Çevresel duyarlılığın iç suyolları ve demiryolu taşımacılığını ön plana çıkardığını söyleyen Eksper Tren Genel Müdürü Erdin Erengül, Türkiye'de de alternatif taşıma modlarının değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Taşımacılık alanında maliyet düşüklüğü ve çevreci özellikleriyle diğer modların önünde yer alan demiryolu taşımacılığı, Türkiye'de gereken ilgiyi görmese de bu alanda faaliyet gösteren firmalar gelişen demiryolu taşımacılığının geleceğinden ümitli. Son 10 yılda gerçekleştirilen altyapı ve üstyapı yatırımlarıyla olması gereken düzeyde olmasa da yükselen bir şekilde durumu düzelen demiryolları taşımacılığı alanında faaliyet gösteren firmalar, ulusal ve uluslararası taşımalarda ekonomik ve güvenli taşıma seçenekleri sunuyor. Bu firmalardan biri de 2001 yılından bu yana faaliyet gösteren ayrıca Demiryolu Taşımacılığı Derneği (DTD) üyelerinden Eksper Tren. Faaliyetlerini blok tren taşımacılığı, münferit vagon nakliyesi, tren konteyner ile intermodal lojistik ve terminal-elleçleme alanlarında gerçekleştiren Eksper Tren'in Genel Müdürü Erdin Erengül ile demiryolu taşımacılığı ve Eksper Tren'e sorular yönelttik.
DEMİRYOLLARINDA ÇALIŞMALAR PLANLI SÜRDÜRÜLMELİ
Türkiye ve dünyada artan ticaret hacmi demiryolu taşımacılığını nasıl etkileyecek ve Türkiye'de demiryolu taşımacılığı için hangi adımlar atılmalı?
Dünyada artan çevresel duyarlılık neticesinde karayolu taşımacılığına alternatif olarak iç suyolları ve demiryolu taşımacılığı ön plana çıkmaktadır. Artık birçok firma ihale şartnamelerine karbon emisyon oranlarını dahil etmektedirler. Avrupa'da ulaştırma konusunda yayımlanan "beyaz kitap" gelecekteki stratejilerin ne şekilde olması gerektiğini ortaya koymaktadır. Onların hedefi mümkün olduğunca sürdürülebilir dengeli taşıma yapmaktır. Türkiye'de de taşımalardaki karayolu lehine olan dengesizlik 2023 Ulaştırma Şurası'nda ele alınmıştır ve hedefler belirlenmiştir. Buna ilave olarak ülkemizde altyapı eksikleri gündeme gelmektedir. Otomotiv sektörünü örnek vermek gerekirse şu anda 1 milyon adetlik kapasite önümüzdeki kısa bir sürede 2 milyon adete çıkacak. Ancak ne limanların taşıma kapasitesi, ne karayolların kapasitesi ne de araç parkının kapasitesi bu hacmi kaldıracak durumda değil. Sizin de çok iyi bildiğiniz karayolları tıkanma noktasında. Örneğin İstanbul-Ankara-Adana aksı, İstanbul-Eskişehir-Antalya aksı, İstanbul-Bursa-İzmir aksı ticari araç yoğunluğundan belirli dönemlerde tıkanma noktasına gelmektedir. Burada alternatif taşıma modları değerlendirilmelidir.
Türkiye'de demiryolu sektörünün altyapı ve üstyapı alanlarına yapılan yatırımları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye'de Cumhuriyet'in ilk 20 yılında yapılan demiryolları yatırımları maalesef daha sonra strateji değişikliği sebebiyle unutulmuştur. Yeni demiryollarının yapılamaması yanında bakım çalışmaları dahi ertelenmiştir. Ancak Telekom'un özelleşmesiyle sağlanan kaynakla demiryollarına yatırım tekrar gündeme gelmiş ve son derece hızlı bir şekilde yatırımlara tekrar başlamıştır. Bunlara örnek olarak Marmaray Projesi ve Yüksek Hızlı Tren yatırımlarını gösterebiliriz. Ayrıca çok ciddi bakım çalışmaları hızla devam etmektedir. Burada yetkililerden ricamız daha planlı ve özel sektörle de istişare içinde bu çalışmaları sürdürmeleridir.
DEMİRYOLLARI YETİŞMİŞ ELEMAN SIKINTISI YAŞIYOR
Taşıma modları arasında entegrasyon nasıl sağlanmalı? Bu demiryolu taşımacılığını nasıl etkiler? 10'uncu Ulaştırma Şurası'nı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Dünyada gelişmişlik sırasındaki ülkelere baktığımızda demiryollarının gelişmişliğinde de aynı sırada olduklarını görürüz. Bir şekilde demiryolundaki gelişmişlik o ülkenin de gelişmişliğinin tevsikidir. Ayrıca demiryolları zaten gelişmiş olduklarından gelişmiş değil, gelişmişliklerinde temel olmuştur. ABD, Japonya, Almanya bunlara örnek teşkil etmektedir. Şu anda 7 limanda demiryolu bağlantısı bulunmaktadır. Türkiye'nin coğrafyası değerlendirildiğinde bunun yetersiz olduğu görülmektedir. Bunun yanında yükün vagonla buluştuğu terminallerde de kapasite darlığı çekilmektedir. Burada atılması gereken birçok adım var. Lojistik Köyler projesinin ivedilikle tamamlanması modlar arasındaki entegrasyonu sağlayacaktır. 10'uncu Ulaştırma Şurası'nda alınan kararlar bir öncelik konulması noktasında çok önemlidir. Alınan kararlar yeterlidir diyemeyiz ancak ortaya bir hedef konulmuştur. Bize düşen bu hedefin tutulması noktasında elimizden gelen çabayı sarf etmektir
Türkiye'de demiryolu taşımacılığı yapan firmaların karşılaştıkları zorluklar ve yaşadıkları avantajlar nelerdir?
Bizim görevimiz yaşanması muhtemel zorlukların önceden kestirilerek önlenmesidir. Burada zorluklardan bahsetmenin pek kıymeti olmadığını düşünüyorum. Aksi takdirde kendi misyonumuzu inkâr etmiş oluruz. Ancak mutlaka bir zorluktan bahsetmek gerekirse burada yetişmiş eleman bulma zorluğundan bahsedebiliriz. Maalesef sektörümüz yetişmiş eleman bakımından son derece sıkıntı içindedir. Bizim de içinde bulunduğumuz DTD, şu anda bir eğitim atağına kalkmıştır. TCDD ile birlikte koordinasyon içinde bir proje oluşturularak eğitim çalışmalarına başlanmıştır. Daha sonra mesleki yeterlilik kurumu ile birlikte sertifikasyon çalışmalarına geçilecektir. Demiryolundaki avantajlar ise çevreci bir taşıma modu olmasının yanı sıra öncelikli olarak sabit fiyat garantisidir. Demiryolunda fiyatlar çok fazla değişiklik göstermez. Doğru planlanan bir demiryolu taşıması ikmal sistemlerinde çok başarılı olur.
YÜZDE 13.5 BÜYÜME HEDEFİ
Eksper Tren genelde hangi sektörlere yönelik taşımalar gerçekleştiriyor ve 2010'un 9 aylık bölümünde ne kadarlık bir iş hacmi gerçekleştirdiniz?
Eksper Tren olarak öncelikli müşteri profilimizi çelik ve çelikten mamul ürünler oluşturmaktadır. Bunun yanında otomotiv sektörü bizim için anahtar rolündedir. Ardından beyaz eşya, kimyevi madde taşımalarını saymamız mümkündür. 2008 Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından verilen ödüllerden ihracata demiryolu ile katkıda bulunan firmalar arasında ödüle layık görüldük. O günden bu güne kadar global ekonomik krize rağmen işlerimizi belirli bir oranda büyütmeyi başardık. Tahminlerimize göre 2010 yılını 2009'a nazaran yüzde 13.5 civarında büyüyeceğiz. Eylül ayının ilk iki haftasında ulaştığımız ithalat ve ihracat dahil vagon sevkiyat adeti 3 bin 350 adettir. Hedefimiz 4 bin 200 adet vagon sevkiyatı gerçekleştirmek olacaktır.
Referans firma olmak istiyorsunuz. Bunun için hangi adımları atıyorsunuz?
2001'de kurulan Eksper Tren şirketinin tek faaliyet alanı uluslararası demiryolu taşımacılığıydı. Başından itibaren kendimizi hep Avrupa istikametine doğru çalışmaya motive ettik. Bugün işimizin büyük bir çoğunluğu Avrupa'ya doğrudur. Çalışmakta olduğumuz destinasyonları çeşitlendirmeye çalışıyoruz. Iran, Suriye, Irak gibi ülkelere ayrıca Türki Cumhuriyetlere doğru sevkiyat ağlarımızı genişletiyoruz. Bunun yanında yurt içinde de yeterince yapılamayan alanlara girme hedefimiz var. Ancak biraz daha zamana ihtiyacımız olduğunu biliyoruz.
Kaynak: Transport