“Uluslar arası Konvansiyonlar açısından Türkiye’de Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve Etkileri” İstanbul Ticaret Odası’nda tartışıldı.
Oturum Başkanlığını UND Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Dinçşahin’in yaptığı zümre toplantısında açılış konuşmalarını İTO Yönetim Kuru Üyesi Muhammet Yenel, TOBB Ulaştırma Sektör Meclisi Başkanı Çetin Nuhoğlu ve T.C. Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü Daire Başkanı M. Celal Tümer yaptı.
İTO Yönetim Kurulu Üyesi Muhammet Yenel yaptığı açılık konuşmasında; zümre toplantıların önemine değinerek, bu tür toplantıların geri dönüşlerinin olumlu olduğunu belirtti.
TOBB Ulaştırma Sektör Meclisi Başkanı Çetin Nuhoğlu; ADR Konvansiyon’unun sürdürülebilir ve takip edilebilir bir yapıya ulaştırılması gerektiğini söyledi. Nuhoğlu konuşmasında dış ticaret hacmimizden bahsederek, “2007’de karar alıp, 2009’da yürürlüğe girmesini beklediğimiz ve 2010’dan 2011 yılına ertelediğimiz ADR Konvansiyonu ile kendimize hedef olarak gördüğümüz 500 milyar $’lık ihracatı nasıl gerçekleştireceğiz? 4-5 yılda ADR gibi bir konuyu çözüme ulaştıramazken, hedeflerimize nasıl ulaşacağız?” dedi.
Tehlikeli Maddelerin taşınmasına yönelik hazırlanan yönetmeliğin neleri kapsadığından bahseden Celal Tümer ise, “Artık süreç başladı” dedi. Uygulamadan sorumlu kişilerin ve güvenlik uzmanlarının eğitimleri konusunda çalışmaların devam ettiğini belirten Tümer, “SRC için bir yönerge hazırlandı ve Haziran ayı sonuna doğru tamamlanması bekleniyor. Ayrıca, araçlar ile ilgili TSE ile bir protokol taslağı hazırlandı” dedi.
Sürecin yavaş işlediğini kabul eden Tümer, bunun sebebi olarak çalışmaların çok detaylı ve tüm alanların bilgi birikimlerinin bir araya getirilerek bir çalışma yapılması gerektiğini ve devlet nezdinde uzman kadro temininde bazı sıkıntılar yaşanmasını gösterdi.
IRU Tehlikeli Madde Komisyonu Başkan Yardımcısı Alper Özel - Karayolunda Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve Sürücü/Danışmanlık Eğitimleri
Konuşmasına tehlikeli madde taşımacılığında eğitimin öneminden bahsederek başlayan Özel, “Tehlikeli madde taşıyacak olan her sürücünün eğitim sertifikası olmalı çünkü sürücüler çok önemli. Emtiayı onlara emanet ediyoruz. Onlar emtianın özelliklerini ve nasıl taşınması gerektiğini bilmeliler” dedi.
Özel, “Eğitim müfredatı oluşturulmalı, eğitim kurumları onaylanmış kurumlar olmalı, eğitimler denetime tabi olmalı” dedi. “Biz şimdiye kadar tüm bu işlemleri Almanya üzerinden yapıyorduk. Peki şimdi ne olacak, sistem nasıl oluşturulacak? Eğer söz konusu eğitim sistemi oluşturulamazsa sorunumuz çok büyük olur” dedi.
TREDER Başkan Yardımcısı Murat Tokatlı - Tehlikeli Madde Taşımacılığında Araçlara Yönelik Teknik Standartlar, Test Kriterleri, Üst Yapı, Türkiye’de son durum ve uyum süresi
Tokatlı konuşmasında ADR Sertifikalı bir aracın nasıl üretildiğinden bahsetti.
Tokatlı: “Tankerlerde kullanılan tüm ekipmanların uygunluk sertifikaları olmalı. Her bir ürünün(tankerin) tasarımı için bir onay raporu alınması gerekli. Bu raporu Türkiye’den değil, ancak ilgili Avrupa ülkesinden alabiliyoruz. Her bir belgenin maliyeti 40-50 bin €’ya mal olabiliyor ve bu döviz maalesef ki yurt dışına gidiyor” dedi.
Tüm işlemlerden sonra tankere bir plakanın takıldığını belirten Tokatlı, “Bu plakada seri no, üretici bilgileri vb. bilgiler yer alır ve mühürlenir ki, bu mühür aracın ADR’ye uygun olup olmadığını gösterir. Eğer ilgili araçta bu mühür yoksa, o araç ADR’ye uygun değil demektir” dedi. Tüm bu işlemlerden sonra bir de devlet onayı alındığını söyleyen Tokatlı, bu onayı da yurt dışından almak zorunda kalıyoruz ve bu da ciddi maliyetler oluşturuyor” dedi.
Tokatlı beklentilerini 6 ana başlıkta topladı;
- Tasarım onayı ve Üretilen araçların kontrolleri 1.1.2011’den itibaren üretilen araçlar için nasıl olacak?
- ADR Uygunluk Sertifikasının ruhsat çıkartmak için ön şart olması gerekliliği getirilmeli,
- Ücretlendirme nasıl değerlendirilecek?(döviz dışarı gitmesin, ücretler makul olsun),
- Mevcut tasarım onayları korunmalı,
- Tip onayları geçerliliğini korumalı,
- Şuan 20.000 adet civarında ADR’ye uygun olmayan araç var. 5 yıl gibi bir süreç içerisinde bu araçların yasal düzenlemeler ile yenilenmeleri sağlanmalı.
Türk Liman İşletmecileri Derneği Genel Sekreteri İrfan Bilgin - Türkiye’de Denizyolunda Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve IMDG - Code’un Etkileri
Konuşmasında IMDG ve IMDG-Code’dan bahseden Bilgin, 2009’un Aralık ayında konu hakkında bir değerlendirme toplantısı yapıldığını söyledi.
IMO Uzmanlarınca 14-18 Haziran tarihleri arasında eğiticinin Eğitiminin yapılacağını duyuran Bilgin, ayrıca konu hakkında bir tebliğin yayınlanacağını ve 2010 yılı Aralık ayı sonuna kadar ilgili eğitimlerin tamamlanmasının planlandığını belirtti.
Ambalaj Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Aslıhan Arıkan - Tehlikeli Madde Taşımacılığında Ambalajlara Yönelik Teknik Standartlar, Test Kriterleri, Türkiye’de Son Durum ve Uyum Süresi
Dünya ekonomisinde ambalaj sanayinin payına değinerek konuşmasına başlayan Arıkan, kimyasal maddelerin de endüstriyel kullanımlarda tehlikeli madde olarak tanımlanmakta olduğunu belirtti.
Arıkan, “Tehlikeli madde ambalajlarının çoğu Türkiye’de de üretilmekte fakat ilgili onaylar yurtdışından alınmak zorunda. Bu da, sektöre maliyet, zaman ve döviz kayıplarına neden olmaktadır” dedi.
Arıkan’a göre ambalaj sanayi ile ilgili yapılması gerekenler;
- Laboratuarlar kurulmalı,
- Anket çalışması yapılarak mevcut durum tespiti yapılmalı,
- Testler için üniversitelerden destek alınmalı,
- Orange Book Türçeye çevrilmeli,
- Yetkin laboratuar personeli istihdam edilmeli,
- Yasal düzenlemeler özel sektör görüşü de alınarak hazırlanmalı,
- AB Fonları, özel sektör ve kamu personelinin gelişimi için de kullanılmalı.
Demiryolu Taşımacılığı Derneği Eski Başkanı Mete Tırman - Türkiye’de Demiryolunda Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve RID’in Etkileri
Konuşmasına Tehlikeli Maddelerin tanımını yaprak başlayan Tırman, İnsan ana faktör olduğu için eğitimin her şeyin temelinde olduğunu vurguladı.
Tırman, insan hataları olarak;
- Eğitim eksikliği(toplumsal, bireysel),
- Süreçlerin rutinleşmesi(aşırı güven, lakayitlik),
- Üretim zorlaması(yorgunluk, dikkatsizlik),
- Fiziksel eksiklik(fiziksel yetersizlik) nedenlerini gösterdi.
UTİKAD Yönetim Kurulu Üyesi Arif Badur - Türkiye Havayolunda Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve IATA- DGR’ın Etkileri
Badur, “Karayolu taşımacılığında yetkimizin olmamasının ve Almanya’ya bağlı olmamızın çok üzücü olduğu” belirtti.
Tehlikeli maddelerin havayolunda nasıl taşınması gerektiğinden bahseden Badur, “Biz hava kargo taşımalarında IATA-DGR’ın kurallarına dikkat ediyoruz ama tüm bu ürünler havalimanına karayolu ile geliyor. Buna dikkat etmeliyiz, belli standartlar oluşturmalıyız” dedi.
Ayrıca, “normal bir yük kabının 1 TL’ye mal olabildiğini fakat onaylı bir DGR karton paketinin 13 € olduğunu belirten Badur, maalesef bu ürünleri biz Türkiye’de üretemiyoruz” dedi.
Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Mustafa Bağan - Kimya Sektörü Açısından ADR Konvansiyonu Etkileri
Bağan konuşmasında güvenli taşımanın sağlanması ve tarife dışı engellerin ortadan kaldırılması gerekliliğini vurguladı.
ADR Yönetmeliği’nin 2011 yılına sarkmasına neden olarak altyapı yetersizliğini gösteren Bağan, ilgili yönetmeliğin 2011 yılında da yürürlüğe girmesinden umutlu olmadığı söyledi. Bağan “Altyapı olmazsa bu iş olmaz” dedi.
PETDER Teknik İlişkileri Koordinatörü Alper Zümrüt - Türkiye’de akaryakıt taşımacılığı ve ADR Konvansiyonunun Etkileri
Zümrüt konuşmasında sektördeki firma kapasitesinden ve ADR’nin gerektirdiklerinden bahsederek, “ADR’ye geçiş sürecinde sadece ekipman uyumunun sağlanmasının sektöre toplam 3 milyar €’dan fazla maliyet yükü getirecek” dedi.
TOBB LPG Sektör Meclis Üyesi Şahin Kurutepe - Türkiye’de LPG Taşımacılığı ve ADR Konvansiyonu Etkileri
Kurutepe, Türkiye LPG sektöründen bahsederek, eğitim önemini vurguladı.
Kurutepe “ADR Konvansiyonu ile ilgili hepimiz takipçi olmalıyız” dedi.
Eğitimler yine Almanya üzerinden verilebilir…
Zümre toplantısının sonunda soruları cevaplayan T.C. Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü Daire Başkanı M. Celal Tümer, şuan da ADR Sürücü belgeleri süreleri biten yüzlerce şoförümüz var, iş kayıpları yaşıyoruz. Bu konu ile ilgili bir çalışmanız var mı sorusuna “ Bir çalışma yapıyoruz tabi ki, belki belli bir süre için eğitimler yine Almanya üzerinden verilecek. Gelişmeler hakkında bilgi vereceğiz” dedi.