En gelişmiş illerimiz sıralamasında, İstanbul, Ankara, İzmir’den sonra Kocaeli gelmekte. İl merkezi, batısında yer alan 7 ilçesinin doğrusunda yer almaktadır. Körfezin Kuzey ve Güney kıyısında uzayan onlarca limanın, bu limanlara yakın olmak için çırpınan, kayıtlı 36 bin iş yerinin 250 bin kayıtlı işçinin yarattığı bir ekonomi söz konusudur. Türkiye GSMH’sının % 5’inden fazlasını yaratan Kocaeli, Dünya Bankası kriterlerine göre 3.6 milyar dolarlık yerel lojistik potansiyeline sahip. Bölge aynı zamanda İstanbul üzerinden doğuya veya doğudan batıya olan transit yük hareketini de bünyesinde taşımakta.
Denizyolu ile gelen veya giden ürünlerin büyük çoğunluğu demiryolu elleçleme alanlarının yetersizliği nedeniyle karayolundan taşınmakta. Körfeze inşa edilecek olan köprünün henüz inşaatının başlamamış olması tüneye gidecek olan yüklerin de Kocaeli merkezinden geçmesini zorunlu hale getirmekte.
Fabrikaların İstanbul-Ankara yolu üzerinde kurulmuş olması da bu yoldaki trafiği olumsuz yönde etkilemekte. Kocaeli merkez, lojistik açısından plansız büyümenin sancısını da yaşamaktadır. Şehrin içindeki çok sayıda lojistik odak, yolların çok sayıda büyük araç hareketi nedeniyle sıkışmasına hatta tıkanmasına neden olmaktadır. Şehrin içinden geçen demiryolu da kuzey güney hattında dikine arterler yapılmasına engel olmakta şehir bir tarafta, deniz kıyısındaki güzel sahil şeridi ile diğer tarafta dağlık alan arasında sıkışmaktadır.
Kocaeli, şehrin hatta bölgenin gelecekteki yaşanabilirlik şansını sürdürebilmesi için bir lojistik master planına sahip olmalıdır. Bu plan gelecek 25-30 yıl içinde şehir içinden ağır vasıtaları dışarı çekecek, lojistik odakları birleştirecek, yeni yatırımların lojistik ihtiyacına göre şekil alacak, şehri transit yükten kurtaracak, yerel lojistiği de kalite, maliyet ve hız açısından iyileştirecek önerileri kapsayan bir plandır. Ulaşım master planına paralel, ne ondan önce, ne de ondan sonra yapılmalıdır.
İstanbul için artık uzun süreli bir ‘lojistik master plan’ yapma şansı kalmamıştır. Planın yapımı süresince şehir o kadar hızlı değişmektedir ki; yapılan planın mevcut durum analizleri süre sonunda değerini yitirmektedir. Kocaeli’nin bu şansı vardır. Şehir fazla büyümeden, amorf bir yapıya ulaşmadan, henüz nefes alacak alanlar mevcutken bu adım atılmalıdır. Kocaeli Valiliğimizin, Ticaret ve Sanayi Odalarının, Kocaeli Belediye Başkanlığı’nın, OSB’lerin bir araya gelip lojistiğin bölgeye katacağı olumlu etkilerle ilgili bilgilenmeleri gerekmektedir. Dünyada neler yapıldığı, ülkemizde hangi projelerin başladığı, planlandığı konusunda bilgi almaları gerekmektedir. Yeni bir vizyona öncülük etmeleri şarttır.
Mersin, Samsun, Antakya, Tekirdağ böyle başladı. Kocaeli de bu büyük potansiyelini artık değerlendirmeye koymalıdır. Erken değil geç bile kalınmıştır. Daha fazla gecikme gereksizliğe yol açacaktır. İstanbul gibi olmayalım.
Kaynak: Dünya