Uluslararası ticaretin gelişmesinde en büyük rolü oynayan kurumların başında World Bank (Dünya Bankası) gelmektedir.
Ticaretin önündeki engellerin ortadan kaldırılmasına, taşımacılıkta formalitelerin azaltılmasına, hataların tekrar etmemesine dönük çalışmalar yapmaktadır. Ticaretin en önemli unsuru olan taşımacılığın da hızlanması, tüm sürecin bir lojistik yönetimi çerçevesinde ele alınması da önemle üzerinde durulan konuların başında gelmektedir. Bunun sağlanması için lojistik sektörünün geliştirilmesi de Dünya Bankasının hedefleri arasındadır. Bu amaçla başta intermodal taşımacılık olmak üzere, deniz ve demiryolu taşımacılığına dönük projeleri büyük oranda kredilendirme ile desteklemektedir.
Uluslar arası taşımanın başarısı ülkeler arasındaki lojistik hizmetler kalitesinin de uyumuna bağlıdır. Bu nedenle Dünya Bankası bundan 2 yıl önce 2007 yılında yaptığı uluslararası Lojistik Performans İndeksi (LPI) çalışmasını 2009 yılında da tekrarlamış ve geçen iki yılın karşılaştırılması olanağı yaratmıştır.
Türkiye de bu araştırmada yer almıştır. Araştırmaya katılan 155 ülke içinde birinci olan Almanya’nın 4,11 puan aldığı bir sıralamada, 3.22 puan alarak 39. Sıraya düşmüştür. 2007 yılında yapılan araştırmada 3.15 puanla 34.sırada olan ülkemiz daha fazla puan almasına rağmen diğer ülkelerin daha fazla iyileştirme yapmaları sonucunda, 5 ülke daha geride yer almıştır. 2007 raporunda Türkiye’nin altında yer alan Slovenya, Latviya, Kuveyt, Lübnan, Polonya, Çek Cumhuriyeti lojistik performanslarını bizden daha fazla geliştiren ülkeler arasındadır. Görüldüğü gibi daha iyisini yapmanın yarış kazanmaya yetmediğini, başkalarından daha fazla oranda iyileştirme yapmamız gerektiğini gösteren iyi bir örnek karşımıza çıkmıştır.
Lojistik Performans İndeksi, Gümrükleme, Altyapı tesisleri, Uluslararası Taşımacılık, Lojistik Hizmet Kalitesi, Takip Edilebilirlik ve Zamanında Teslim gibi faktörler ölçülerek belirlenmektedir. Bu ölçümlerden Gümrükleme Hizmetlerinde 33. sıradan 46. sıraya, Uluslararası Taşımacılıkta 42. Sıradan 44. Sıraya, Lojistik Hizmet Kalitesinde 30.sıradan 37.sıraya, Takip Edilebilirlikte 34. Sıradan 56. Sıraya düşmüş olduğumuzu görmekteyiz. Puanımızı yükselten ve iyileşen tek şey Zamanında Teslimdir. 52. Sıradan 31.sıraya yükselmiştir.
Yukarıda adını verdiğimiz ülkelerin Lojistik Performans İndekslerinin bizden daha yüksek çıkması kabul edilebilir bir nokta değildir. Lojistik sektörünün ülkemizde geliştirilmesi tüm ülke ekonomisi, dünya ticaretindeki yerimiz, ülke içinde refahımız, milli gelirimiz, tüketimimiz ve üretimimiz için vazgeçilmez ve geri dönülmez bir karardır.
Doğu ile Batı, Kuzey ile Güney arasından geçen uluslararası taşıma koridorlarında yer almaya aday bir ülke olarak; doğru yerde olmadığımızı görüyorum. Uluslararası taşımacılık bir zincirdir. Zincirin en kalitesiz halkası, toplam zincirin kalitesini belirler. Bilelim ki hiç bir ülke ürünlerini yollarken zayıf bir zincirin taşımasına güvenerek yola çıkmaz. Yapacak çok şey vardır. Bunları biliyoruz, yazıyoruz, anlatıyoruz, söylüyoruz. Yapılmasında emeği geçecekleri, yapmak zorunda olanları, planlayacakları, sorumluları, dernekleri, eğitim kurumlarını, resmi kurumları, bürokratları, bu işi planlayacak olan politikacıları göreve çağırıyorum. Lojistiğin ülkemizde geliştirilmesi bir hükümet politikası olamayacak kadar, muhalefet engellerine takılamayacak kadar, üzerinde olumsuz karşı görüş bildirilemeyecek kadar önemlidir. Kan damarlarımız tıkanmak üzere, artık artan yükü taşıyamıyor. Damarın kalitesini de, kanın kalitesini de, kalbin kalitesini de arttırmaya gelin artık.
Kaynak: Atilla Yıldıztekin/Perşembe Rotası