Hareket Proje’den Engin Kuzucu, Enerji Lojistiği Semineri’ndeki sunumunda rüzgar enerjisi santralleri (RES) lojistiğinde fırsatları, yaşanan problemleri, yol etüdünü, uygun güzergah ve araç seçimini ve nakliye süreçleri ile ana yükleniciden beklenenleri ele aldı.
Kuzucu, rüzgar enerjisi santralleri kurulumu için en zorlu aşamalardan birisinin sistemin nakliyesi ve montajı olduğuna dikkat çekerek, “Doğa şartlarını zorlayan sıra dışı boyut ve ağırlıkta olan ekipmanların; yeterli ve uygun mühendislik çalışmasıyla, uzman bir kadro eşliğinde, uygun araçlar yardımıyla, planlı ve koordineli bir şekilde yapılması gerekiyor” dedi.
Nakliye süreçleri ve yönetimi
RES proje taşımaları ağırlıklı olarak, sırasıyla karayolu ve denizyolu modlarının üzerinde gerçekleştiriliyor.
Kuzu, sunumunda türbin nakliyesinde yaşanan süreçlere değinerek, özellikle yol etüdleri ve uygun güzergahın seçimi başta olmak üzere ana yüklenici firmayla tüm nakliye süreçlerini, özel bir yazılım programıyla on-line paylaştıklarını söyledi.
Uygun liman seçiminde, limanın yakınlık, alt - üstyapı imkanları ve uygun stoklama sahalarının etkili olduğunu belirten Kuzu, yüklerin ölçüsüne göre de yol etüdüne başladıklarını kaydetti.
Kuzu, yol etüdünde ise şehir içleri, köprü altları ve üstleri gibi sorunlu yerlerden geçtiğini, bu gibi sorunlu güzergahlarda kaçıncı kilometrede ne tür engelin bulunduğunu, engelin nasıl aşılacağını, öyle ki, gerekirse yeniden yol çalışması yaptıklarını; dolgu, yenileme, genişletme veya tali yollar inşa ettiklerini söyledi.
Gerek anayolda, gerekse şantiye yolunda zorlukların bitmediğini hatırlatan Kuzu, bu güzergahlarda taşıma için izin belgelerinin yetmediğini, ancak eskortlar eşliğinde gerçekleşebildiğini belirtti.
Güzergah ve uygun araç seçimi
Diğer bir süreç olan uygun araç seçiminin ise yol etüdü ve güzergah seçimi ile birlikte ele alındığını dile getiren Kuzu, tüm markaların söz konusu yüke ve güzergaha göre uygun araç modellerini gözden geçirdiklerini ve geçen yıl 85 tonla 47 metreye kadar uzayabilen 15 adet treyleri gelecekteki operasyonlar için filoya eklediklerini hatırlattı.
Kuzu, yol izinlerinde taşınan materyalin boyutlarının önemli olduğunu, boyutlara göre Karayolları Genel Müdürlüğü’ne taşıma izin belgesi için başvurulduğunu, söz konusu izin belgesi olmadan operasyonun gerçekleşemeyeceğini belirtti.
Hidrolik dorselerin ise daha çok enerji santralleri için tercih edildiğini de sözlerine ekleyen Kuzu, gemi tahliyesi ve limanda stoklamada ise vinçlerin öne çıktığını ifade etti.
Kuzu, tahliye için 2 vinç, ayrıca stok sahası için de 2 vincin gerektiğini, vinçlerin seçiminin tribünlerin kurulum aşamasına kadar değiştiği ve vinç seçiminin en son aşama olan montajda da önem arz ettiğini vurguladı.
Kuzu, yeni nesil vinçlerin dar paletli oldukları için RES çiftliği gibi şantiyelerde tribünler arasında daha rahat manevra sağlamaları açısından öne çıktıklarını da ayrıca dile getirdi.
Son olarak gümrük işlemlerinin de tamamlanması gerektiğine dikkat çeken Kuzu, nihayet taşıma işlemlerinin başlayabildiğini kaydederek, söz konusu nakliye süreçlerini şöyle sıraladı:
Türbin nakliyesinde süreçler
Uygun liman seçimi
Yol etüdü
Güzergah belirleme
Uygun araç seçimi
Gerekli izinlerin alınması
Gemi tahliyesi ve limanda stoklama
Taşıma işleri
Kuzu, RES nakliyelerinde genelde hangi problemlerle karşılaşıldığını, ana yükleniciden neleri beklediklerini ve sıklıkla sorulan soru olan; “fiyatlara tesir eden hususlar neler?”i de sıraladı.
RES nakliyelerinde yaşanan genel problemler neler?
Yüklerin geniş ve uzun ebatlı oluşları
Limanların şantiyeye uzaklıkları
Güzergahta yer alan engeller
Mevcut güzergahtaki trafik
Uygun olmayan şantiye zeminleri
Ana yükleniciden beklenen hususlar neler?
Türbin cinsi ve malzemelerinin boyut ve ağırlıklarının tam ve doğru olarak bildirilmesi
Türbin cinsi ve malzemelerinin limana varış zamanının ve sefer sayısının bildirilmesi
Şantiyede hafriyat, yol ve inşaat işlerinin yapılarak montaj yerlerinin hazırlanması
Şantiyede çalışma için gerekli izinlerin alınması
Belirlenecek ihtiyaç doğrultusunda güzergah ıslahının yapılması
Şantiyede kuleler arası geçiş yollarının yapılması
Sık sorulan soru: Fiyatlara tesir eden hususlar neler?
Türbin cinsi ve malzemelerinin boyut ve ağırlıkları
Kurulacak türbin adedi
Kullanılacak liman ve limanın imkanları
Ardiye süresi ve tonajı
Hareket Proje
Hareket Proje, 1957 yılında kuruldu. Ana faaliyetlerini proje taşımacılığı, gabari dışı ağır yük taşımacılığı, ağır yüklerin montajları, projeye ve yüke göre vinç kiralama, son 3 - 4 yıldır da RES taşımacılığı, vinçle montajı ve elektrik – mekanik montajı oluşturuyor.
Genelde Türkiye, Türkmenistan, Azerbaycan ve S.Arabistan gibi Ortadoğu ve Kafkas ülkelerinde faaliyet gösteriyor. GE, Ak Enerji ve Aksa gibi dev enerji firmalarının projeleri için lojistik servis sundu.
Hareket şu an Manisa Soma’da 90 MW’lik bir RES projesini sürdürüyor. Birkaç hafta önce İzmir Bergama’da yine 90 MW’lık bir RES projesini, ayrıca İzmir Urla ve Edirne Enez’de de 15 MW’lık RES projelerini tamamladı.
Türkiye’de kurulu RES gücü 1000 MW üstü, kurulmakta olan ise yaklaşık 500 MW’ı buluyor. Hareket, şu ana kadar toplamda yaklaşık 462 MW’lık RES projesinin taşıma ve nakliye hizmetlerini yerine getirdi veya getiriyor.
Kaynak: LH