Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nun raporu ilginç ayrıntıları gözler önüne
serdi.
Resmi raporlara giren
anket Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nun raporu gümrüklerle ilgili
çarpıcı verileri ortaya koydu.
Kurulun yaptığı
ankete katılanların yüzde 32'si gümrüklerde yolsuzluk ve rüşvetin hiç
olmadığını, yüzde 20'si “çok az” ve yüzde 26'sı da “diğer kurumlar kadar”
yolsuzluk olduğunu belirtiyor. Yolsuzluk ve rüşvetin “oldukça” ve “çok” yaygın
olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 17.
'Arada bir etik dışı
davranırım' Gümrüklerde çalışanların yüzde 42'si etik bulmadığı davranışları
“hiçbir zaman” yapmıyor. “Nadiren” ve “ara sıra” etik dışı davrananların oranı
yüzde 28. Çalışanların yüzde 8'i “çoğunlukla” ve “her zaman” etik dışı
davranışları yapmak zorunda kalıyor. Çalışanlar, maddi sorunlarının ve siyasi
baskıların etik dışı davranışları tetiklediğini söylüyor.
'Arada bir etik dışı
davranırım'
Etik kurulun anketine
katılanların yüzde 32'si gümrük müdürlüklerinde yolsuzluk ve rüşvetin hiç
olmadığını, yüzde 20'si çok az ve yüzde 26'sı da diğer kurumlar kadar olduğunu
belirtiyor.
Gümrük çalışanlarının
üçte biri “etik dışı davranışta” bulunurken gümrüklerde işlem yapan her 3
kişiden 1'i de hediye ya da bahşiş vermekte sakınca görmüyor. Çalışanlar, maddi
sorunlarının ve siyasi baskıların etik dışı davranışları tetiklediğini ifade
ediyor.
Başbakanlık Kamu
Görevlileri Etik Kurulu'nun hazırladığı “Gümrük Hizmetlerinde Etik” başlıklı
rapor gümrük hizmetlerinde etik algısına yönelik çarpıcı verileri ortaya koydu.
Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu adına Doç. Dr. Hamza Ateş, Doç. Dr.
Tuncay Güloğlu ve Yrd. Doç. Dr. Muharrem Es tarafından hazırlanan raporda,
gümrük çalışanlarına ve gümrük hizmetlerinden yararlanan yurttaşlara anket
uygulandı. 251 gümrük çalışanı ve 518 yurttaşın katıldığı anketten çıkan bazı
çarpıcı sonuçlar şöyle:
- Ankete katılanların
yüzde 32'si gümrük müdürlüklerinde yolsuzluk ve rüşvetin hiç olmadığını, yüzde
20'si çok az ve yüzde 26'sı da diğer kurumlar kadar olduğunu belirtiyor.
Yolsuzluk ve rüşvetin “oldukça” ve “çok” yaygın olduğunu düşünenlerin oranı ise
yüzde 17.
- Çalışanların yüzde
42'si etik bulmadığı davranışları “hiçbir zaman” yapmıyor. “Nadiren” ve “ara
sıra” etik dışı davranışları yapmak zorunda kalanların oranı ise yüzde 28.
Çalışanların yüzde 8'i ise “çoğunlukla” ve “her zaman” etik dışı davranışları
yapmak zorunda kalıyor.
- Çalışanların yüzde
48'i maaşlarının düşüklüğü ve yeterli mesai ücreti almadan fazla
çalışmalarının, etik dışı davranışlara neden olduğunu düşünüyor. Siyasi baskı
ve telkinlerin, etik dışı davranışları tetiklediğini düşünenlerin oranı da
yüzde 41'e ulaşıyor.
- Yurttaşların
yarıdan fazlası gümrük müdürlüklerinde az ya da çok yolsuzluk ve rüşvetin
bulunduğuna inanıyor.
- Yurttaşların yüzde
56'sı hediye, bahşiş ve rüşvetin kötü olduğunu ve asla verilmemesi gerektiğini
düşünüyor. Ancak, yüzde 6'sı hepsinin iyi olduğunu ve gerekirse verebileceğini,
yüzde 11'i de hepsinin kötü olduğunu ancak “gerekirse” verebileceğini ifade
ediyor. Rüşveti kötü olarak görüp hediye ve bahşiş vermenin sakıncalı
olmadığını düşünenlerin oranı da yüzde 27'ye ulaşıyor.
Çalışanlar işlerinden
memnun değil
- Çalışanların yüzde
66'sı “Bu mesleği yeniden seçer miydiniz” sorusuna “hayır” yanıtını verirken
bazılarının anket formlarına “kesinlikle hayır”, “asla” ve “hiç” gibi ibareler
ekledikleri tespit edildi.
- Ankete katılanların
yarısından fazlası (yüzde 52) kurumun işe alım, terfi ve yer değiştirme gibi
personel işlemlerinin uygulanması ile lojman tahsisi gibi sosyal olanakların
dağıtımında eşitlik ilkesine uygun davranmadığını düşünüyor.
Kaynak: Fırat Kozok/Cumhuriyet