Gümrük Kanunu’nda yapılan son değişiklikle uygulamaya konan asgari ücret tarifesi, gümrük müşavirlerinin yoğun tepkisine neden oluyor. Gümrük müşavirleri, yeni düzenlemenin karışıklıkların giderilmesinde etkili olamadığını belirterek, bölgesel asgari ücret uygulamasına geçilmesini savunuyorlar.
İstanbul Ticaret Odası Gümrük Müşavirleri Meslek Komitesi Başkanı Mevlüt Cüneyt Solak, gümrük müşavirlerinin devlet ile mükellef arasında bir köprü vazifesi gördüğünü ve her iki kesimin de çıkarlarını koruyup gözetlediklerini söyledi. Gümrük müşavirlerinin işlerinin, önlerine gelen evraklara göre beyanname doldurup gümrüğe sunmak olmadığını vurgulayan Solak, aynı zamanda üstlendikleri sorumlulukların da altını çizdi. Solak, “Gümrük müşavirlerinin beyanları bağlayıcı olup bunlardan mükellef kadar sorumlu tutulurlar. Hiçbir meslek dalına bu kadar sorumluluk yüklenip sonra da alacakları ücret ölçülmemiştir. Meslektaşlarımız bunca sorumluluğun yanında her gün artan maliyet unsurlarıyla boğuşmaktadırlar” dedi.
TİCARET HIZ KAZANIYOR
Dış ticaret işlemlerinin hızlı yapılmasında gümrük müşavirlerinin rolünün büyük olduğunu anlatan Solak, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gümrük müşavirleri, şehrin birçok alanına dağılmış antrepolara ulaşıyor. Gümrüklerdeki personel yetersizliğinden dolayı bir memurun peşinde koşarak, evrakları kuryeler vasıtası ile toplatıyor ve ticaret odalarında tasdik ettirip gümrüklere yetiştiriyor. Meslektaşlarımız, dış ticaretin hızlanması için bu kadar yoğun stres altında çalışıyor. Yetkililer, ‘Dış ticaret hızlı yapılıyor’ diyorlarsa, bunda iletişim araçlarından sonraki en önemli faktör şüphesiz gümrük müşavirleridir.” FAHRİ SARRAFOĞLU
* * *
Gümrüklerin fiziki koşulları iyileştirilmeli
Türkiye’de gümrüklerdeki memur sayısının çok yetersiz olduğundan yakınan Komite Başkan Vekili Ayberk Dilmen, AB’de 10 kat daha fazla personelle işlemlerin yapıldığını söyledi. “AB’de 70-80 bin kişi ile yapılan gümrük işlemleri, Türkiye’de sadece 7–8 bin kişi ile gerçekleştiriliyor” diyen Dilmen, gümrüklerdeki fiziksel koşulların yetersizliğine ve kalitesizliğine dikkat çekti. Memurların çok zor şartlar altında görevlerini sürdürdüklerini dile getiren Komite Başkan Vekili Ayberk Dilmen, Türkiye ekonomisine önemli katkıda bulunan, ihracatın artması için canla başla çalışan gümrük idarelerinin fiziki şartlarının bir an önce düzeltilmesini istedi.
* * *
100 yıllık geçmişimiz var, hâlâ bir odamız yok
Komite Meclis Üyesi H. Bülent Onaran, sektör olarak yıllardır çıkması için mücadele ettikleri yasanın birçok karışıklığı bitirmesini beklediklerini, ancak bunun henüz sağlanamadığını söyledi. Asgari ücret tarifesinin Gümrük Kanunu’nda yapılan değişikliklerle 7 Ekim 2009’da yürürlüğe geçen 5911 sayılı kanunun geçici 6. maddesinin 10. fıkrası ile gümrük müşavirliği sektöründe de uygulamaya girdiğini hatırlatan Onaran, “100 yılı aşkın geçmişi olan mesleğimiz, maalesef günümüze kadar odalaşamadığından asgari ücreti belirleme işi gümrük müşavirleri derneklerine verilmiştir. Kanunda, ’Gümrük müşavirleri derneklerince yapacakları iş ve işlemler karşılığı asgari ücretleri gösteren ve takvim yılı bazında belirlenen asgari ücret tarifesi Gümrük Müsteşarlığınca uygun görülerek onaylanmak suretiyle uygulamaya konulur’ denilmektedir. Uzun yıllardır kanuna dönüşmesini beklediğimiz bu uygulama, peş peşe yapılan yanlışlıklara neden olmuştur” diye konuştu.
* * *
Gümrük müşaviri tayin ederken seçiçi davranmalı
“Dış ticaret firmaları, gümrük işlemleri için kendilerini temsil edecek gümrük müşavirlerini vekil tayin ederken çok seçici davranmalı” diyen Komite Meclis Üyesi M. Esen Yağcı da, gümrük müşavirinin nasıl olması gerektiği hususunda şu bilgileri verdi: “Gümrük müşavirinin temel görevi, bir işletmenin temsilcisi olarak gümrük işlemlerini gerçek, doğru ve süratli olarak yasalara uygun bir şekilde yapılmasını sağlamaktır. Gümrük müşaviri vekili olduğu firmaya düzenli bilgi akışını sağlamalı ve güncel mevzuat değişikliklerinden haberdar etmeli. İthalatçı firmalar, vekil tayin edecekleri kişilerde, gümrük müsteşarlığınca verilmiş yetki belgelerini (karnelerini) aramalılar. Derneğimiz bu konularda dış ticaret firmalarına bilgi vermektedir.” Yağcı, kurumlar arasında karşılıklı güvenin önemini vurgulayarak, gümrük beyannamelerinde yer alan gümrük müşavirliği firmalarının vekili oldukları ithalatçı firmalara hitaben fatura düzenleme zorunlulukları olduğunu da söyledi.
* * *
Tarife hiç kimseyi memnun etmedi
Komite Üyesi Serdar Akar da, yasa sonrası gelen tepkiler üzerine dernek yöneticileri ve Gümrük Müsteşarlığı yetkililerinin bir araya gelerek ilgili genelgeyi revize ettiklerini, ancak bu taslağın değil, Gümrük Müsteşarlığı yetkililerinin kendi inisiyatiflerince 2010/4 sayılı genelgeyi yayımladıklarını söyledi. Akar, “Maalesef kimsenin memnun olmadığı bir asgari ücret tarifesi ne İsa’yı nede Musa’yı mutlu edememiştir” dedi. Temennilerinin, yeni mali takvim yılı için düzenlenecek tarifeyle ilgili detaylı bir ön çalışma yapılıp bölgesel asgari ücret uygulamasına geçilmesi olduğunu söyleyen Akar, “İstanbul ve diğer bölgelerin maliyeti aynı değil ama alacakları ücret aynı. Bölgesel asgari ücret tarifeleri, her bölgenin gümrük müşavir derneklerince mali genel kurullarda belirlenip Gümrük Müsteşarlığı’nın uygun görerek onaylamasıyla tespit edilebilir” dedi.
Kaynak: İTO