GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (YETKİLENDİRİLMİŞ GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ)

5 Mayıs 2011 PERŞEMBE

Resmî Gazete Sayı : 27925
TEBLİĞ

Başbakanlık (Gümrük Müsteşarlığı)’tan:

GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (YETKİLENDİRİLMİŞ GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ)

(SERİ NO: 2 )

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği sisteminin daha etkin ve verimli işlemesini sağlayacak açıklama ve düzenlemeleri belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olabilme şartlarına, yetki belgesi ile ilgili işlemlere, yetkilendirilmiş gümrük müşavirince yapılacak tespit işlemlerine ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin görev, sorumluluk ve bunların yerine getirilmemesi halinde uygulanacak cezalara ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı, (18/6/2009 tarih ve 5911 sayılı Kanun ile değişik) Gümrük Kanununun 10 ve 226 ncı maddeleri ile 7/10/2009 tarih ve 27369 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 574 üncü maddesine istinaden hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Genel Müdürlük: Gümrükler Genel Müdürlüğü’nü,
b) Gümrük Müşaviri: Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gümrük işlemlerini dolaylı temsil yoluyla takip eden, sonuçlandıran ve kendilerine Müsteşarlıkça gümrük müşavirliği izin belgesi verilen kişiyi,
c) Müsteşarlık: Gümrük Müsteşarlığı’nı,
ç) Olumlu Tespit Raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilen tespit işlemleri sonucunda, tespit raporlarının sonuç bölümü için Rehberde öngörülen tüm bilgileri içerecek şekilde, olumlu görüşü ihtiva eden raporu,
d) Olumsuz Tespit Raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilen tespit işlemleri sonucunda olumsuz görüşü ihtiva eden raporu,
e) Program: Gümrük Müsteşarlığı Muhabere ve Elektronik Dairesi Başkanlığınca hazırlanan ve internet ortamında erişimi elektronik olarak sağlanan "Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Programı"nı,
f) Rehber: 10/4/2008 tarihli ve 26843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar) ve bu Tebliğ’in uygulanmasına ilişkin her türlü usul ve esasın belirlendiği Genel Müdürlükçe yayımlanan yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği rehberini,
g) Şartlı Tespit Raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince gerçekleştirilen tespit işlemleri sonucunda, rapor kapsamında ortaya konulması gereken tespitlerden birinin ya da bazılarının, raporun sonuç bölümünde yer alan nihai görüşün olumlu olmasını engelleyecek şekilde yapılamadığı durumları ihtiva eden raporu,
h) Tespit İşlemi: Bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş gümrük müşavirince yapılacak tespit işlemlerini,
ı) Tespit Raporu: Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından tespit işlemleri için gerekli inceleme ve araştırmanın tamamlanmasını müteakiben şekil ve içeriği Rehberde yer alan Rehberin ilgili bölümlerinde belirtilen usul ve esaslara uygun şekilde düzenlenecek raporu,
i) Tespit Sözleşmesi: Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile yükümlü arasında özel hukuk hükümlerine istinaden yapılan sözleşmeyi,
j) Vekâlet Bildirgesi: Yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin yetki belgesi çerçevesinde yaptığı işlemlerin vekil tarafından yapılmasına yetki verdiği, vekilin ise bu işlemleri yerine getirmeyi taahhüt ettiği ve bir örneği Ek-3’te yer alan belgeyi,
k) Vekil: Bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş gümrük müşavirinden istenilen vekâlet bildirgesinde vekil olarak gösterilmiş yetkilendirilmiş gümrük müşavirini,
l) Yetki Belgesi: Adına düzenlendiği gümrük müşavirinin 10/4/2008 tarihli ve 26843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar), 11/2/2011 tarih ve 27843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 79 seri no.lu Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerine İlişkin Tebliğlerde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Gümrük İşlemleri) ve bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde tespit ve raporlama işlemlerini yapmaya yetkili olduğunu gösteren belgeyi,
m) Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri: Bu Tebliğ kapsamındaki tespit işlemlerini yapan ve sonucunda tespit raporu düzenleyen, Müsteşarlıkça adına yetki belgesi düzenlenen gerçek kişi veya tüzel kişi ortağı gümrük müşavirini,
n) Yükümlü: Bu Tebliğ kapsamındaki tespit işlemlerini yaptırmak üzere yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile sözleşme imzalayan kişiyi,
ifade etmektedir.

İKİNCİ BÖLÜM

Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin Sahip Olması Gereken Nitelikler, Yetki Belgesi Başvurusu, Yetki Belgesine İlişkin İşlemler
Yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin sahip olması gereken nitelikler

MADDE 5 – (1) 11 inci maddede belirlenen tespit işlemlerini yapacak gümrük müşavirinin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olabilmesi için aşağıdaki niteliklere sahip olması gerekir:
a) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 228 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile geçici 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gümrük müşavirliği izin belgesine sahip olunması ya da 4458 sayılı Gümrük Kanununun 228 inci maddesinin birinci fıkrası ile geçici 5 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası uyarınca hak sahibi olup, en az yedi yıl süre ile gümrük müşavirliği izin belgesine sahip olunması,
b) Son beş yıl içinde 4458 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesi uyarınca kesinleşmiş geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası almamış olması,
c) Dolaylı temsil suretiyle gümrük idarelerinde iş takip etmemesi ve bu amaçla kurulmuş tüzel kişilere ortak olmaması,
ç) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen tespit işlemlerinin yapılacağı kişiler ve antrepo işleticileri ile ortaklık ve çalışan statüde ilişkisi bulunmaması.

Yetki belgesi başvurusu

MADDE 6 – (1) Gerçek kişi veya tüzel kişi ortağı olarak yetki belgesi almak istenilmesi durumunda, yetki belgesi başvurusunun, başvuru sahibinin ad-soyad, adres, telefon ve e-posta adresi bilgilerini içeren bir dilekçe ile Genel Müdürlüğe yapılması gerekir. Dilekçe ekinde aşağıda belirtilen belgeler aranır:
a) Ek-1 ve Ek-2’de yer alan başvuru formu ve taahhütname,
b) Başvuru tarihinden geriye dönük en geç iki ay içinde resmi kuruma verilmek üzere alınan adli sicil belgesi aslı,
c) Başvuru sahibi başvuru tarihinden önce, dolaylı temsil suretiyle gümrük müşavirliği hizmeti veren bir şirketin ortağı ise ortaklıktan ayrıldığını gösteren Ticaret Sicil Gazetesi’nin aslı/örneği veya ilgili ticaret sicil memurluğundan alınan belge aslı veya noter onaylı örneği,
ç) Başvuru sahibine ait, son altı ay içinde çekilmiş 4,5x6 cm. ebatlarında iki adet vesikalık fotoğraf,
d) Ek-3’te yer alan taraflarca imzalanmış vekalet bildirgesi,
e) Tespit işlemlerinin tüzel kişilik bünyesinde yürütülmek istenilmesi durumunda, tüzel kişinin kuruluş, faaliyet alanı ve tüzel kişiliğe ortak olunduğunu gösteren Ticaret Sicil Gazetesi’nin aslı/örneği veya ilgili ticaret sicil memurluğundan alınan belge aslı veya noter onaylı örneği.
(2) Yetki belgesi başvuruları, genel evrak kaydına alınmasını müteakip en geç onbeş iş günü içerisinde incelenerek sonuçlandırılır.

Yetki belgesi, yetki numarası

MADDE 7 – (1) 5 inci maddede yer alan nitelikleri taşıyan gümrük müşavirleri adına Genel Müdürlük tarafından örneği Ek-4’te yer alan yetki belgesi düzenlenir.
(2) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği yetkisi kazanan gerçek kişilere B ile başlayan, tüzel kişi ortağı olanlara ise T ile başlayan harf ve sıra numarasından oluşan bir yetki numarası verilir.
(3) Adına yetki belgesi düzenlenen gümrük müşavirinin BİLGE kullanıcı kodlarına bloke konulur. Yetki sahibine yetkilendirilmiş gümrük müşaviri programı üzerinde işlem yapabilmesi için bir erişim kodu ve şifre verilir. Yetki belgesi, erişim kodu ve şifre yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından tutanak karşılığında şahsen teslim alınır.
(4) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri kendisine teslim edilen yetki belgesinin saklanmasından ve erişim kodunun kullanımından sorumludur.
(5) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin adı soyadı, tüzel kişi ticaret unvanı, faaliyet adresi, telefon ve e-posta adresi bilgileri Müsteşarlık internet sayfasında yayınlanır. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri adı-soyadı, tüzel kişi ticaret unvanı, faaliyet adresi, telefon ve e-posta adreslerine ilişkin bilgilerinde herhangi bir değişiklik olması durumunda, bilgilerin program aracılığıyla güncellenmesi için Genel Müdürlüğe bildirimde bulunur.
(6) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği yetkisini kazanan kişinin gümrük müşavirliği statüsünün devam etmesi nedeniyle bu Tebliğ’de yer almayan hususlarda Gümrük Müşavirinin tabi olduğu mevzuat hükümleri yetkilendirilmiş gümrük müşaviri için de geçerlidir.

Yetki belgesi düzenlenecek haller

MADDE 8 – (1) Yetki belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Aşağıdaki durumlarda yetki belgesi yenilenir.
a) Yetki belgesinin çalınması, kaybolması, yanması, yırtılması ve okunamaz hale gelmesi.
b) Gerçek kişinin ad ve soyadında değişiklik olması.
c) Ortağı olduğu tüzel kişiye ait vergi numarası ve ticaret unvanı bilgilerinde değişiklik olması.
(2) Yetki belgesinin yenilenebilmesi için; yetki belgesi aslı ve/veya yetki belgesinin yenilenmesini gerektiren durumu tevsik edici belge ile birlikte Genel Müdürlüğe yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir.
(3) Yenilenen yetki belgesi yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından tutanak karşılığında şahsen teslim alınır.
(4) Yetki belgesi yenilenen yetkilendirilmiş gümrük müşaviri eski yetki belgesi kapsamında almış olduğu yetki numarası ve erişim kodunu kullanmaya devam eder.

Yetki belgesinin değiştirilmesi

MADDE 9 – (1) B yetki belgesinin T yetki belgesiyle, T yetki belgesinin B yetki belgesiyle veya T yetki belgesinin yeni bir T yetki belgesiyle değiştirilmesini gerektiren durumlarda eski yetki belgesi geri alınarak yapılacak değerlendirme neticesinde yeni yetki belgesi düzenlenir.
(2) Yetki belgesinin değiştirilebilmesi için; taahhütname hariç 6 ncı maddenin birinci fıkrasında istenilen belgelere ek olarak birinci fıkranın (a) bendindeki durumda tüzel kişi ortaklığına girdiğini; (b) bendindeki durumda ortaklıktan ayrıldığını; (c) bendindeki durumda ise ortaklıktan ayrıldığını ve yeni bir ortaklığa girdiğini gösteren ticaret sicil gazetesinin aslı/örneği veya ilgili ticaret sicil memurluğundan alınan belge aslı/noter onaylı örneği ile birlikte Genel Müdürlüğe yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir.
(3) Değiştirilen yetki belgesi ile yeni yetki numarası ve erişim kodu Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri tarafından tutanak karşılığında şahsen teslim alınır.

Yetki belgesinin geri alınması

MADDE 10 – (1) 5 inci maddede belirtilen koşullardan herhangi birinin ortadan kalktığının tespiti halinde veya yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin talebi üzerine yetki belgesi geri alınır. Bu durumlarda, daha önce alınmış yetki belgesi Genel Müdürlüğe veya en yakın gümrük idaresine tutanak karşılığında iade edilir. Gümrük idaresine iade edilen yetki belgesi, en geç üç iş günü içerisinde teslim tutanağı ile birlikte Genel Müdürlüğe gönderilir.
(2) Yetki belgesi geri alınan yetkilendirilmiş gümrük müşavirine ait yetki numarası iptal edilerek erişim koduna bloke konulur.
(3) Başvuru tarihinden itibaren üç ay içerisinde ilgilisi tarafından teslim alınmaması halinde, belge düzenlenmemiş sayılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tespit İşlemi Yapılacak Gümrük İşlemleri, Tespit Ücreti, Genel Hükümler

Tespit işlemi yapılacak gümrük işlemleri

MADDE 11 – (1) Gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanmasını sağlamak üzere aşağıda kodları belirtilen gümrük işlemleriyle ilgili tespitlerin yapılması gerekir.
a) Genel ve özel antrepolara ilişkin tespit işlemleri;
1) AN1, antreponun açılmasına ilişkin başvuru dosyalarının ön incelemesini,
2) AN2, antrepoda genişletme, daraltma işlemlerine ilişkin başvuru dosyalarının ön incelemesini,
3) AN3, antrepodaki tadilatlara ilişkin başvuru dosyalarının ön incelemesini,
4) AN4, antrepodaki adres değişikliğine ilişkin başvuru dosyalarının ön incelemesini,
5) AN5, Gümrük Yönetmeliğinin 523 üncü maddesi çerçevesinde antreponun devir işlemlerinin mevzuata uygunluğunun incelenmesini,
6) AN6, özel antrepoya eşya giriş çıkış işlemlerinin tespiti ile gümrük yükümlülüğü sona erdikten sonra varsa ilgili kurumlarca yapılacak kontrol sonuçlarına göre gümrük gözetiminin sonlandırılmasının tespitini,
7) AN7, antrepoda stok kayıtlarının altışar aylık dönemler itibariyle tespitini,
8) AN8, genel antrepoya eşya giriş çıkış işlemlerinin tespiti ile gümrük yükümlülüğü sona erdikten sonra varsa ilgili kurumlarca yapılacak kontrol sonuçlarına göre gümrük gözetiminin sonlandırılmasının tespitini
9) AN9, antrepo rejimine tabi eşyanın elleçleme işlemlerinin tespitini,
kapsar.
b) Geçici ithalat rejimine ilişkin tespit işlemleri,
1) GC1, kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine konu eşya ile tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine konu mesleki teçhizat, ambalaj maddeleri, özel nitelikli eşya ve numunelere ilişkin süre uzatımı talebinde, eşyanın rejimin öngördüğü şekilde kullanılıp kullanılmadığının tespitini,
2) GC2, ithalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine konu özel nitelikli eşyanın (kalıp, çizim, taslak ve benzeri diğer eşya, ölçme, kontrol, test araçları ve benzeri diğer eşya ile özel alet ve araçlar) kullanımı sonucunda elde edilen ürünlerin tamamının ya da öngörülen oranda Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildiğinin tespitini,
kapsar.
c) GK1, gümrük kontrolü altında işleme rejimi kapsamında ibra işleminin tespitini kapsar.
ç) NK1, eşyanın öngörülen süre dâhilinde nihai kullanıma tahsis edilip edilmediği ve öngörülen amaçlar için kullanılıp kullanılmadığının tespitini kapsar.
d) DR1, dâhilde işleme rejimi kapsamındaki eşyaya verilen izinlerle ilgili süre uzatımlarına esas teşkil edecek işlemlerin tespitini kapsar.
e) Menşe mevzuatına ilişkin tespit işlemleri,
1) SK1, İbraz edildiği ithalatçı ülkeden sonradan kontrol talebiyle alınan A.TR Dolaşım Belgeleri, EUR 1 / EUR.MED Dolaşım Belgeleri ile EUR.1 / EUR.MED Dolaşım Sertifikaları ve/veya Fatura Beyanları / EUR.MED Fatura Beyanlarının ilgili mevzuatları çerçevesinde sonradan kontrol işlemlerinin yapılmasını,
2) INF4, ithalatçı ülke gümrük idarelerinden kontrol talebiyle alınan kısa dönem ve/veya uzun dönem tedarikçi beyanlarının ilgili mevzuatları çerçevesinde kontrollerinin yapılarak, INF 4 Bilgi Formu düzenlenmesine yönelik işlemlerin yapılmasını,
3) AT1, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve dış ticaret mevzuatına uygun olarak ithal edildikten ve kullanıldıktan sonra ihraç edilmek istenilen eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesinin söz konusu olduğu; ancak bu eşyanın ithaline ilişkin tevsik edici belgelerin, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 13 üncü maddesinde yer alan 5 yıllık belge saklama süresinin geçmesi nedeniyle artık mevcut olmadığı hallerde, İhracatı ve Yatırımları Teşvik mevzuatı hükümleri ve İthalat Rejiminin Mahrecine İade hükümleri saklı kalmak ve eşyanın serbest dolaşımda olduğunu belirleyen ticari belge ve kayıtları ile eşyanın muhasebe kayıtlarının bulunduğu envanter defteri kayıtları esas alınarak serbest dolaşım statüsünün belirlenmesini,
4) EU2, tercihli ticaret anlaşmaları çerçevesinde onaylanmış ihracatçı yetkisi başvurusuna konu eşyanın menşe kurallarına uygunluğunun tespitini,
kapsar.
f) Onaylanmış Kişi Statüsüne ilişkin tespit işlemleri; OK1, onaylanmış kişi statü belgesi müracaatına ilişkin başvuru dosyalarının ön incelemesini kapsar.

Tespit ücreti

MADDE 12 – (1) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, yapacakları tespit işlemlerine ilişkin hizmet karşılığı Gümrük Kanunu’nun geçici 6 ncı maddesinin onuncu fıkrasına istinaden belirlenen “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri Asgari Ücret Tarifesi”ni uygular.
(2) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle yükümlü arasında belirlenecek ücretin takvim yılı bazında belirlenen ve hizmete konu iş ve işlemlerin gerçekleştirildiği yılı kapsayan asgari ücret tarifesinden az olmaması gerekir.

Genel hükümler

MADDE 13 – (1) Genel ve özel antrepolara ilişkin tespit işlemlerinde;
a) AN6, AN8 tespit işlemlerini yapacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri, antreponun her açılış ve kapanışında eşyanın gümrük gözetimi altında bulundurulmasına yönelik gerekli tedbiri alır.
b) AN6, AN8 ve AN7 tespit işlemlerini yapacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri, iki genel antrepoyu geçmemek üzere toplam altı antrepo için rapor düzenleyebilir.
c) AN6, AN8, AN7 tespit işlemlerine ilişkin olarak yükümlü ile yetkilendirilmiş gümrük müşaviri arasındaki sözleşmenin, en az bir yıl süreli olarak yapılması ve bir örneğinin ilgili gümrük müdürlüğüne ibrazı gerekir.
ç) AN6, AN8, AN7 tespit işlemlerine ilişkin olarak yükümlü ile yetkilendirilmiş gümrük müşaviri arasındaki sözleşmenin herhangi bir nedenle bir yıldan daha kısa bir süre önce feshedilmesi halinde durum derhal ilgili yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından gerekçesi ile birlikte antrepoları denetimi altında bulunduran gümrük müdürlüğüne bildirilir. Sözleşmesi feshedilen ile sözleşme akdedilen yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince tarama suretiyle müştereken düzenlenen sayıma ilişkin devir-teslim tutanağı ilgili gümrük müdürlüğüne gönderilir. Tutanak sonucuna göre gerekli işlem tesis edilir.
d) AN6, AN8, AN7 tespit işlemlerinin dönemsel olarak yaptırılmadığı tespit edilen gümrük antreposunun, bu antrepoyu denetimi altında bulunduran gümrük müdürlüğü tarafından, müdür yardımcısı başkanlığında en az üç kişiden oluşan bir heyet marifetiyle tarama suretiyle sayımı yapılır ve dönemsel olarak stok kayıtlarına uygunluğu tespit edilir.
e) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince tespit işlemi yapılmayan antrepolara (akaryakıt depolanan antrepolar hariç) eşya girişine izin verilmez.
f) İlk kez bir yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile sözleşme yapılan antrepolardaki eşya ve kaydı; antrepolarda görev yapan gümrük memuru, sözleşme imzalayan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ve antrepo işleticisi firma ile müştereken tespiti yapılarak tutanağa bağlanır ve antrepo anahtarı da yetkilendirilmiş gümrük müşavirine teslim edilir.
g) AN6-AN8 tespit işlemlerinde rehberin ekinde yer alan ilgili sayım tutanağı düzenlenir.
h) AN6, AN8 tespit işlemlerini yapacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından eşya çıkış işlemi yapılırken eşyanın Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında yer alıp almadığı ile eşyanın gümrük gözetiminin sonlandırılmasında bir sakınca olup olmadığı tespit edilir.
ı) Tespit işlemi yapılacak süre içinde antrepoya eşya giriş ve çıkışı olmasa dahi AN7 tespit raporu düzenlenir.
i) 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (7), (8), (9) uncu alt bentlerinde belirtilen tespit işlemleri dışındaki tespit işlemleri için yükümlü aynı veya bir başka müşavir ile sözleşme yapabilir. Bu sözleşmenin tespit işlemi bitmeden yükümlü tarafından tek taraflı olarak feshedilmesi halinde durum derhal gerekçesi ile birlikte ilgili gümrük müşaviri tarafından tespit işlemi ile ilgili gümrük müdürlüğüne bildirilir. Başka bir gümrük müşaviri tarafından yapılan tespit işleminin doğruluğu için ilgili gümrük müdürlüğünce gerekli tedbir alınır.
(2) NK1 tespit işlemi ile ilgili olarak belirlenen asgari ücretin tespit raporuna konu nihai kullanım izin belgesi kapsamı eşya için alınan teminat miktarını aşması halinde bu Tebliğ hükümlerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.
(3) Dâhilde işleme iznine konu ithal eşyasının kıymetinin 10.000 Avro’yu aşmaması durumunda, DR1 tespit işleminin yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır.
(4) Bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından, bir antrepoya eşya giriş ve çıkışının tespiti için AN6 ve/veya AN8 kodlu tespit sözleşmesi imzalanmış olması ve bu antrepoda görevli memur bulunmaması halinde, 31/12/2010 tarih ve 27802 sayılı beşinci Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliğinin (TIR İşlemleri) (Seri No:1) 33, 34 ve 35 inci maddelerinde yer alan; antrepoda görevli memurlarca yapılması öngörülen boşaltma, sonlandırma ve sevk işlemleri ile YGM Rehberinde yer alan teslim tesellüm tutanağının düzenlenmesi işlemleri yetkilendirilmiş gümrük müşaviri veya yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından sosyal güvenlik mevzuatına uygun çalıştırılan ve 22 nci maddesinde belirtilen şartları haiz kişilerce yapılır. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, çalışma usul ve esasları ile yetki ve sorumlulukları bakımından bu Tebliğin genel hükümleri ile AN6 ve AN8 kodlu tespit işlemlerinin özel hükümlerine tabidir. Ancak, TIR işlemlerine ilişkin görevlerle ilgili olarak tespit raporu düzenlenmez.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tespit Sözleşmesi, Tespit Raporu, Çalışma Düzeni, Evrak İşlemleri,

Gümrük Müşavir Yardımcısı ve Stajyer Çalıştırma

Tespit sözleşmesi

MADDE 14 – (1) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından yapılacak her bir tespit işlemi için yükümlü ile ayrı bir tespit sözleşmesi yapılır.
(2) Tespit sözleşmesi, Ek-5’te yer alan örneğe uygun olarak program üzerinden düzenlenir. Rehberde geçen usul ve esaslar da dikkate alınır.
(3) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin mesleki faaliyetini yerine getiremeyeceği ölüm, yetki belgesi iptali, meslekten çıkarılma ve benzeri durumlarda bir takvim yılı içinde toplamda otuz günü aşmamak üzere vekil görevlendirilir. Ayrıca izin, hastalık ve benzeri durumlar nedeniyle geçici olarak mesleki faaliyete ara verilmesi gerektiğinde yine aynı süre ile sınırlı olmak şartıyla vekil tarafından tespit işlemlerinin devamlılığı sağlanır ve bu durumda yapılan tespit işlemlerinden tespit sözleşmesine taraf olan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile vekil müteselsilen sorumludur.
(4) Tespit sözleşmesi, geçerlilik süresi içinde taraflarca yenilenebilir. Bu durumda yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından yeni tespit sözleşmesi için program vasıtasıyla sözleşme yılı/yetki numarası/tespit kodu/sıra numarasından oluşan yeni bir müteselsil sıra numarası alınır.
(5) Tüzel kişilik ortağı olarak faaliyet gösteren yetkilendirilmiş gümrük müşavirince düzenlenecek tespit sözleşmesi, tespit işlemini yapacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle birlikte, ortağı bulunduğu tüzel kişi adına söz konusu tüzel kişiyi temsil ve ilzam yetkisi bulunan kişi ya da kişiler tarafından da imzalanır.

Tespit sözleşmesinin elektronik ortamda gönderilmesi

MADDE 15 – (1) Yapılan tüm tespit sözleşmelerine ilişkin bilgiler Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri tarafından, sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde, erişim kodu kullanılarak program vasıtasıyla, elektronik ortamda gönderilir.

İptal veya feshedilen tespit sözleşmelerine ilişkin işlemler

MADDE 16 – (1) Tespit sözleşmesi;
a) Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirine ait yetki numarasının değişmesi durumunda,
b) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin mesleki faaliyetini yerine getiremeyeceği ölüm, yetki belgesi iptali, meslekten çıkarılma ve benzeri durumlarda vekile ilişkin hükümler yerine getirildikten sonra,
c) Tespit işlemine konu faaliyetin sona ermesi veya faaliyet alanının ortadan kalkması nedeniyle tespit işleminin yapılamayacağı durumda
iptal edilir.
(2) Tespit sözleşmesi, sözleşmede yer alan “Özel Şartlar” başlıklı bölümde açıkça belirtilmek suretiyle tek taraflı veya karşılıklı anlaşma suretiyle iki taraflı feshedilebilir. Fesih işlemine istinaden sözleşmenin program üzerinden Genel Müdürlükçe iptal edilebilmesi için özel hukuk hükümleri saklı kalmak koşuluyla sözleşmenin feshedildiğini tevsik edici belge/belgelerin Genel Müdürlüğe ibrazı gerekir.
(3) İptal veya feshedilen tespit sözleşmelerine ilişkin tespit işlemleri yeni sözleşme yapılıncaya kadar mevcut yetkilendirilmiş gümrük müşavirince veya otuz günü geçmemek üzere vekili tarafından yürütülür. Yeni sözleşmeye taraf olacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri, fiili durumu eski yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile birlikte ortak bir tutanağa bağlamak suretiyle işe başlar. Yeni sözleşme yapacak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri mevzuata aykırı herhangi bir durumun tespiti halinde gerekçesi ile birlikte derhal ilgili gümrük müdürlüğüne bildirimde bulunur.

Tespit raporları, ibrazı, ibraz süreleri

MADDE 17 – (1) 11 inci maddede belirtilen tespit işlemleri için bu Tebliğde ve rehberde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak rapor düzenlenir. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince hazırlanan tespit raporlarına ilişkin genel bilgileri içeren rapor özeti, tespit raporunun ibrazından önce program üzerinden Müsteşarlığa gönderilir. Gümrüğüne sunulması gereken tespit raporunun en geç ilgili rapor özetinin verildiği tarihi takip eden yedi iş günü içerisinde gönderilmesi esastır. Bilgileri gönderilen her bir tespit raporu özeti (Ek-6) için program tarafından bir referans numarası verilir. Bu referans numarası tespit raporunun kapağında belirtilir.
(2) Düzenlenen tespit raporunun ibraz edileceği merci/merciler ile ibraz süreleri aşağıda yer almaktadır;
a) AN7 tespit işlemine ilişkin olarak; genel ve özel antrepolar için Ocak-Haziran ve Temmuz-Aralık dönemlerini kapsayacak şekilde, her dönemi takip eden ayın son gününe kadar düzenlenen raporların bir örneği antrepoları denetiminde bulunduran gümrük müdürlüğüne, bir örneği de yükümlüye sunulur.
b) AN6-AN8 tespit işlemlerine ilişkin rapor özetleri program vasıtasıyla tespit işleminin yapıldığı günü takip eden gün gönderilir. AN6-AN8 tespit raporları aylık genel bir rapora bağlanarak, ekinde sayım tutanaklarıyla birlikte takip eden ayın ilk yedi işgünü içerisinde bir örneği gümrük antreposunu denetimi altında bulunduran gümrük müdürlüğüne bir örneği yükümlüye sunulur.
c) SK 1 tespit işlemlerine ilişkin olarak düzenlenmesi gereken tespit raporları, kontrol talebinde bulunan ülkenin talep yazısı tarihini müteakip en fazla sekiz ay içerisinde düzenlenerek ilgili gümrük müdürlüğüne sunulur. INF4 tespit kodu kapsamındaki işlemlerde bu süre üç aydır.
ç) (c) bendinde belirtilen işlemlerin aynı fıkrada belirtilen süreler zarfında tamamlanarak gerekli raporun ilgili gümrük müdürlüğüne ibraz edilememesi halinde, durum ilgili gümrük müdürlüğünce varsa yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ve tespit raporu düzenleten kişinin gerekçeli görüşü ile birlikte derhal Genel Müdürlüğe bildirilir. Genel Müdürlükçe yapılan değerlendirme sonucunda, kontrol talebinde bulunan ülke idaresine duruma göre ya olumsuz yönde yanıt verilir ya da gerekli tespit raporunun düzenletilerek ilgili gümrük müdürlüğüne ibrazı için en fazla bir aya kadar ek süre tanınır. Tespit raporunun verilen ek süre zarfında da ilgili gümrük müdürlüğüne sunulamaması halinde, kontrol talebinde bulunan ülke idaresine olumsuz yönde yanıt verilerek dosya kapatılır. Bu aşamadan sonra verilen raporlar ve yapılan itirazlar değerlendirmeye alınmaz.
d) AN6, AN8 dışında kalan tespit işlemlerine ilişkin düzenlenecek raporların bir örneği ilgili gümrük müdürlüğüne, bir örneği ise yükümlüye sunulur.
e) Eşyanın Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında yer alıp almadığı ile eşyanın gümrük gözetiminin sonlandırılmasında bir sakınca olup olmadığının tespiti işlemi ile ilgili olarak aynı gün yapılan tespitlere ilişkin ay sonunda düzenlenecek raporun bir örneği, tespit işlemi yapıldığı ayı takip eden ayın ilk üç işgünü içinde beyanname(ler)in işlem gördüğü gümrük müdürlüğüne, bir örneği de yükümlüye sunulur.
f) OK1 tespit işleminin sözleşmenin yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde olumlu veya olumsuz olarak rapora bağlanılması zorunludur. Bu süreleri aşan bir tarihte düzenlenen raporlar geçersizdir. Yapılan tespit neticesinde süresi içerisinde düzenlenen rapor olumluysa iki nüsha halinde, olumsuzsa bir nüsha halinde yükümlüye sunulur.

Tespit raporlarına ilişkin gümrük idaresince yapılacak işlemler

MADDE 18 – (1) Tespit raporunda yer alan bilgiler raporu teslim alan birim tarafından, raporda yer alan "rapor özeti referans numarası" kullanılarak, program aracılığıyla kontrol edilir. Elektronik ortamda gönderilmiş olan ilgili rapor özetinde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu saptanan tespit raporları program üzerinden kabul edilir ve gereği yapılır.
(2) İbraz edilen tespit raporu ile ilgili rapor özetinde yer alan bilgiler arasında hata veya uyumsuzluk olması durumunda gerekçesi belirtilmek suretiyle söz konusu rapor ilgili yetkilendirilmiş gümrük müşavirine hata ve uyumsuzluğun düzeltilmesi amacıyla en fazla iki defa iade edilir. Durumun devamı halinde 21 inci maddenin sekizinci fıkrası hükmü çerçevesinde değerlendirme yapılarak cari işlemlerin devamlılığı sağlanır.
(3) OK1 kapsamında düzenlenen tespit raporları, ancak yükümlü tarafından onaylanmış kişi statü belgesi için raporun düzenleme tarihini izleyen beş iş günü içerisinde müracaat edilmesi halinde değerlendirilmeye alınır.

Çalışma düzeni, evrak işlemleri ve dosyalama

MADDE 19 – (1) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri, gerçekleştireceği tespit işlemlerini, tespit işlemi kapsamında gerçekleştirilen inceleme ve araştırmalar sırasında toplanan bilgileri ve yapılan tespit işleminin detayını ihtiva edecek şekilde düzenli bir kayıt-dosyalama sistemi içinde yapar.
(2) Her bir tespit işlemi için ayrı bir tespit dosyası açılır.
(3) Açılan tespit dosyalarına sözleşme yılı/yetki numarası/tespit kodu/sözleşme sıra no/yıl/sıra numarasını içerecek şekilde her yıl itibariyle müteselsil numara verilir.
(4) AN6-AN8 tespit işlemlerinde, aynı gün içerisinde gerçekleşen tüm giriş ve çıkış işlemleri için tek bir tespit dosyası açılır.
(5) Tespit işlemi kapsamında düzenlenen çalışma kâğıtları, tutanaklar, yapılan yazışmalar, kendisiyle tespit sözleşmesi yapılan gerçek/tüzel kişi tarafından ibraz edilen belgeler ve hazırlanan tespit raporu bahsi geçen tespit dosyasında muhafaza edilir.
(6) Tespit dosyalarında yer alacak bilgi ve belgeler, rehberin tespit işlemlerine ilişkin bölümlerinde belirtilen hususları da içermek, yapılacak tespit ve denetim işlemlerinde yetkili personele azami kolaylığı sağlayacak tertip ve düzeni ihtiva etmek şartıyla, yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından belirlenir.
(7) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince düzenlenen her bir tespit raporuna, içinde yer aldığı tespit dosyasının sayısı verilir.
(8) Yükümlüler, 11 inci maddedeki tespit işlemleriyle ilgili bütün bilgi ve belgeleri yetkilendirilmiş gümrük müşavirine sunmak ve yapılacak tespit işlemlerini kolaylaştıracak tedbirleri almak zorundadır.
(9) 11 inci maddedeki tespit işlemlerinin yerine getirilmesinde gerekli bilgi ve belgeleri sunmaktan kaçınan yükümlüler ilgili yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından derhal Müsteşarlığa bildirilir.

Gümrük müşavir yardımcısı ve stajyer çalıştırma

MADDE 20 – (1) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri sosyal güvenlik mevzuatına uygun olarak ve Gümrük Yönetmeliğinin 563 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili Derneğe bildirimi yapılmış olan gümrük müşavir yardımcısı ve/veya stajyer çalıştırabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen kişiler;
a) Yanında çalıştığı yetkilendirilmiş gümrük müşaviri adına AN6-AN8 tespit işlemlerinde sayım tutanağını imzalayabilir,
b) Bizzat yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından işlem yapılmasına ilişkin özel düzenleme olmaması kaydıyla antrepoya eşya alınmasına ve çıkarılmasına ilişkin tespit işlemlerinde kullanılması öngörülen mühür ve kaşeleri kullanabilir, gerekli meşruhatı verebilir. Bu kişiler yaptıkları işlemlerden yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile birlikte mali ve hukuki açıdan müteselsilen sorumludur.
(3) Düzenlenecek sayım tutanaklarında, eşyanın antrepoya alınmasına ilişkin antrepo beyannamesinin sayı ve tarihine, eşya cinsine ve kap sayısına yer verilir.
(4) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalışacak stajyerlerin ikinci fıkrada belirtilen işlemleri yerine getirebilmesi için en az üç ay staj yapmış olması gerekir. Söz konusu kişilerin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında çalıştıkları süreler, 4458 sayılı Kanunun 227 nci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen staj süresinden sayılır.
(5) Birinci fıkrada belirtilen kişilerin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile aynı Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü ve Gümrük Müşavirleri Derneğine kayıtlı olmaları gerekir.
(6) Birinci fıkrada belirtilen kişilerin aranan şartları taşıdığını tevsik edici belgeler ile imza örneklerinin ilgili yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından görevlendirileceği antreponun bağlı bulunduğu gümrük idaresine ibrazı gerekir.
(7) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında stajyer ve gümrük müşavir yardımcısı statüsünde çalışmaya başlayan kişilerin çalışma sürelerinin tespit ve takibinde Gümrük Müşavirleri yanında çalışan gümrük müşavir yardımcıları ile stajyerlere ilişkin usul ve esaslar uygulanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM