Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 8.8 büyüdü. Türkiye bu büyüme oranıyla Çin’den sonra dünyanın en hızlı ikinci ekonomisi oldu. Yüzde 8.8’lik sürpriz oran için “Hesapsız, kitapsız büyümüyoruz” diyen Sanayi Bakanı Nihat Ergün, büyümenin özel sektör kaynaklı olduğuna dikkat çekti.
Son 7 çeyrektir büyüyen Türkiye ekonomisi, bu yılın ikinci çeyreğinde de yüzde 8.8’lik büyümesiyle sürpriz yaptı. Bu oranla Türkiye, ikinci çeyrekte Çin’den sonra dünyada en hızlı büyüyen ikinci ülke oldu. Sanayi Bakanı Nihat Ergün, “Hesapsız, kitapsız, kontrolsüz büyüyelim anlayışıyla bir büyüme söz konusu değil. Büyüme özel sektör kaynaklı” dedi. Özel sektörün yatırım harcamalarındaki yüzde 33.5’lik artış bu dönemin dikkat çeken gelişmelerinden biri oldu.
Çift hane büyüyen ülke yok
Türkiye’nin yüzde 8.8’lik büyümesi, geçen yılın aynı dönemindeki yüzde 10.2’lik ve 2011’in ilk çeyreğindeki yüzde 11.6’lık orana göre hız kesmiş görünse de, beklentilerin üzerinde çıktı. Piyasaların yüzde 7-7.5’lik tahminlerinin üzerinde gerçekleşen bu büyümeyle Türkiye sürpriz yaparken, bu dönemde çift haneli büyüme kaydeden bir ülke de olmadı. Çin’in ikinci çeyrek büyümesi yüzde 9.5 oldu.
GSYHİ yüzde 19 arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarafından açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerine göre, bu dönemde cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 19.2 artarak, 318 milyar 404 milyon lira oldu. Sabit fiyatlarla ise bu dönemde ekonomi, yüzde 8.8’lik büyümeyle 27 milyar 910 milyon liraya ulaştı. Bu arada takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH, yüzde 8.3 artarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki döneme göre yüzde 1.3 arttı. Yılın ikinci döneminde sabit fiyatlarla en fazla büyüyen sektör balıkçılık oldu.Geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2.3, bu yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 12.5 büyüyen sektör, bu yılın aynı döneminde yüzde 20 büyüme gösterdi. Sektörün cari fiyatlarla büyüklüğü, 1 milyar 129 milyon liraya yükseldi.
Tüm sektörler büyüdü
Türkiye ekonomisinde tüm sektörlerde büyüme gözlendi. En fazla büyüyen sektörlerin başında dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri (yüzde 18.5), mali aracı kuruluşların faaliyetleri (yüzde 14.3), inşaat (yüzde 13.2), toptan ve perakende ticaret (yüzde 13) geldi. Ticaret sektörünün cari fiyatlarla büyüklüğü 71 milyar 949 milyon 955 bin lira oldu.
Özel sektör kaynaklı
İkinci çeyreğin yüzde 8.8’lik büyümesinde özel sektör ağırlığını hissettirdi. Bu dönemde, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7.9 olurken, özel sektör büyümesi yüzde 33.5 oldu. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergünde, bu noktaya dikkat çekerek, NTV’de çıktığı programda şu değerlendirmeyi yaptı: “Kontrolsüz büyüyelim anlayışıyla bir büyüme söz konusu değil. Büyüme özel sektör kaynaklı. İnsanlara ‘geliriniz kadar harcayın ve borçlanmanızı çevirebileceğiniz kadar yapın’ diyoruz. Ortalama yüzde 6.8’lik beklenti vardı, bu rakam Türkiye’de büyümeyle ilgili dinamik bir yapının var olduğunu gösteriyor.”
Son 10 yılın üzerinde büyüme yaşadık
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, 2011 yılının ikinci çeyreğinde gerçekleşen büyümenin hemen hemen bütün sektörlerde son 10 yılın ortalamasının üzerinde olduğunu vurguladı. Kalan 6 ayda yüzde 4 bir büyüme olması halinde Türkiye ekonomisinin yüzde 7-8 arasında büyüyeceğini ifade eden Çağlayan, “Bütün dünyada ikinci bir resesyondan söz edilirken Türkiye performansı ile dünyadan ayrışmaktadır. Bu da Türkiye ekonomisinin dinamizminin kanıtıdır” dedi.
TÜİK, revizyon yaptı kişi başı gelirimiz 10 bin 67 dolara çıktı
TÜİK, 2010 yılı ve 2011 yılı ilk çeyrek çeyrek GSYH verilerinde revizyona gitti.
2010 yılı GSYH değeri cari fiyatlarla yüzde 15.9’luk artışla 1 trilyon 103 milyar 750 milyon TL oldu. 2010’da yüzde 8.9 açıklanan büyüme hızı ise revizyonla yüzde 9’a çıktı.
Revizyonlarla birlikte, 2010 yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla 15 bin 119 TL, dolar cinsinden 10 bin 67 dolar olarak hesaplandı.
Boyner: Tüketici ve yatırımcı güveni sürüyor
TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner, büyüme rakamlarına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Yıllık büyüme beklentimiz yüzde 7 civarında. Bileşenlere bakıldığında hem tüketicinin, hem de yatırımcının güveninin devam ettiğini görüyoruz. İthalatta çok büyük bir düşüş yok ama küçük de olsa bir düşüş var. Ama esas olan dünyadaki krizden Türkiye’nin en büyük avantajı hem yatırımcı hem tüketici açısından içerde güvenin sürmesi. Çünkü ne olursa olsun ihracat piyasalarında bir daralma olacağı için içerdeki tüketime ihtiyacımız var.”
Küçük: İç talep ve yatırım arttı Avrupa’dan ayrıştık
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük, “Türkiye, yüzde 10.2’lik büyümesiyle Avrupa’dan ve dünyadan ayrışmış ve ekonomisindeki dinamizmi ortaya koymuş bulunuyor. İç talebin yılın ikinci çeyreğinde de büyümeyi güçlü bir şekilde desteklediğini ve yatırım harcamalarındaki olumlu seyrin devam ettiğini görüyoruz. En olumsuz taraf ise GSYİH’daki cari açık payının halen yüzde 11.3 gibi yüksek bir oranda devam ediyor olması.
Bu büyüme hızıyla tarihi fırsat yakaladık
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Türkiye, aday olarak girmek istediği Avrupa’dan gerçek anlamda ayrışarak tarihi bir başarıya imza atıyor. Büyüme hızımızla gerçek anlamda ayrışarak tarihi bir fırsat yakaladık” dedi.
Net yatırımlar 9.1 milyara çıktı
Ödemeler dengesi verilerine göre yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, ilk 7 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre 4 milyar 638 milyon dolar artarak 9 milyar 133 milyon dolara çıktı. Temmuzda gerçekleşen 2 milyar 756 milyon dolar tutarındaki net sermaye girişinin önemli bir kısmı enerji sektöründen kaynaklandı. Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar ise, 7 ayda net 1 milyar 449 milyon dolar oldu.
‘Kaynağı belirsiz’ paranın 7 aylık seyri
Ocakta 1 milyar 604 milyon dolar.
Şubatta 1 milyar 278 milyon dolar.
Martta 579 milyon dolar giriş yaşandı.
Nisanda 438 milyon dolarlık çıkış oldu.
Mayısta gelen para 4 milyar 556 milyon dolara ulaştı.
Haziranda 2 milyar 193 milyon dolar oldu.
Temmuz da 1 milyar 442 milyon lira girdi.
Ekonomi 7 çeyrektir büyüyor
2009
4. Çeyrek: 5.9
Yıllık ortalama: -4.8
2010
1. Çeyrek: 12.2
2. Çeyrek: 10.2
3. Çeyrek: 5.3
4. Çeyrek 9.2
Yıllık ortalama: 9.0
2011
1. Çeyrek: 11.6
2. Çeyrek: 8.8
En hızlı büyüyen 10 ülke (%)
Çin 9.5
Türkiye 8.8
Estonya 8.4
Hindistan 7.7
Şili 6.8
Endonezya 6.5
Litvanya 6.2
Letonya 5.7
Vietnam 5.6
Tayvan 5.0
Kaynak: Hürriyet