AKİB Koordinatör Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, MIP’in zamlarla adeta altın yumurtlayan tavuğu kesmeye çalıştığını söyledi.
Mersin Uluslararası Liman İşletmesi’nin (MIP) 1 Haziran 2010 tarihinden geçerli olmak üzere uygulamaya koyduğu yeni liman hizmet tarifesi ile ilgili tartışmalar sürerken, liman yük trafiği ile ilgili Nisan ayı istatistikleri açıklandı.
İşadamları ve ihracatçılar MIP’in zam kararından vazgeçmemesi halinde bölgedeki diğer ülke limanlarının alternatif olarak öne çıkabileceği uyarısını yinelerken, bunun hem ülkeye hem de MIP’e zarar vereceğini vurguladı.
Artışta ihracat ve ithalat etkili oldu
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) Aylık Göstergeler Raporu’nun Nisan ayı sayısında, Mersin Limanı ile ilgili Mersin Deniz Ticaret Odası’ndan (MDTO) alınan verilere yer verildi.
Özelleştirmenin üzerinden geçen 3 yıllık sürede MIP yönetiminin yeni yatırımları ile büyüyen ancak son günlerde zam tartışmaları ile gündeme gelen Mersin Limanı’nda, 2010 yılı Ocak-Nisan döneminde yük taşıma istatistikleri incelendiğinde; yüklemenin geçen yıla göre yüzde 39 artarak 3 milyon 433 bin 68 tona ulaştığı görüldü. Boşaltmanın da yüzde 10 artarak 4 milyon 281 bin 351 tona ulaştığı limanda, toplam yük trafiği ise yüzde 21 artarak 7 milyon 714 bin 419 tona ulaştı. Yetkililer bu artışta başta ihracat olmak üzere ithalat yüklerinin etkili olduğunu bildirdi.
Yükleme Nisan’da yüzde 86 arttı
Aylık bazda Mersin Limanı yükleme boşaltma istatistikleri incelendiğinde de; Nisan ayında, yüklemenin geçen yılın aynı ayına göre yüzde 86 artarak 1 milyon 41 bin 397 tona çıktığı gözlendi. Yüklemede oranlarındaki büyük artış, boşaltma da görülmedi. Limanda aylık bazda boşaltmanın yüzde 13 artarak 1 milyon 68 bin 802 tona ulaştığı belirlendi.
Toplam yük trafiğinin ise yüzde 40 artarak 2 milyon 110 bin 199 tona yükseldiği Mersin Limanı’nda, yetkililerce söz konusu gelişmede ithalat ve ihracat yüklerindeki artışın etkili olduğu ifade edildi.
İhracat yüzde 46 arttı
Yılın ilk 4 ayında Mersin Limanı’ndan yapılan ihracatın önceki yıla göre yüzde 46 oranında artarak 3 milyon 96 bin 971 ton seviyesine ulaştığı görüldü. Söz konusu gelişmede toplam ihracat yükleri içerisinde önemli bir ağırlığa sahip olan maden, tahıl ve genel kargo ihracatındaki artışın etkisi olduğu kaydedildi.
Mersin Limanı’ndan yapılan ihracattaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; Şubat ayından itibaren ihracattaki yükselişin artarak devam ettiği ve Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 14’lük artışla yaklaşık 947 bin ton olarak gerçekleştiği gözlendi. Söz konusu gelişmede maden, tahıl ve genel kargo ihracatındaki artış etkili olduğu dile getirildi.
İthalat Nisan’da geriledi
Mersin Limanı’ndan 2010 yılının ilk 4 aylık döneminde gerçekleştirilen ithalatında; genel kargo ve kimyevi maddeler ithalatındaki artışın etkisiyle geçen yıla göre yüzde 14 artarak 3 milyon 667 bin 756 ton seviyesinde gerçekleştiği görüldü.
İthalattaki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; Mart ayındaki artışın Nisan ayında yerini azalışa bıraktığı görüldü. Nisan ayında limandan gerçekleştirilen ithalat genel kargo ve bakliyat yüklerindeki azalışın etkisiyle bir önceki aya göre yüzde 14’lük azalışla 931 bin ton seviyesinde gerçekleşti.
Dâhili taşımacılık yük hareketi azaldı
Yılın ilk 4 ayında, Mersin Limanı’nda dâhili taşımacılık yük hareketi ise, petrol ürünleri yüklerindeki azalışın etkisiyle önceki yıla göre yüzde 11 oranında azalarak 415 bin ton olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde transit taşımacılık yük hacmi; önceki yıla göre yüzde 1 oranında artarak 534 bin ton olarak gerçekleşirken, yetkililer bu artışta transit taşımacılık içerisinde önemli ağırlığa sahip olan konteyner ve meyve ürünleri yüklerinin payı olduğunu vurguladı.
Diğer taraftan genel kargo ve dondurulmuş et ürünlerinde azalış olduğu görüldü. Dâhili ve transit taşımacılık yük hareketleri aylık olarak değerlendirildiğinde; transit taşımacılıkta Mart ayındaki az miktardaki azalışın, meyve ürünlerindeki azalışın etkisiyle Nisan ayında da devam ettiği gözlendi. Dahili taşımacılıkta ise Mart ayındaki yükselişin petrol ürünlerindeki azalışın etkisiyle Nisan ayında yerini azalışa bıraktığı görüldü.
Gemi trafiği son 2 ayda azaldı
Mersin Limanı’nda 2010 yılının ilk 4 ayında konteyner adeti bazında (TEU) da, önceki yıla göre özellikle boşaltma yüklerinin etkisiyle yüzde 38 oranında artış gerçekleşti. Söz konusu dönemde, Mersin Limanı’na operasyon için 1 milyon 414 adet gemi uğrarken, bu sayı önceki yıla göre yüzde 2 oranında azalışı ifade etti.
2010 yılının ilk 3 ayında konteyner adeti bazında (TEU), önceki y›la göre özellikle boşaltma yüklerinin etkisiyle yüzde 33 oranında artışın gerçekleştiği limana, bu dönemde operasyon için ise bin 53 adet gemi uğramış ve bu sayı da önceki yıla göre yine yüzde 1 oranında azalışı ifade etmişti.
“Limandaki artış çok sürmez”
Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) Koordinatör Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, Mersin Limanı’nda Nisan ayında görülen artışın, liman hizmet tarifesine yapılan zamlar öncesinde imzalanan anlaşmalardan kaynaklandığını söyleyerek, bölge ihracatçısının yeni fiyatlar nedeniyle alternatif limanlara kaymaya başladığını ve bunun etkilerinin de kısa sürede görülebileceğini söyledi.
İhracatçı tarafından Türkiye limanlarında İskenderun ve Akdeniz’de ise Suriye Limanları’nın tercih edilmeye başlandığını aktaran Yamanyılmaz, Akabe Limanı’na dahi kaymaların söz konusu olduğunu bildirdi.
“Altın yumurtlayan tavuğu kesiyorlar”
MIP yöneticileri ile bir araya geldiklerini ve konunun önemini anlatmaya çalıştıklarını ifade eden Başkan Yamanyılmaz, “Mersin Limanı sadece kentin değil, bölgenin, ülkenin dış dünyaya açılan en önemli kapılarından biri olup, özellikle komşu ülkelere yönelik ticarette büyük bir önem arz etmektedir.
Dünya ticaretinin 3’de bir oranında azaldığı, hükümetlerin bu durumu tersine çevirmek için çalıştığı bir dönemde MIP yönetiminin liman hizmetlerine yüzde 40- 50 oranlarına varan zamlar yapması anlaşılabilir bir durum değildir.
MIP, limanı altın yumurtlayan tavuk olarak görmüştür ancak bu zamlar tavuğu kesmekten başka bir şey değildir” diye konuştu.
“Mersin ne umdu ne buldu”
Özellikle Irak’a yönelik taşımalarda ve transit ticarette Mersin Limanı’nın büyük önem taşıdığının altını çizen Ali Can Yamanyılmaz, komşu ülkelerle ticaretin arttığı bir dönemde MIP yönetiminin tüm bu etkenleri hiçe sayan uygulamalar yapmasının ihracatçılar tarafından kabul edilebilir olmadığını dile getirdi.
Öte yandan Mersin’in uluslararası lojistik bir üs olması için büyük uğraşların verildiği bir süreçte MIP’ın bu gelişimi sekteye uğratacak uygulamalarının verdiği zararı arttırdığını ifade eden Yamanyılmaz, Mersin’in ne umarken, ne bulduğunun ortada olduğunu kaydetti.
İhracatçı Suriye’ye kaydı
Zam kararında ısrarlı görülen MIP yönetiminin limandaki bu uygulamalar sonucu bölge ihracatçısını kaybetmesinin kaçınılmaz olduğunu vurgulayan AKİB Koordinatör Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, “Mersin Limanı’nda hizmet tarifesine yapılan zamlar sonrasında Irak’a yönelik yüklerin büyük kısmı Suriye Limanları’na veya karayolu nakliyesine kaymaktadır.
Bugün Mersin Limanı boş dururken, Suriye limanları açıkta bekleyen gemilere 10 gün sonrasına sıra vermektedir.
MIP’in bu uygulamaları hiçbir ticari mantıkla bağdaşmamaktadır. Mersin engellendiği gibi Türkiye’de zarara uğratılmakta, elimizdeki fırsatlar göz göre başka ülkelere kaçırılmaktadır. Liman yönetimi bu mantıkla gittiği sürece bizi kaybedecektir.
“Böyle giderse MIP limana yatırdığı parayı 30 yılda zor çıkartır”
MIP yönetimi özelleştirme için harcadığı paraları 20 yıl yerine 10 yılda çıkartmak istiyor, olabilir ancak böyle giderse o parayı 30 yılda dahi geri alamazlar. Kendilerini Akdeniz’deki tek liman sanmasınlar. Türkiye’de İskenderun, Akdeniz’de ise Suriye limanları ihracatçıyı kapma çabasındadır. Bazı ihracatçılar ise karayolu nakliyesine şimdiden dönmüşlerdir.
Geçmişte döviz kurunu bahane ederek yaptıkları zamlara ses çıkarmadık ancak bugün ortada bir şey yokken böyle bir zam kararı alınması anlaşılabilir değildir.
Alternatif limanlar arayacak ve gerekirse bu konuda hükümeti zorlayacağız” şeklinde konuştu.
Kaynak: Hediye EROĞLU - MERSİN / LOJİPORT