2010 yılı ilk çeyreği ihracatımızın son ayı olan mart ayında toparlandı. Gerçekleşen ihracat rakamı 9 milyar 569 milyon dolar.
Bu meblağ, rakamsal olarak sevindirici olsa da yüzde 34,34 artış oranı anlamında yanıltıcı.
2008 Mart ayı ihracatımız yılın en düşük ihracat rakamı olarak 7.1 milyar dolar gerçekleşmişse, en düşük oranla günümüz rakamını mukayese ettiğinizde yüzde 34 oranı yüksek görülebilir ama dediğim gibi yanıltıcı olabilir.
Ayrıca, 2009 Mart ayı ihracat rakamının TÜİK kayıtlarında, TİM kayıtlarındaki 7.1 milyar dolar değil de 8 milyar 157 milyon dolar olduğunu dikkate alırsak, artış oranı yüzde 34 değil, yüzde 17,3 olacaktır.
Sizlere daha önceki yazılarımda "Bu yılki ihracat yorumlarımda ihracatımızı o ayın bir önceki yıldaki ay verileriyle değil de bu yılki 3 ay veya 6 ay önceki verileriyle karşılaştıracağım" demiştim.
Gelin yüzde 34 oranına bir de bu gözle bakalım.
Ekim 2009 ihracatımız 9 milyar 945 milyon dolar ise 2010 Mart ayı, ekim ayının yüzde 3.90 altındadır.
2009 Kasım ayı ihracatımız 8.8 milyar dolar ise 2010 Mart ayı yüzde 8.76 artmıştır.
2009 Aralık ayı ihracatımız 9.5 milyar dolar ise 2010 Mart ayı 0.05 artış oranı ile nerede ise başa baştır.
2010 Ocak ayı 7.9 milyar dolar ihracatla 2009 yılı son çeyreğinin hayli altına düşerek yıla çok kötü bir başlangıç yapılmıştı. Bu durumda mart ayı artış oranı yüzde 21 oldu.
2010 Şubat ayında 8.2 milyar dolarlık ihracat ocak ayına göre daha hallice olsa da mart ayı ihracatının hayli gerisinde kalmıştı. Şubat ayına göre mart ayı artışı yüzde 16 oldu.
Mart ayı 9.5 milyar dolarlık ihracat ile 2009 yılı son çeyreği ortalamasını yakaladı. Ancak bu artışa rağmen, 2010 yılı ilk çeyrek ortalaması olan 8.5 milyar dolar, 2009 yılı son çeyrek ortalaması olan 9.5 milyar doların yaklaşık 1 milyar dolar ve yüzde 12 gerisinde kaldı.
Sanırım bu detaya girdiğimizde geçen yılki mart ayı ile mukayese edip "Yüzde 34 artış sağladık" demek hem yanlış hem yanıltıcı oluyor ve hem de anlamını kaybediyor.
Hatırlarsınız geçmiş yıllarda her gün kurlardan şikâyet ederken ihracattaki artışları "Cumhuriyet döneminin artış rekorunu kırdık, tüm zamanların artış rekorlarını kırdık"
şeklinde süsleyen başkanlar vardı. Bir taraftan her Allah'ın günü kurlardan şikâyet ederken diğer taraftan devasa ihracat artışlarından bahsetmek hem komik oluyordu hem bir anlam ifade etmiyordu. Ayrıca, Ankara'yı da yanıltıyordu.
Kısaca demem o ki oranları bırakalım rakamlara bakalım, bir önceki yılı bırakalım geçmiş 3 ay ile mukayese yapalım.
Ocak, şubat aylarına göre yüzde 34 olmasa da bir artış olduğu muhakkak ve bu umut verici.
Yıllık hedef olan 120 milyar dolar ihracat rakamlarının ilk 3 aylık döneminde hedefin yaklaşık 5 milyar dolar gerisinde kalınmış olunsa da bu dönemde zülfüyârı mart ayının kurtardığı bir gerçek.
Bu ay ilk defa eksiye düşmüş bir sektör yok. Otomotiv sektörü her zamanki gibi lider. Uzun süredir ciddi oranlarda eksilerde gezinen demir-çelik sektörü dahi bu ay ilk defa yüzde 11.80 oranında artış yakalamış ve 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirmiş. Ve daha sevindirici olanı, 1 milyar dolar sınırını aşan 4 sektör var. Artış rekoru kimyevi maddeler ve mamulleri sektöründe; 1 milyar 27 milyon dolarlık ihracat ile güzel bir performans yakalamış. Tekstil, hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü toplamda 1.8 milyar dolarlık ihracat ile hayli iyi bir ay geçirmiş. Elektrik–elektronik sektörü 803 milyar dolarlık ihracatı ile 1 milyar dolar sınırını zorlamış. Bu 5 sektör ihracatımızın yüzde 68'ni gerçekleştirmiş.
İhracatımızın ilk 3'ü geçen yıl olduğu gibi bu ay da otomotiv sektörü firmaları. İlk 10 içerisinde 4 otomotiv firması var. İlk 10'a sıralama yapılmadan bakıldığında ise geçen yıl da bu yıl da hep aynı firmaları görüyoruz.
En çok ihracat yapan şehir tabii İstanbul. Genel ihracatımızdan aldığı pay yüzde 45,3. İstanbul'u yüzde 11.2 ile Bursa ve yüzde 7.8'le Kocaeli takip ediyor. Bu oranlara 8. sırada olan Sakarya'yı da katarsak (yüzde 1,8) ihracatımızın yüzde 66,1'i Marmara Bölgesi'nden gerçekleşmiş. En fazla ihracat yapılan ülkeler başında her zaman olduğu gibi Almanya (933 milyon dolar) geliyor. İlk 10 ülke içerisinde 5 AB ülkesi var ve bu pazara yapılan ihracatımız yüzde 47. İlk 10 ülke mart ayı ihracatımızın yüzde 49'unu, ilk 20 ülke yüzde 68'ni oluşturuyor.
Yukarıdaki veriler ihracatımızı sektörler, firmalar, coğrafi bölgeler, ülkeler ve pazarlar bazında çeşitlendiremediğimizi çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Bu tablo maalesef yıllardır böyle ve tez zamanda ihracat stratejimizi değiştiremezsek gelecek yıllarda da aynı kalacak gibi. Artış oranlarını gerçekçi kılacaksak, rakamları daha yüksek göreceksek ve hedeflere ulaşacaksak, bir an önce yukarıda değindiğim çeşitlenmenin nasıl yapılacağına odaklanmak şart.
Kaynak: Referans