Arz ve talep ilişkisi, insanlık tarihinin en önemli meselelerinden birisi olmuştur. Yaşamın her alanını etkileyen arz ve talepteki belirleyici tüm faktörler, taşımacılık ile direkt ilgilidir. Tüketime arz edilecek ürünlerin sunum noktalarına transferi gerekir, ihtiyacımız olan ürünleri kendimiz üretemiyorsak, bunların üretildikleri yerlerden tüketeceğimiz yerlere taşınması zorunludur. Eski zamanlarda, insanlar en temel ihtiyaçları olan beslenme ihtiyacını karşılamaya odaklandıklarında ve henüz şehir hayatının gelişmediği dönemlerde, taşımacılık yakın mesafelerde insan eliyle ya da hayvan gücüyle nisbeten daha kolay karşılanmaktaydı. Ancak yeni ticaret imkanları keşfedilmeye başladıkça, ülkeler ve kıtalar arası seyahat ve taşımacılık da gelişti. Endüstri devrimi ile beraber malların daha hızlı taşınması mümkün oldu. Bugün tüketmekte olduğumuz ürünler, tedarik zinciri içinde uzun yollar katederek bizlere ulaşmaktadır. Üretim, stok kontrol, taşımacılık, gümrükleme, özel elleçleme, dağıtım ve tüm bu operasyonların yönetimi tedarik zincirinin ayrılmaz parçaları haline geldi. Üretim ve ticaret tüm dünya coğrafyasına yayıldıkça, tedarik zincirinin yönetimindeki başarı için çok daha bilgili, tecrübeli ve donanımlı taşıma işleri organizatörleri ve lojistik servis sağlayıcılarına gereksinim duyulmaya başlandı.
Geleneksel olarak müşterileri adına taşıma işini üstlenerek, fiziki taşıyıcılar ile navlun anlaşmaları yapan taşıma işi organizatörleri de gelişerek, tedarik zinciri içinde ihtiyaç duyulan çeşitli ve geniş yelpazedeki servislerden sorumlu olmaya ve bizzat koordine etmeye başladılar.
Bugün üreticiler sadece malların ne kadar iyi olduğu ile değil, buna ek olarak ne kadar iyi işleyen bir tedarik zincirlerinin olduğu ile de değerlendiriliyorlar. Malların ne kadar kaliteli ve ucuz üretildiği kadar, piyasalara ne kadar hızlı sunulduğu da önemli hale geldi. Enformasyon kanallarının gelişmesi ve etkinleşmesi, arzın çeşitlenmesi ve artmasıyla beraber müşteri talepleri de fazlalaşmaya, farklılaşmaya ve hızla değişmeye başladı. Talebin karşılanmasında takip edilebilir, etkili ve efektif tedarik zincirinin önemi de ortaya çıktı.
Birçok ticari faaliyetin birarada yapılmasını gerektiren tedarik zinciri, birçok ticari faaliyetin birarada yapılmasını gerektirirken, lojistik bilimi bunların beraber ve uyum içinde çalışmalarını sağlayan en önemli etmendir. Lojistik en temel şekliyle, malların ve hizmetlerin en etkin şekilde depolanması ve taşınması sürecinin planlanması, uygulanması ve kontrolü olarak tanımlanmaktadır. Lojistik organizasyonunu yöneten taşıma organizatörleri ve lojistik hizmet sağlayıcılar, tedarik zinciri içinde sundukları çeşitli lojistik hizmetleri sayesinde ürün üzerinde katma değer de yaratırlar. Bu hizmetler organizatörlerin klasik taşıma ve gümrükleme hizmetleri vermesi olabileceği gibi depolama, dağıtım, stok kontrolü, yeniden paketleme, birleştirme, tartma, etiketleme ve kalite kontrol gibi hizmetler olabilir. Taşıma işi organizatörleri ve lojistik hizmet üreticileri tarafından sağlanan bu servisler, yurtiçi ve yurtdışı tedarik zincirinde önemli bir rol oynarlar. Firmalar bu hizmetleri 'outsource' ederek bir taraftan maliyet avantajı elde ederken, diğer taraftan da ana işlerine odaklanarak verimlilik artışı sağlarlar.
Ticari varlıklarını sürdürebilmek ve kar üretebilmek için müşterilerinin toplam lojistik maliyetlerini düşürmeye yönelik tüm katma değerli hizmetleri sunmaları gereken lojistik hizmet sağlayıcıları için en önemli ve belirleyici unsur “bilgi akışı” ve bunun optimizasyonu olmaktadır . Doğru bilgiyi en seri şekilde edinmek, kullanmak ve aktarmak, hem hizmet verirken hem de hizmet alırken, tedarik zincirinde yer alan tüm aktörler için elzemdir. Bugünün dinamik ve gelişen ekonomilerinde sadece üretim noktalarından tüketim noktalarına taşıma yapmak veya temel depo hizmetleri sunmak, tek başlarına yeterli değildir. Küçük ve orta ölçekli taşıma işleri organizatörlerinin kendilerini tedarik zincirine tam entegre etmeleri ve müşterilerinin tüm lojistik süreçleri içinde yer alıp verinliliği artırmaya yönelik analizleri ve müdahaleleri yapmaları gerekir. Uygun hizmetleri geliştirir ve yönetirken, bilişim teknolojisinin tüm olanaklarını devamlı izlemek ve en yüksek seviyede kullanmak ise kaçınılmazdır.
Değerli dostlar,
UTA Lojistik Dergisi'ndeki ilk yazım yeni bir yıla başlarken yayınlanıyor. Bu vesileyle hepinizin yeni yılını kutluyorum. 2011 yılının tüm lojistik dünyasına başarılar getirmesini diliyorum. Bundan böyle her ay bu köşede lojistik sektörünün yapısı, perspektifleri ve bazen de günlük sorunları ile ilgili deneyim ve düşüncelerimizi paylaşacağız. Tüm öneri ve katkılarınız için şimdiden teşekkür ederiz.
Kaynak: UTA