İhracatın son 5 yılda ikiye katlandığı Irak'ın başlattığı sıkı denetim ihracatçıyı vuracak. TIR başına 100 dolar ek maliyet bekleniyor.Son 5 yılda ihracatın yüzde 126 arttığı ve geçen yıl 6.1 milyar dolar ihracat yapılan Irak hükümetinin 1 Mayıs’tan itibaren uygulamaya koyacağı “İthalat Öncesi Gözetim, Test ve Sertifikasyon Programı” nedeniyle Irak’a ihracatta yüzde 30’a varan gerileme korkusu baş gösterdi.
Irak, savaş sonrasında ülkeye denetimsiz giren malları belirlemek ve malların kalitesinde bir standardizasyon oluşturmak amacıyla ülkeye yapılan ihracatlara “sıkı denetim” uygulaması başlatıyor. Buna göre, 1 Mayıs’tan sonra Irak ile ticaret yapan firmalar tüm ihraç ürünlerini belgelendirmek ve sertifika almak zorunda olacak. Bu işlem her ihracat işleminde tekrarlanacak. Uygulamanın en çok gıda, inşaat ve tekstil sektörünü olumsuz etkilemesi bekleniyor.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Murat Akyüz uygulamanın Irak’a ihracatta kamyon başına ortalama 100 dolar ek maliyet getireceğini belirterek “İhracatçı Irak pazarında Çinli ve İranlı firmalarla rekabet edemez hale gelecek” dedi. Uygulamanın özellikle Irak’a yapılan gıda ihracatına darbe vuracağını dile getiren Güneydoğu Anadolu Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Abdülkadir Çıkmaz, “Malların denetime hazırlanması bile ciddi bir maliyet oluşturacak. Beyanname başına 400 euro istiyorlar. Irak’a ihracatta binlerce beyanname hazırlanıyor. Hangi şirket bu kadar işi tek başına denetleyecek bilemiyoruz” dedi.
Seçim nedeniyle seslerini duyuramadıklarını kaydeden Çıkmaz, “1 Mayıs’tan sonra nasıl ihracat yapacağız bilemiyoruz” dedi. DEİK Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy ise söz konusu uygulamanın doğal kabul edilmesi gerektiğini belirtti.
TSE büyük fırsatı kaçırdı
Türkiye’nin sınırda büyük karmaşaya yol açması beklenen denetimleri üstlenme görevini son anda elinden kaçırdığı ortaya çıktı. Irak hükümeti, 2 ay önce düzenlediği ihale ile 1 Mayıs’tan itibaren ülkeye ihraç edilen malların denetimi için SGS ve Bureau Veritas adlı uluslararası denetim şirketlerine yetki verdi. Aynı ihaleye Türk Standartları Enstitüsü (TSE) de katıldı ancak fiyat teklifini yükseltmediği için elendi.
Hangi ürünler denetlenecek?
Gıda ürünleri
Kozmetik ürünler, kişisel hijyen ürünleri ve temizlik malzemeleri
Ev içi kullanılan gereçler
Mutfak eşyaları
Kimyasallar
İnşaat malzemeleri
Elektrikli ve elektronik ürünler
Taşıtlar, lastikler ve parçaları
Tekstil ve ayakkabılar
Oyuncaklar
Yakıt ile çalışan ev aletleri
Sigara ve tütün
Kaynak: Radikal