Türkiye’nin Yeni Avrupa Birliği Stratejisi Türkçe metin
Türkiye’nin Yeni Avrupa Birliği Stratejisi İngilizce metin
Ülkemiz, 3 Ekim 2005 tarihi itibariyle Avrupa Birliği ile tam üyeliğe yönelik müzakere sürecine girmiş olup, söz konusu sürecin ilk aşaması olan ve müzakerelere yön vermesi itibariyle büyük önem taşıyan “tarama çalışmaları” 13 Ekim 2006 tarihinde sonuçlandırılmıştır. Bu çalışmalar esnasında, toplam 35 AB Müktesebatı faslı kapsamında AB mevzuatı ve uygulamaları ile Türk mevzuatı ve uygulamaları arasında karşılaştırma yapılmış ve uyum sağlanması gereken alanlar ile uyum takviminin tespitine çalışılmıştır. Her bir müzakere faslının taraması bittikten sonra, Komisyon’un tarama raporu sunması gerekmektedir. Komisyon bu raporlarda, ayrıntılı tarama sırasında ülkemizce verilen bilgilere dayanarak ülkemizin müzakerelere hazır olup olmadığını değerlendirmekte ve sonuç kısmında ya faslın müzakereye açılmasını önermekte; ya da bunun için tamamlanması gereken ön-şartları (benchmarks) ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, ülkemizin müzakere sürecinde 35 fasıla ilişkin mevcut durumu aşağıda gösterilmiştir:
Müzakeresi Açılan ve Geçici Olarak Kapatılan Fasıllar:
25) Bilim ve Araştırma
Müzakeresi Açılan Fasıllar:
4) Sermayenin Serbest Dolaşımı
6) Şirketler Hukuku
7) Fikri Mülkiyet Hukuku
10) Bilgi Toplumu ve Medya
18) İstatistik
20) İşletme ve Sanayi Politikası
21) Trans-Avrupa Şebekeleri
28) Tüketicinin ve Sağlığın Korunması
32) Mali Kontrol
Müzakere Pozisyonunu Vermeye Davet Edildiğimiz ve Müzakere Pozisyonlarını Sunduğumuz Fasıllar:
17) Ekonomik ve Parasal Politika
26) Eğitim ve Kültür
AB Konseyi'nde Onaylanıp Açılış Kriteri Belirlenen Fasıllar:
1) Malların Serbest Dolaşımı
3) İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi
5) Kamu Alımları
8) Rekabet Politikası
9) Mali Hizmetler
11) Tarım ve Kırsal Kalkınma
12) Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı
16) Vergilendirme
19) Sosyal Politika ve İstihdam
27) Çevre
29) Gümrük Birliği
AB Konseyi'nde Görüşülmesi Süren Fasıllar:
2) İşçilerin Serbest Dolaşımı
13) Balıkçılık
14) Taşımacılık Politikası
15) Enerji
22) Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu
23) Yargı ve Temel Haklar
24) Adalet, Özgürlük ve Güvenlik
30) Dış İlişkiler
33) Mali ve Bütçesel Hükümler
Avrupa Komisyonunda Görüşülmesi Süren Fasıllar:
31) Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları
Gümrük Müsteşarlığı Müzakere Süreci Kurumsal Yapılanması:
Tarama ve müzakere çalışmaları Müsteşarlığımız bünyesinde tesis edilen “Tarama ve Çalışma Grupları” eliyle yürütülmüştür.
İlk aşamada, Müsteşarlık Makamının 2 Ocak 2006 tarih ve 01 sayılı Onayı ile 7 fasıl için tarama ve çalışma grubu tesis edilmiştir. Bu 7 faslın Müsteşarlığımızın tüm görev ve yetki sahasını kapsamadığı düşünülmüş ve Müsteşarlık Makamının 27 Nisan 2006 tarih ve 100 sayılı Onayı ile belirlenen 9 fasılda daha tarama ve çalışma grubu kurulmuştur. Tarama ve Çalışma grupları; ulusal plan hazırlıkları dahil, müzakere süresince bilgi akışının daha sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi, kurumsal hafızanın oluşabilmesi ve etkin bir koordinasyonun temin edilebilmesi için müzakereler ile ilgili gerek kurum içi gerek kurum dışı gerçekleştirilecek tüm çalışmalar hakkında Grup koordinatörleri gözetiminde faaliyet raporları düzenlemekten ve bu raporların örneklerini AB ve Dış İlişikler Genel Müdürlüğüne göndermekten sorumludur.
Çalışma gruplarının oluşturulmasında ilgili birimlerin tümünün yer almasına dikkat edilmiş ve her bir çalışma grubu için koordinatör belirlenerek, çalışmaların koordinatör gözetiminde gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Tarama ve Çalışma Grubu kurulan fasıllar aşağıda gösterilmiştir:
1-Malların serbest dolaşımı,
7-Fikri Mülkiyet Hukuku Faslı,
10- Bilgi Toplumu ve Medya,
12- Gıda Güvenliği, Veterinerlik, ve Bitki Sağlığı,
13-Balıkçılık,
14- Taşımacılık Politikası,
16-Vergilendirme,
18-İstatistik,
20- Şirketler ve Sanayi Politikası,
21-Trans-Avrupa Şebekeleri,
24- Adalet Özgürlük ve Güvenlik,
27- Çevre,
29-Gümrük Birliği,
30- Dış İlişkiler,
32-Mali Kontrol,
33- Mali ve Bütçesel Hükümler.
Öte yandan, Müsteşarlığımız diğer ilgili kurumlarla birlikte toplam 14 fasılda tarama çalışmasına katılmış olup, 16 Ocak 2006 ile 4 Ekim 2006 tarihleri arasında muhtelif sayıda temsilciden oluşan toplam 28 heyet Brüksel’de görevlendirilmiştir. Tarama toplantılarına katılım sağlanmış olan fasıllar şunlardır:
1-Malların serbest dolaşımı,
7-Fikri Mülkiyet Hukuku Faslı,
12- Gıda Güvenliği, Veterinerlik, ve Bitki Sağlığı,
13-Balıkçılık,
14- Taşımacılık-Ulaştırma Politikası,
16-Vergilendirme,
18-İstatistik,
21-Trans-Avrupa Şebekeleri,
24- Adalet Özgürlük ve Güvenlik,
27- Çevre,
29-Gümrük Birliği,
30- Dış İlişkiler,
32-Mali Kontrol,
33- Mali ve Bütçesel Hükümler.
Tarama ve Çalışma Grubu, yukarıdaki fasıllara ek olarak, 10-Bilgi Toplumu ve Medya ile 20-Şirketler ve Sanayi Politikası fasılları için de tesis edilmiş, ancak Müsteşarlığımız temsilcileri bu iki fasılda tarama faaliyetine davet edilmemiştir.
22.01.2009 tarihinde AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Sn. Rıza M. KORKMAZ başkanlığında Tarama ve Çalışma Grupları koordinatörlerinin katılımı ile gerçekleştirilen, tarama ve çalışma grup ve faaliyetlerinin ele alındığı toplantıda; 10 nolu “Bilgi Toplumu ve Medya” konulu fasılda tesis edilmiş olan Tarama ve Çalışma Grubunun, faslın Müsteşarlığımız ile ilgisi bulunmaması nedeniyle lağvedilmesine karar verilmiştir. 20 nolu “Şirketler ve Sanayi Politikası” başlıklı Tarama ve Çalışma Grubunun devamının gerekip gerekmediği ayrıca araştırılacaktır.
Söz konusu toplantıda, Dışişleri Bakanı Sn. Ali BABACAN’ın yürüttüğü baş müzakerecilik görevinin Devlet Bakanı Sn. Egemen BAGIŞ’a verilmesinin ardından, Müsteşarlığımız bünyesinde AB müktesebatına uyum sürecinin hangi aşamada olduğunun tespiti; AB Komisyonu tarafından yayımlanan Tarama Raporu ve 2008 yılı Türkiye hakkında İlerleme Raporunda belirtilenler; AB müktesebatının takibinden sorumlu Tarama ve Çalışma Grup faaliyetleri hakkında koordinatörlerin değerlendirmeleri; bu bağlamda gerekli olmayan grupların lağvedilmesi, gerekli olanların ise daha etkin çalışabilmesi amacıyla revize edilmesi hususları ele alınmıştır.
Tarama ve Çalışma Grubu Koordinatörleri, katılım sağladıkları tarama süreci toplantıları ve ABGS bünyesinde fasıl başlıklarında devam eden Alt Komite Toplantıları kapsamında elde ettikleri görüş ve değerlendirmeler hakkında bilgi vermişlerdir. Ekli tablo (Ek 1), Müsteşarlığımızın tarama toplantısına katılım sağladığı fasıllar itibariyle koordinatörlerce verilen bilgiler ve fasıla ilişkin tarama raporlarından elde edilen bilgiler çerçevesinde hazırlanmıştır. Öte yandan, söz konusu toplantı sonrasında, görev değişiklikleri ve müzakere sürecindeki son gelişmeler gözetilerek tarama ve çalışma grupları revize edilmiştir.
Müsteşarlığımızın koordinasyonunda yürütülmemekle birlikte, çalışmaların tamamına yakınının Kurumumuzca yürütüldüğü Gümrük Birliği Faslına ilişkin gelişmelere Ek-2’de ayrıca detaylı olarak yer verilmiştir. Çeşitli platformlarda, anılan fasla ilişkin koordinasyon görevinin Müsteşarlığımıza tevdii de talep edilmiştir.
Gümrük Birliği Faslı kapsamındaki mevzuat uyum çalışmalarına ilişkin olarak son dönemde yaşanan en önemli gelişme, “Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 5911 sayılı Kanun”un 18 Haziran 2009 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek, 7 Temmuz 2009 tarihli ve 27281 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Böylelikle, Topluluk Gümrük Kodu’nu tesis eden 2913/92 sayılı Konsey Tüzüğü ve değişiklikleri ile fikri mülkiyet haklarını ihlal eder nitelikteki eşyaya dair gümrük idarelerince yapılacak işlemler ve söz konusu hakları ihlal ettiği tespit edilen eşyaya dair alınacak önlemlere ilişkin 1383/2003 sayılı Konsey Tüzüğü’ne uyum sağlanmıştır. İlgili ikincil mevzuat düzenlemeleri de (Gümrük Yönetmeliği, ilgili BKK, tebliğ ve diğer mevzuat) en kısa süre içerisinde yayımlanacaktır.
Ek 2 (Gümrük Birliği Faslı'ndaki Gelişmeler)
3 Ekim 2005 tarihinden itibaren yapılan mevzuat çalışmaları
Kaynak: Gümrük Müsteşarlığı