit elleçleyen limanlar oluşmuş, konvansiyenel kargo veya dökme yük konusunda ihtisaslaşan limanlar ortaya çıkmış. Bu gün için Türkiye sanayisinin büyük bir oranı bu bölgede bulunmakta. Yükler de bu bölgeye gelmekte ve gitmekte.
Bütün bunlar yapılırken; fabrikaların ve limanlarının arasından geçen iki hatlı demiryolu hiç yük taşımacılığında gündeme gelmemiş. Sadece Derince limanına ve birkaç fabrikaya hizmet vermekle yetinilmiştir. Bu gün için fabrikaların devleşen talepleri karşısında ; artık kara taşımasının yerini demiryolu taşımasının alması zorunlu hale gelmiştir. Ancak bu liman karmaşası arasında hele iki hatlı bir demiryolu sisteminde yük taşınması imkansızdır. Bir yandan hızlı tren, diğer yandan Haydarpaşa, Gebze, İzmit yolcu taşınması, bu hattı yük için kullanılamaz hale getirmektedir.
Öte yandan Marmaray üzerinden taşınacak olan demiryolu yükü yine iki hatlı bir yoldan taşınacaktır. Nisan ortasında başlayacak, iki yıl sürecek olan bu hattın revizyonu çalışması ile Gebze’ye 2 artı 1 olarak gelecek olan demiryolu burada tekrar iki hatta inecek ve Köseköy ( Kocaeli) istasyonuna kadar 2 hatlı gidecek, burada Ankara- Eskişehir hızlı tren hattı ile birleşecektir.
Gebze ile Köseköy arasında demiryolu ile yük taşımanın alt yapısı düşünülmemiştir. Bu bölge 2023 yılında 500 milyon ton civarında yük elleçleyecek , hatta 2015 yılında Dilovası OSB, E5 ve TEM kara taşıma araçları yüzünden geçilmez hale gelecektir. Çözüm bu yüklerin demiryolu ile boşaltılmasıdır. Bunun sağlanması ancak Dilovası’nın hem Doğu hem de Batı yönünde iki adet Demiryolu yük terminali inşa edilmesi ve buralardan yük potansiyeli fazla olan limanlara ‘kılçık’ adı verilen kısa hatlarla demiryolu ağının ulaştırılması olacaktır. Bu bölgelerden birincisi Doğu yönünde, Tavşancıl diğeri Batı yönünde, Muallim Köy bölgesi olmalıdır. Her iki bölgede de demiryolu sahilden gitmekte ve bir kavis çizerek, bir koyu geçmektedir. Bölgede arazi yoktur. Olan da çok pahalıdır, ancak her iki bölgede de kolayca deniz doldurulması ile 1.500 m uzunlukta 150-200 m genişlikte bir alan yaratılabilir. Kıyıdaki dik yamaçların taşlarının da kullanımı ve buradan da alan kazanılarak birer demiryolu yük merkezine dönüştürülebilir. İçine demiryolu giremeyen limanlar ve fabrikalar da bu merkeze yüklerini getirerek vagonlara yükleyebilirler.
Kocaeli Dilovası bölgesinde TCDD için büyük bir yük potansiyeli mevcuttur. Bu potansiyel gelecek 12 yıl içinde ölçek büyümesi nedeniyle 20-30 kat artacaktır. Hazır iki yıllık bir hat revizyonuna başlıyoruz. Bu fırsatı hem yüke özel, hiç olmazsa tek hat ilavesi, yoldaki köprülerin düzeltilmesi ve tünellerin kaldırılması ve de iki adet demiryolu yük merkezinin inşaatında kullanalım. Daha önce düşünmedik, hala fırsatımız var düşünmeye, yapmaya ve kullanmaya. Kocaeli’nin Doğusunu böyle kurtaracağız. Batısını da daha sonra.
Atilla Yıldıztekin/Perşembe Rotası