Krizzede Detriot'e ABD hükümetinden "hurda teşviği" aşısı yapıldı. Bugün başlayan program çerçevesinde 25 yaşına kadar olan araçlarını değiştirmek isteyenlere devlet 4 bin 500 dolara kadar destek verecek. Bu sayede 250 bin yeni araç satışı ve tüketici güveninin artırılması hedefleniyor.
Türkiye krizzede otomotiv sektörünü kısa süreli vergi indirimleri gibi geçici adımlarla canlandırılmaya çalışırken, ABD kendi otomotivcilerini ayağa kaldırmak için "hurda teşviği programı" başlattı. Bugünden itibaren uygulamaya geçecek olan hurda programı çerçevesinde, 25 yaşına kadar olan araçlarını yenisiyle değiştirmek isteyen vatandaş devletten 4 bin 500 dolara kadar yardım alabilecek. Yani devlet hurdayı 4 bin 500 dolara satın alacak, cebine nakit giren ve yeni araç satın almak isteyen otomobil sahibinin eli de böylece rahatlayacak. Üç ay boyunca devam edecek "Cash for Clunkers" isimli program çerçevesinde tüketici elindeki mazotla çalışan araba, pick up, kamyonet gibi motorlu araçlarını yenisiyle değiştirebilecek. Aracı eski olmayan ancak enerji tasarrufu sağlayan yeni bir araç satın almak isteyenler de bu programdan faydalanabilecek. Hurda programına 25 yaşın altındaki otomobiller ile enerji tasarrufu düzeyi belli bir seviyenin üzerinde olan araçlar katılamayacak. Üstelik değiştirilecek olan hurda aracın yerli ya da yabancı bir mark olması koşulu da aranmayacak. Yani eskiyi getiren devlet yardımıyla yeniyi götürecek. Haziran ayında yıllık bazda otomobil ve hafif ticari araç satışı 9,69 milyonu bulmuştu. Uzmanlar hurda değiştirme programı sayesinde 250 bin yeni araç satışının daha gerçekleşebileceğini öngörüyor.
250 bin yeni satış gelir, güveni artırır
Otomobil üreticilerinin ve tedarikçilerin programa oldukça ilgi gösterdikleri, otomobil talebinin artmasını bekledikleri belirtiliyor. Hatta kimi uzmanlara göre otomobil üreticileri, programın koşullarına uymasalar bile satış yapabilmek için tüketici ile anlaşmanın yolunu bulmaya çalışacak. Bu da otomotiv sektörünün her koşulda canlanması anlamına gelebilir. Ulusal Otomotiv Tedarikçileri Birliği sözcüsü Charles Cyrill ise programla ilgili yaptığı açıklamada hurda teşviği programının ekonominin tam da ihtiyacı olan adım olduğunu, tüketici güveninin bu sayede artacağını, yeni araç satışlarının da canlanacağını söyledi. Bazı uzmanlara göre bu yıl 10 milyon araçlık bir satış beklenirken bu program sayesinde 250 bin araçlık satışın gerçekleşmesi "devede kulak" kalabilir. Ancak satılan yeni araç sayısından çok programın tüketicinin güven algılamasında olumlu bir etki yaratması bekleniyor ki, bir çok uzmana göre de asıl önemli olan zaten bu.
25 yaşından genç araçların enerji tasarrufuna bakılacak
Hurda sahiplerinin programdan faydalanması içinse belli koşullar öne sürülüyor. Bu koşullara göre, bir galon yakıtla 18 mil ya da daha az yol katedebilen, yani yakıtını etkin kullanamayan araçlar hurda değişiminden faydalanablecek. Öte yandan 25 yaşını doldurmamış olan ancak galon yakıt başına minumum 22 mil yol alabilen yeni araçlar da programdan faydalanabiliyor. Örneğin hafifi bir ticari kamyonetin programa katılabilmesi için galon başına en fazla 18 mil yol alması gerekirken, yeni kamyonetlerde bu sınıra 2 mil daha ekleniyor. Yani dolu depo ile 20 mil alabilen yeni araç devletten 3 bin 500 dolarlık bir fon alabiliyor. Ağırlığı 6 bin pounddan 8 bin 500 pounda kadar değişen büyük ticari araçlarda ise programa katılım için dolu depo ile 15 mil ya da daha aşağısında yol alması koşulu aranıyor. Aracın yeni olması halinde ise programdan destek alabilmesi için en fazla 1 mil daha fazla yol yapabiliyor olması gerekiyor. Bu durumda yeni aracını değiştirmek isteyene de 3 bin 500 dolarlık bir yardım sağlanabilecek.
Yeni aracın fiyatı 45 bin dolardan az olmalı
Öte yandan programa katılacak araç sahiplerinin araçlarını en az son bir yıl içinde sigortalamış olmaları gerekiyor. Eski araçla takas edilecek yeni aracın fiyatının ise 45 bin dolardan fazla olmaması da lazım. Aşırı bir talep olup da hükümetin hurda fonu erken bitmediği sürece programa 1 Kasım tarihinde son verilecek. "Clunker" tanımına giren hurda araçların resmi tanımı; son 25 yıl içinde üretilmiş ve enerji tasarruf etkinliği galon başına 18 milin altında olan araçlar olarak gösteriliyor. Devletin hurda programına ilk cevap ise bu sene yine devlet yardımı ile iflasın eşiğinden dönen Chrysler'den geldi. Chrysler geçen hafta, 2009 model Chrysler, Dodge ve Jeep modellerinin tümünde devletin 4 bin 500 dolarlık teşvik planını uygulamayı ve 6 yıl boyunca sıfır faizli kredi imkanı sunmayı kabul ettiğini açıkladı.
kaynak: Referans Gazetesi