Sivil Havacılıkta Bölgesel İşbirliği Projesini Hayata Geçiren Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürü Dr. Ali Arıduru, "Sivil Havacılıkta İşbirliği Ağları Kurduk. Coğrafyamızda havacılığın en güçlü halkası olduk." dedi.
Özellikle son dönemde yapılan bölgesel işbirliği anlaşmaları ile gündeme gelen Türkiye, dünya havacılık sektörünün Yükselen yıldızları arasında yer alıyor. Çin, Hindistan ve Brezilya'dan sonra havacılık sektöründe en hızlı büyüyen ülke olarak gösterilen Türkiye'nin havacılık alanında yurt dışındaki yatırımları 10 milyar dolara ulaştı.
Sivil havacılık sektöründeki gelişmeler, Türkiye'nin bölgedeki konumu ve Cumhuriyet'in 100'üncü yılında havacılık sektöründeki hedeflenenler, Sivil Havacılık Genel Müdürü Dr. Ali Arıduru tarafından düzenlenen, Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TOSHID) yönetim kurulu üyelerinin de katıldığı bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyuruldu.
Sivil Havacılıkta Bölgesel İşbirliği Projesi çerçevesinde temelini attıkları 7 bölgesel oluşum ile Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada lider konuma yükseldiğini söyleyen Sivil Havacılık Genel Müdürü Dr. Ali Arıduru, "Ulaştırma Bakanımız Sayın Binali Yıldırım'ın sivil havacılığın gelişmesi yönünde ortaya koyduğu büyük irade sonucunda sivil havacılığımız çağ atladı. Sayın Bakanımızın önderliğinde bölgesel oluşumlar ile sivil havacılıktaişbirliği ağları kurduk. Bulunduğumuz coğrafyada havacılığın en güçlü halkası olduk" şeklinde konuştu.
KEİ, D-8, TRACECA, AKDENİZ, RSOO, AFCAC ve T-MAG ülkeleriyle bölgesel işbirliği toplantıları düzenleyerek 130 ülke ile görüşme yaptıklarını 79 ülke ile de çoklu işbirliği anlaşması yaptıklarını kaydeden Genel Müdür Arıduru; "Avrupa'da iç pazarı en hızlı büyüyen ülkeyiz. Bundan daha önemli olanı ise bölgesel işbirliği anlaşmaları ile Akdeniz, Afrika, Asya, Ortadoğu, Balkanlar ve Karadeniz'deki sivil havacılık pazarlarına erişim imkanını elinde bulunduran 79 ülkeyle bu konuda anlaşma sağlamış çok güçlü bir Türkiye var. Artık masaya yumruğumuzu vurabiliyoruz" dedi.
Havacılığın en güçlü halkası ve bölgesel işbirliklerinin öncüsü.
Türkiye'nin eğitim ve bakım konularında bölgesel güç olması adına Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından 79 ülke ile çoklu işbirliği anlaşması yapıldı. Öte yandan, yine söz konusu hizmetlerin geliştirilmesi adına pek çok proje hayata geçirildi.
Bu projeler kapsamında Türkiye'nin bölgesinde uçak bakım ve eğitim merkezi olma hedefinin gerçekleştirilerek ülke ekonomisine katkı sağlanması, bölgesel işbirlikleriyle bulunduğumuz coğrafyadaki ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesi, Türk sivil havacılık sektöründe yer alan işletmelerin toplantılara katılımı sağlanarak, bu ülkelerdeki yatırım imkanlarının önünün açılması ve uluslararası arenada üyesi olunan havacılık örgütleri içinde SHGM'nin etkinliğinin ve bölgesel işbirliği oluşumlarının artırılması amaçlanıyor.
Bu sayede bakım ve eğitimin yanı sıra sivil havacılık düzenlemeleri, havaalanı yatırımları, havacılık yönetimi, hava sahası yönlendirmeleri, insan kaynakları, bakım, eğitim ve yer hizmetleri gibi pek çok alanda yapılan anlaşmalarla sivil havacılık alanında ülkemizden çok daha geride olan ülkelerin uçuş emniyeti ve havacılık güvenliğinin sağlanması hedefleniyor.
Dünya havacılığında Türk rüzgârı esiyor… BRIC ülkeleri, BTIC oldu!..
Arıduru'nun verdiği bilgilere göre, Türkiye'nin iç ve dış hatlarda 2002'de toplam 33.5 milyon olan yolcu sayısı 2009 yılında 86 milyona ulaştı ve yolcu sayısı yedi yılda 2,5 katına çıktı.
Türkiye, ICAO'nun 2009 raporuna göre, Çin, Hindistan ve Brezilya'dan sonra en hızlı büyüyen dördüncü ülke konumunda.
Gelişen ekonomiler söz konusu olduğunda gelecekte dünya üzerinde söz sahibi olmada öne çıkan ülkeler olarak gösterilen Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'i ifade etmek üzere kullanılan BRIC kısaltmasının, havacılıkta Rusya yerine Türkiye'nin girmesiyle BTIC haline geldiğini söyleyen Arıduru, "Toplam yolcu sayısında dünyada 19'uncu sırada yer alan Türkiye'nin yolcu sayısını en çok artıran dördüncü ülke konumunda olmasının büyük bir gurur kaynağı olduğunu" belirtti.
Gökyüzünde yeni köprüler inşa ettik. Uçuş ağını en hızlı geliştiren ülkeyiz.
Bu büyümenin arkasında, iç hatların yanı sıra dış hatlardaki gelişme ve yapılan ikili hava ulaştırma anlaşmaları çerçevesinde Afrika, Ortadoğu, Uzakdoğu açılımları ile havayolu işletmelerine yeni rotalar çizilmesinin olduğunu anlatan Arıduru, "Yurt dışına doğrudan uçulan nokta sayısı 2001 yılında 60 iken, bugün 130 noktaya ulaştı. İkili hava ulaştırma anlaşmaları çerçevesinde yurt dışında 70 yeni uçuş noktası oluşturduk. 2002 yılında 81 ülkeyle anlaşmamız vardı.
Bu sayı 2010'da 111 ülkeye ulaştı. Son beş yılda uçuş ağını en hızlı geliştiren ülke olduk. Dünya genelinde uçuş gerçekleştirilen nokta sayısı itibariyle 9'uncu sıraya yükseldik" diye konuştu.
Şimdi gözler Balkan pazarında. Türkiye, Balkan ülkelerini Antalya'da topluyor.
Havacılık dünyasında bölgesel bir güç ve lider ülke olma yolunda komşu ülkelerle de diyalogları güçlendirmeye devam ettiklerini anlatan Arıduru, "26-28 Ekim 2010 tarihlerinde Antalya'da düzenleyeceğimiz ve Arnavutluk, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Makedonya, Moldova ve Sırbistan'ın sivil havacılık otoritelerini buluşturacağımız Balkan Ülkeleri Sivil Havacılık Zirvesi, bu yönde atılmış yeni ve önemli bir adım olacak. Balkan Toplantısının yanı sıra önümüzdeki süreçte takvimimizde Türk Cumhuriyetleri ve T-MAG ülkeleri ile ilişkilerin geliştirilerek oluşumun yeni ülkelerin katılımı ile genişletilmesine yönelik çalışmalarımız var.
Ayrıca Ekim ayında Kanada Montreal'de gerçekleştirilen ICAO'nun 37. Genel Kurul Toplantısı'nda pek çok ülkeyle, gerek ikili hava ulaştırma anlaşmaları gerekse bölgesel işbirliği oluşumlarımız çerçevesinde görüşmelerde bulunduk. 2013 yılında ICAO Konsey üyeliğini hedefleyen bir politika izlediğimizi de özellikle ifade etmek istiyorum" dedi.
Arıduru, bölgesel işbirliği oluşumlarıyla bulunduğu coğrafyada sivil havacılık alanında liderliğini ortaya koyan Türkiye'nin pazar fırsatlarının geliştirilmesi konusunda yürütülen çalışmaların ve uluslararası havacılık örgütlerinin karar alma mekanizmalarındaki etkinliğinin SHGM tarafından sektöre verilecek destekle yeni başarıları da beraberinde getireceğine inandığını sözlerine ekledi.
Sektörün önünü açtık, 13 ülkede 10 milyar dolarlık yatırım imkanı sağladık...
Sivil havacılık sektöründe yapılan işbirlikleri ile sadece havacılıkta değil diğer alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin de yatırım olanağı bulduğunu anlatan Arıduru, "Bölgesel işbirlikleri ve buna ilişkin verdiğimiz referanslar ile sektör kuruluşlarımız 13 ülkede toplam 10 milyar dolarlık yatırıma imza attı" diyerek Limak, Tav ve Çelebi Hava Servisi tarafından hayata geçirilen projeleri örnek gösterdi.
Arıduru, konuya ilişkin şunları söyledi: "Bölgesel işbirliği toplantılarına hava alanı terminal işletmecilerimiz, yer hizmetleri işletmelerimiz, bakım kuruluşlarımız, havayolu işletmelerimizi davet ederek, işbirliği yaptığımız ülkelerin sektörleri ile buluşma imkanı sağladık. Bu toplantılara sadece ülkelerin sivil havacılık otoritelerinin değil sektör temsilcilerinin katılımı yönünde diğer ülkelere çağrıda bulunduk. Böylece farklı pazarlara açılma konusunda çok önemli bir platform oluşturduk.
Sektör kuruluşlarımız, bu toplantılarda bu ülkelerdeki yatırım potansiyellerini değerlendirmenin yanı sıra uluslararası ihalelere katılma konusunda bizim verdiğimiz referansla çok önemli girişimcilik örneği gösterdi. Bu çerçevede 13 ülkede toplam 10 milyar dolarlık yatırım yapan sektör kuruluşlarımız üç kıtada yatırım yapan küresel bir Oyuncu haline geldi. Bu yatırımları kısaca şu şekilde özetlemek isterim:
Limak liderliğindeki konsorsiyum Kosova'da Priştine Havaalanı Yap-İşlet-Devret ihalesini kazandı. Çelebi Hava Servisi tarafından Hindistan'da Mumbai Uluslararası Havaalanı yer hizmetleri projesi, Yeni Delhi Uluslararası Havaalanı yer hizmetleri projesi, Yeni Delhi Havaalanı Kargo Hava Antrepo İşletmeciliği projesi, Macaristan Budapeşte Havaalanında yer hizmetleri, Belçika Charleroi-Brüksel Sud Uluslararası Havaalanında yer hizmetleri ve Polonya Varşova Havaalanında yer hizmetleri projeleri üstlenildi.
Tav tarafından Yeni Tiflis Uluslararası Havaalanı Projesi, Yeni Batum Uluslararası Havaalanı Projesi, Mısır'da Kahire Uluslararası Terminali TB3 Projesi, Katar'da Yeni Doha Uluslararası Havaalanı Yolcu Terminali Projesi, Tunus'ta Yeni Enfidha Uluslararası Havaalanı Projesi, Tunus'ta Tripoli Uluslararası Havaalanı ve Terminal Binaları Projesi, Libya'da Sabha Uluslararası Havaalanı Projesi ve Makedonya'da Skopje, Ohrid ve Shtip Havaalanları Projesi.
Letonya hava yolu şirketi air Baltic ile Riga Uluslararası Havalimanı'nın yeni terminal binası yapımı ve işletmesi için iyi niyet sözleşmesi imzalandı. Yeni fırsatlar kapımızda bekliyor. Sektöre ışık tutuyoruz. Sektör açtığımız yolda gösterdiğimiz hedeflerde emin adımlarla ilerliyor."
Sektörün beş yıl önündeyiz. Sektörü teşvik ediyor, yüreklendiriyoruz.
Türk havayolu işletmelerinin 70 ülkede 130 noktaya uçuş yaptığını kaydeden Arıduru, "Yaptığımız anlaşmalar çerçevesinde sektörümüzün uçabileceği en az 41 ülke daha var. Sektörün beş yıl önünde gidiyoruz.
Sektörün önünü açıyor, onlara yeni iş alanları açılabilecek her platformda yer almalarını sağlıyor, onları teşvik ediyor, yüreklendiriyoruz. Hedefimiz ICAO üyesi 190 ülkeyi kapsayacak şekilde ikili havacılık anlaşmalarımızın sayısını arttırmak ve Türk sivil havacılık sektörünün yurt dışı uçuş ağını tüm dünyaya yayılacak şekilde geliştirmek" dedi.
Türkiye en hızlı büyüyen pazar. 10 yılda uçak sayısı 350'den 750'ye çıkacak...
Küresel Pazar Araştırma Raporu'nun Türkiye'nin iç hatlarda ortalama yüzde 10,1 büyüme ile gelecek 20 yıl içinde en hızlı büyüyecek pazar olacağını anlatan Arıduru'ya göre, Türkiye'yi yüzde 10'luk büyüme ile Hindistan, yüzde 9.4'lük büyüme ile Kuzey Afrika ve Çin'in takip edeceği öngörülüyor.
Türk sivil havacılığının bu büyümeyi karşılaması için çok daha fazla uçağı filosuna eklemesi gerektiğini, 2002 yılında 110 olan havayolu kategorisindeki uçak sayısının, mevcut durumda 350'ye ulaştığını belirten Arıduru, 10 yıl sonra uçak sayısının 750'ye ulaşmasını öngördüklerini kaydetti.
"Haziran 2009 tarihinde Sayın Bakanımız Binali Yıldırım önderliğinde gerçekleştirilen 10. Ulaştırma Şurası ile belirlenen hedeflerimize emin adımlarla yürüyoruz." diyen Arıduru, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye'nin 2023 yılında 750 uçaklık bir filoya sahip olacağı düşünüldüğünde ve bölgesel işbirliği yaptığımız ülkelerdeki 2 bin 500 uçaklık filonun 5 binlere kadar yükseleceği dikkate alındığında söz konusu pazardan alınacak payın ülkemize ekonomik anlamda sağlayacağı katkı çok büyüktür."
Sektör büyüklüğü 10 milyar doları, çalışan sayısı 110 bini aştı...
2002 yılında 14 havayolu işletmesinin cirosu 2.2 milyar Dolar iken, 2009 yılında 17 havayolu işletmesinin cirosu 10 milyar doları aştı. Sektör çalışanlarının sayısı 2002'deki 48 bin 790 iken 2010'da 110 bin kişiye yükseldi. Söz konusu dönemde 50 bini aşkın yeni aileye iş imkanı sağlandı.
2002 yılında 14 havayolu işletmesinin cirosu 2.2 milyar Dolar iken, 2009 yılında 17 havayolu işletmesinin cirosu 10 milyar doları aştı. Sektör çalışanlarının sayısı 2002'deki 48 bin 790 iken 2010'da 110 bin kişiye yükseldi. Söz konusu dönemde 50 bini aşkın yeni aileye iş imkanı sağlandı.
'Her Türk uçacak' dedik, ezber bozduk. Avrupa'nın en fazla uçan ülkesiyiz...
"2003 yılında Sayın Bakanımızın 'Her Türk vatandaşı hayatında en az bir kez uçağa binecek' düşüncesinden hareketle yola çıktıklarını" anlatan Arıduru, 2002 yılında THY tarafından 2 noktadan 25 noktaya uçuş gerçekleştirilirken bugün 7 havayolu tarafından 7 merkezden toplam 46 noktaya uçuş yapıldığını belirtti. Arıduru, söz konusu dönemde 21 noktanın daha uçuşa açıldığını ifade etti.
Sivil havacılıkta serbestleşme yönünde milat olarak kabul edilen 2002 yılında 8.5 milyon olan iç hat yolcu sayısının 2009 sonunda 5 kat artışla 41 milyona ulaştığını ifade eden Arıduru, "Bu rakamla Avrupa'nın en büyük iç hat yolcu sayısına sahip ülkesi konumuna geldik. Bizi 37.5 milyon yolcuyla İspanya ve 29 milyon yolcuyla İtalya takip ediyor" dedi.
Dış hatlar ikiye katlandı…
2002 yılında 25 milyon olan dış hat yolcu sayısının, 2009 yılında 45 milyona yükseldiğini anlatan Arıduru, transit taşımacılıkta İstanbul'un çok büyük bir gelişme göstererek, en iyi destinasyon seçildiğini kaydetti. Arıduru, "Dünya Sivil Havacılık Örgütü ICAO'nun 2009 Faaliyet Raporu'na göre Türkiye, toplam dış hat yolcu sayısında 17'inci ülke konumunda" diye konuştu.
Sivil havacılığın Proje Üretim Merkezi olduk, diğer ülkelerde örnek gösterildik.
SHGM'nin sivil havacılık sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu yetkili bir otorite olmakla yetinmeyerek adeta bir "Proje Üretim Merkezi" gibi çalıştığını belirten Arıduru, "Ekonomik Havaalanları, Engelsiz Havaalanları, Yeşil Havaalanları, Open Sky Projesi, Türkiye'nin Bakım ve Eğitim Merkezi Olması, Türkiye'nin Transit Havacılık Merkezi Olması, Hava Ambulans Projesi gibi çok sayıda projeyi hayata geçirdik" dedi.
Arıduru, Türk sivil havacılık sektörünün önünü açan, sürdürülebilir bir büyüme hedefiyle hayata geçirilen projelerin pek çoğunun, diğer ülkeler tarafından da örnek alındığına dikkat çekti.
Havacılıkta Türk Modeli: Yap İşlet Devret
Aynı dönemde Yap - İşlet - Devret modeli ile 1 milyar doları aşkın bir yapım bedeliyle uluslararası ölçekte ve son teknoloji ile donatılmış 6 adet terminal binasının ulusal bütçeye yük olmadan ülke ve dünya ekonomisine kazandırıldığını kaydeden Arıduru, "Sadece bu projelerle, ilave 85 milyon yolcu kapasitesi kazanılmış, yatırım döneminde şantiyelerde 6 binden fazla personel istihdam edilmiştir.
Bu terminallerin işletmeye başlamasıyla birlikte 8 bin 500 kişiye ek istihdam olanağı sağlanmış, yan sanayiye ise 1 milyar Dolar civarında katkı yapılmıştır" diye konuştu.
Avrupa'da toplam denetim sayısında üçüncü, denetim artış oranında birinciyiz...
Uçuş emniyetinin ve güvenliğinin en önemli öncelikleri olduğunu ve bu konuda hiçbir esnekliği kabul etmediklerini vurgulayan Arıduru, sektördeki denetim sayısının 2002 yılından 2009 yılına tam dokuz katına çıktığını belirtti.
2002 yılında havacılık sektörüne yönelik tüm alanlarda yapılan denetim sayısının 528 olduğunu anlatan Arıduru'nun verdiği bilgilere göre, 2009 yılında hava taşıma işletmeleri, havaalanları, bakım kuruluşları, uçuş okulları ve yetkili hastaneler başta olmak üzere sektöre yönelik toplam 4.882 denetim gerçekleştirilerek, denetim sayısı 9 katına çıktı.
2009 yılında yerli ve yabancı havayolu işletmelerinin hava araçlarına yapılan emniyet denetimlerinde Türkiye, 44 üyesi bulunan Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) içinde Fransa ve Almanya'dan sonra en çok hava aracı emniyet denetimi yapan 3'üncü ülke konumuna yükselirken, denetimlerdeki artış bakımından birinci sırayı aldı.
2023 HEDEFLERİ: YENİ HAVAALANLARI, YERLİ UÇAK ÜRETİMİ, YENİDEN YAPILANMA...
Sivil Havacılık Genel Müdürü Dr. Ali Arıduru, Cumhuriyet'in 100'üncü yılı olan 2023 yılı için hedef ve projeksiyonları hakkında da bilgi verdi. 2023 yılı projeksiyonları çerçevesinde Türkiye'nin 60 milyon yıllık yolcu kapasiteli 1, 30 milyon kapasiteli 2, 15 milyon kapasiteli 3 yeni havaalanına ihtiyaç duyacağını vurgulayan Arıduru, belirlenen diğer hedefler hakkında şunları söyledi:
"Avrupa'da 6 bin, Asya'da bin, Ortadoğu'da bin 500, Afrika'da bin olmak üzere yaklaşık 10 bin uçaklık bir filonun oluşması bekleniyor. Bölgemizde işbirliği yaptığımız ülkelerdeki oluşacak 5 bin uçaklık dev filoya hizmet verecek bakım merkezleri ve bu filonun çalışanları için eğitim merkezleri kurularak, Türkiye'nin sektördeki konumunu güçlendirmesi için çalışıyoruz.
İkili hava ulaştırma anlaşması sayısının 190 ICAO üyesi ülkeyi de kapsayacak şekilde genişletilmesini ve bu sayede, 130 olan uçuş nokta sayısının 400'leri aşmasını planlıyoruz. Helikopter taşımacılığı sisteminin kurulup desteklenmesi ve yerli imalat olarak en az 2 tip uçak üretininin gerçekleştirilmesi de yüksek hedeflerimiz arasında. Hava aracı ve/veya parçasının sertifikasyonunun Türkiye tarafından sağlanabilir hale getirilmesini arzu ediyoruz."
Hava Ulaştırma Araştırma Enstitüsü kurulmasının da en büyük hayallerinden birisi olduğunu vurgulayan Arıduru, 2023 yılı için öngördükleri Türk sivil hava taşımacılığı filo yapısını da şöyle özetledi: "100 geniş Gövdeli, 450 dar Gövdeli ve 200 bölgesel uçak olacak şekilde 750 uçaklık bir filo ve 350 milyon yolcu kapasitesi öngörüyoruz."
Kaynak: SHGM