Anasayfa / Sektörel / Sektör Haberleri / Denizyolu / PANAMA KANALI KRİZİ, KUŞAK YOL GİRİŞİMİ’Nİ GÜÇLENDİRİYOR

PANAMA KANALI KRİZİ, KUŞAK YOL GİRİŞİMİ’Nİ GÜÇLENDİRİYOR

24.08.2023Küresel deniz ticareti trafiğinin yaklaşık yüzde 6'sının gerçekleştirildiği Panama Kanalı'nda kuraklık nedeniyle gemi geçiş sayısı sınırlandırıldı. Bu durumun tüketici fiyatlarını arttıracağı uyarısında bulunan Yaşar Üniversitesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Çalışkan, Panama Kanalı’nın alternatifi olarak öne çıkan Kuşak Yol Girişimi’nin de Türkiye için fırsat olabileceğini söyledi.

Atlas Okyanusu'nu Pasifik Okyanusu'na bağlayan Panama Kanalı'nda yaşanan tıkanıklık, genellikle deniz taşımacılığı yapan şirketleri alternatif rotalar aramaya yöneltti. Kısıtlamaların yanında geçiş ücretlerinin yükselmesinin de ticareti etkileyebileceğini söyleyen Yaşar Üniversitesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Çalışkan, "2022 yılında Panama Kanalı yaklaşık 300 milyon ton yüke ve 14 bin 239 adet transit geçişe ev sahipliği yaptı. Kabaca hesaplamayla bu rakamlar aylık ortalama bin 186, günlük ise ortalama 39 gemi geçişine tekabül ediyor. 2023 yaz sezonunu düşen su seviyeleriyle karşılayan Panama Kanalı yağış sezonunun da gecikmesiyle birlikte geçişlerde gemi sayışma, büyüklüğüne ve su çekimine kısıtlamalar getirdi" dedi.

Uluslararası ticaret su yollarında özellikle 2022 ve 2023 yaz aylarında kuraklık nedeniyle yaşanan sıkmalardan bahseden Doç. Dr. Çalışkan, "Dünya çapında ticari malların yüzde 90’ı okyanuslar ve su yolları üzerinde taşındığından, su küresel ticaret için hayati öneme sahiptir. Ancak 2022 ve 2023 yazı, uluslararası ticaret yollarının bazılarının geçilemez hale gelmesine yol açan şiddetli kuraklıklara sahne oldu. Örneğin, Avrupa için önemli bir ulaşım bağlantısı olan ve yılda 300 milyon tondan fazla yükün taşınmasına hizmet eden Ren Nehrimin kuraklık sebebiyle su seviyesinde ciddi düşüşler oldu. Yine 2022 yaz aylarında ABD'de her yıl 450 milyon tonun üzerinde yük taşıyan Mississippi Nehri düşük su seviyeleri nedeniyle kanal derinleştirmesi gerçekleşene kadar ulaşıma kapatıldı. Yıllık 3 milyar tondan fazla yük taşımacılığına ev sahipliği yapan Çin'deki Yangtze Nehri ise 1865'ten beri en düşük su seviyesine ulaşarak hidroelektrik kıtlığına ve nakliyenin durmasına neden oldu" diye konuştu.

Türkiye için fırsat olabilir mi?
Türkiye'nin jeopolitik konumuyla ilgili fırsatlardan söz eden Doç. Dr. Çalışkan, şu ifadeleri kullandı: "Hızla değişen dinamikler nedeniyle mevcut işleyen düzene her zaman alternatif aramak, bulmak veya yaratmakta fayda var. Orta-uzun vadede en etkili alternatif hem denizden hem karadan oluşturulan ağlar ile Doğu Asya'dan başlayıp Orta Asya, Rusya, Kafkasya, Afrika ve Avrupa arasında bağlantılar kurmayı amaçlayan oldukça geniş ve kapsamlı bir girişim olan Kuşak Yol Girişimi'dir. Afrika, Avrupa, Balkanlar, Ortadoğu, Kafkasya gibi önemli pazarların merkezinde bulunan Türkiye'nin jeopolitik önemi, projeye katılımda etkili olmuştur. Türkiye için mevcut durumda alınacak aksiyon küresel üretim ve tedarik zincirlerinin yeniden düzenlendiğinin farkına varmak ve bu sistemin içerisinde ne rol alacağına ve ne şekilde konumlanacağına dair strateji oluşturmakta."

Kaynak: transmedya.com