KURUYÜK NAVLUNUNU SEL VURDU

Avustralya’nın Queensland eyaletindeki selin kömür taşımalarını aksatması ve bir çok yeni inşa geminin hizmete girmesi kuru yük gemilerinin navlunlarını iyice düşürdü. 21 gün sürekli düşen BDI bu esnada % 34 civarında geriledi. 2008 Ekim’inde yaşanan kriz hariç piyasa en son Kasım 2002’de bu seviyelere inmişti.

21 seanslık bir düşüşten sonra BDI geçen haftanın son günü 1 puan arttı ve haftayı 1439 puandan kapattı. Genel endeksdeki haftalık kayıp % 5’in üzerinde oldu. Capesize endeksi % 14,5’luk değer kaybı ile yine haftanın en fazla kaybedeni oldu. Panamax ve handysize endeksleri bulunduğu seviyeyi korurken supramax endeksi % 4’e yakın arttı.

Avustralya’nın Queensland limanında 125 gemi selin yol açtığı aksaklıklar nedeniyle beklemeye devam ediyor, bu sayı bir önceki haftaya nazaran biraz daha düşük. Sel nedeniyle devam eden aksama capesize piyasasına özellikle Pasifik bölgesinde büyük negatif etki yapıyor.  Avustralya’daki selin olumsuz etkisi devam ederse BDI 1000 puana kadar gerileyebilir. Normalleşme sürecinin Şubat ayına kadar sürmesi bekleniyor. Caspesize günlük ortalama TC kazançları 10 bin doların altına düştü.  Çinli çelik üreticilerinin kendi demir cevheri ve kömür stoklarını kullandıkları düşünülüyor. 

Dünyanın en büyük kömür ihracatçılarından olan Avustralya, termal kömür ihracatında Endonezya’dan sonra ikinci. Deniz yolu ile yapılan Kok kömürü ihracatının ise % 60’ı Avustralya’dan yapılıyor. Termal kömür için şu anda bir sıkıntı yok, alıcılar alternatif kaynaklardan alımlarını yapabiliyor. Ama başka kaynaklardan kok kömürü bulmak zor. Avustralya’dan kok kömür temin edilememesi öncelikle Asya’da bulunanlar olmak üzere  dünya çelik üreticilerini üretim kısıntısına zorlayabilir. Bu durumda demir cevheri talebi de düşecektir. Çelik üretiminde ve demir cevheri talebindeki düşüş özellikle büyük gemiler olmak üzere kuru yük piyasasını oldukça hırpalar.

Diğer yandan bir çok yeni geminin ticarete girmesi de piyasayı uzun süredir tehdit ediyor. Yunanistan’da bulunan gemi broker şirketi Cotzias’ın raporuna göre, 250 milyon dwt kapasitesinde 3.500’ün üzerindeki kuru yük gemisi siparişi 2014’e kadar teslim edilmek üzere tersanelere sipariş edilmiş durumda. Bunlardan toplamda 128 milyon dwt kapasitesindeki 1,854’ü 2011 yılında, 87 milyon dwt kapasitesindeki 1,106 gemi 2012 yılında, 30 milyon dwt kapasitesindeki 360 gemi ise 2013 ve 2014 yılında teslim edilecek. 2011 yılında siparişlerin % 53’ü teslim edilecek ve buna ilaveten 4 milyon dwt kapasitesinde 114 geminin teslimi 2010 yılından bu yıla sarkmış durumda.

Clarkson firmasının bu yıl için kuru yük piyasası hakkında beklentilerine göre demir cevheri taşımalarının % 7,5 artarak 1,04 milyar tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Kömür taşımaları ise % 6,7 artarak 978 milyon tona ulaşacak.

Diğer yandan BİMCO kuru yük filosunun bu yıl % 14 büyümesini bekliyor. Buna karşılık kuru yük talebi % 7 artacak. Talepteki artış geçen yıl için % 9 olarak tahmin edilmişdi.
 
 
HABER VE YORUMLAR
 
Hindistan kömüre doymuyor;
 
Hindistan’ın kömür ithalatı 2010 yılında 2009’a göre % 14 artarak 86,28 milyon tona ulaştı. Bu miktarın 25,8 milyon tonunu çelik yapımında kullanılan kok kömürü  oluşturuyor, geri kalanı ise termal kömür. Kok kömürü ithalatı geçen yıl % 1,3 artarken termal kömür alımı % 24 arttı. Bu yıl 4,000 megawatt kapasitede santralinin eklenecek olması nedeniyle kömür ithalatının 100 milyon tonu aşması bekleniyor.
 
Çin’in demir cevheri ithalatı geçen yıl ilk defa bir önceki yıla göre azaldı;
 
Çin 2010 yılında 2009 yılına göre 8,99 milyon ton daha az olarak 618,6 milyon ton kömür ithal etti. Bu gerileme 1998 yılından bu yana ilk kez meydana geliyor. Ancak bu yıl da ülkenin demir cevherine olan yüksek talebin devam etmesi bekleniyor.
 
Geçen yıl Richards Bay kömür teminalinden olan taşımalar 5 yıldan sonra ilk kez arttı;
 
Richards Bay kömür terminalinden olan taşımalar 5 yıl sonra ilk kez geçen yıl artış göstererek 63,43 milyon tona yükseldi. Artış oranı 2009 yılına göre % 3,8 oldu. Bunun en önemli nedeni başta Hindistan ve Çin olmak üzere Asya’daki talep artışı. Bilindiği gibi Asya ülkelerinde kömür ile çalışan termik santrallerinin sayısı her yıl artıyor. 
G.Afrikadan Asya’ya olan kömür satışları Avrupa’yı geçti. Halbuki 2009 yılında G.Afrika’dan en fazla kömür alan bölge Avrupa idi. Geçen yıl ise G.Afrika’dan satılan kömürün % 59’u Asya’ya olurken Avrupa’ya yapılan satışlar ise % 25’te kaldı. Sadece Hindistan geçen yılki alımların neredeyse üçte birini gerçekleştirdi. 2008 yılında bu ülkeden Avtupa’ya yapılan satışlar toplam ihracatın % 63’ünü oluşturuyordu. Aynı yıl Asyanın payı % 18 olmuştu. 
Diğer yandan teminalin yıllık kapasitesinin 91 milyon tona çıkarılması çalışmalarının tamamlanması da bu artışda katkı sağladı.
 
CAPESIZE
 
Capesize piyasasındaki düşüş devam ediyor. Yeni yıldan iyimser beklentileri olanlar biraz daha beklemek zorunda kalacaklar. Görünen o ki Capesizelara olan talep azalıyor, özellikle Pasifik rotasında. Pasifik rotasındaki capesize kazançları yaklaşık olarak günlük 1000$ seviyesinde azaldı ve 10,000$’ın biraz üzerinde kalmayı başardı. Atlantik rotasındaki capesizların durumunun daha iyi olduğunu söyleyemeyiz zira bu ratadaki günlük ortalama kazançlar 11,000-12,000$ seviyelerinde kaldı. Yakın zamanda piyasalarda hızlı bir toparlanma beklenmiyor.
 
PANAMAX
 
Panamaxlar haftaya iyi başlasada endeksi positif yönde kapamayı başaramadı, %0,67’lik düşüş kaçınılmaz oldu. Özellikle Atlantik rotasında günlük ortalama 20,000$ civarında seyretti. Son zamanlarda hem Panamax hem de Caspesize piyasalarında kısa dönem bağlantıları görmekteyiz, içinde bulunduğumuz dönemde uzun dönem ya da period bağlantılarından özellikle kaçınılıyor. Pasifik bölgesinde durgunluk bir süre daha devam edeceğe benziyor ancak Atlantik rotasında piyasanın gelecek haftadan itibaren yükselşe geçeceği düşünülüyor.
 
SUPRAMAX/HANDYMAX/SIZE   
 
Yaklaşık olarak son dört haftadır handymax piyasalarında çok hafif dalgalanmalar görünüyor. Atlanik rotasındaki handysizelarda yukarı doğru bir seyir gösteriyor ancak oldukça yavaş bir ilerleme söz konusu. Pasifik bölgesinde ise piyasaların yükseleceğine dair bir işaret bulmak pek mümkün degil. Armatörler NoPac ya da Pasifik rotalarında Handysize piyasalarının  günlük ortalama 8500$’ın altına düşülmemesi için mücadele ediyorlar. Tüm olumsuzluklara rağmen yakın zamanda piyasaların toparlanacağına dair, beklentiler var.  
 
COASTER
 
Coaster piyasalarında düşüşün gecici mi kalıcı mı olduğu uzun zamandır tartışılıyor. İkinci hafta içerisinde Baltık ve Kuzey Denizi rotasındaki piasalar daha ılımlı bir hava çizdiler. Tatil dönemi geride kalmış olmasına rağmen toparlanma süreci hale devam ediyor. Armatörler hala bekle gör politikasın uygulamaya devam ediyorlar ancak 2010 yılı sonunda girilen duruma göre daha pozitif beklentiler içinde olduklarını söyleyebiliriz. Piyasalar toparlanana kadar gecici çözüm olarak part kargo tarzı taşımalara doğru bir yönelim olduğunu söylemek mümkün. İkinci hafta içerisinde Akdeniz’de yük talebi ve taşıma talebinin örtüştüğünü söylemek mümkün, özellikle çelik taşıması için çıkan yükler bu bölgedeki coasterleri biraz rahatlatmış durumda. Diğer taraftan coaster piyasasının tatil öncesi durgun durumdan kısa zamanda toparlanacağına dair beklentiler mevcut.