COVID-19 salgını ile dünya değişmeye devam ederken e-ticarette koronavirüs etkisi de her geçen gün artıyor. Koronavirüs pandemisine yönelik alınan karantina ve sokağa çıkma yasakları gibi önlemler ile birlikte virüsten korunma amacıyla kalabalık ve kapalı alanlardan kaçınan tüketiciler pandemi öncesi alışveriş merkezleri, marketler ve perakende mağazalarına fiziki olarak giderek karşıladıkları ihtiyaçlarını e-ticaret altyapısı kullanarak gidermeyi tercih ettiler.
OECD verileri Birleşik Krallık ve ABD’de perakende satışlarda e-ticaret payının özellikle koronavirüs pandemisinin etkilerinin küreselleştiği 2020 yılı başında yükselişe geçtiğini göstermektedir. 2019 yılının son çeyreğinde perakende satış içerisinde e-ticaretin payı ABD için yaklaşık yüzde 12, Birleşik Krallık için ise yaklaşık yüzde 21 iken 2020 yılının ikinci çeyreğinde bu oran ABD için yaklaşık yüzde 16, Birleşik Krallık için ise yaklaşık yüzde 32’ye yükseldi.
E-ticarette yaşanan büyüme ile birlikte; ürünlerin tüketiciye ulaştırılması için gerçekleştirilen taşımacılık ve lojistik faaliyetlerinin önemi gün geçtikçe artıyor. COVID-19 ile birlikte oluşan salgın ortamı, insanların ve firmaların ihtiyaçlarının mümkün olan en hızlı şekilde karşılanmasının önemini ortaya koydu. Pek çok şirket için çok önemli bir hale gelen e-ticaret; dijital iş modelleri ve stratejilerinin gelişmesine katkıda bulundu. İçinde bulunduğumuz bu süreçte dünyanın önde gelen kurum ve kuruluşlarının gündemlerine aldıkları ticareti kolaylaştırma konusunda ülkemizde ticari faaliyetlerin kolaylaştırılması, bu amaca hizmet eden kurumlara destek verilmesi, bu yönde bir farkındalık oluşturulması geniş kapsamlı bir yaklaşım ile mümkün olabilecektir.
Bu çerçevede ülkemizde de T.C. Ticaret Bakanlığı himayesinde Ticaretin Kolaylaştırılması Koordinasyon Komitesi 2017 yılında kurulmuştur. UTİKAD olarak komitenin kurulduğu günden bu yana aktif rol üstleniyor, ticaretin uluslararası standartlarda yapılması için ülkemizin ve sektörlerin yararına atılması gereken kolaylaştırıcı adımlara yönelik önerilerimizi sunmaya devam ediyoruz. Pandemiyle birlikte hem ülke ekonomilerini koruyacak hem de ticaret ve lojistik akışları kolaylaştıracak bu çalışmaların pandeminin olumsuz etkilerini hafifletmede büyük rol oynayacağı düşüncesindeyiz.
UTİKAD Yönetim Kurulu Üyesi Nil Tunaşar, hali hazırda UTİKAD bünyesinde kurulan E-Ticaret Odak Grubu, İnovasyon Odak Grubu Başkanlığı’nı yürütmektedir.
Bu konuyla ilgili olarak 2019 yılında UTİKAD E-Ticaret Odak Grubu’nun çalışmaları neticesinde hazırlanan ''Türkiye'de E-Ticaret ve E-İhracat Gelişim Potansiyeli ve Lojistik Süreçler Raporu''nu kamuoyu ile paylaşmıştık. UTİKAD internet sitesi üzerinden dijital olarak yayınlanan rapor; özellikle KOBİ'lerin e-ticaret ve e-ihracata girişinin kolaylaştırılması ve e-ihracatın önündeki engellerin aşılmasına yönelik çözüm önerileri oluşturmayı hedefliyordu. Bugün geldiğimiz noktada ise; pandemi sonrası gelişen dinamikler nedeniyle UTİKAD E-Ticaret Odak Grubu tarafından güncellenme çalışmalarının sürdüğünden bahsetmek gerekiyor.
İnovasyon Odak Grubu çalışmaları kapsamında Dijital Lojistik Platformu modeli geliştirilmesine yönelik sektör raporu çalışmaları hızla devam etmektedir. Hazırlanacak sektör raporu tüm dijital yapıları entegre edecek bir üst platform aracılığıyla taşımacılıkta kullanılan dokümanlar, veriler ve bilgiler ile onay süreçlerinin dijitalleşmesinin getireceği maliyet, hız ve güvenlik kazanımlarını ortaya koyacak olup iş birliği kapsamında öncelikle taşıma işleri organizatörleri, fiziki taşıyıcılar, deniz ve hava limanları gibi taşımacılığa ilişkin yükün taraflarının bir araya getirildiği pilot bir model tasarlanacaktır.
Aynı zamanda UTİKAD olarak TOBB E-Ticaret Meclisi, TİM E-Ticaret Konseyi ve HİB bünyesinde yer alan Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Sektör Komitesi’nde üyelerimizi temsilen görev almakta ve çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
• Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Alt Sektör Komitesi: Hizmet İhracatçıları Birliği bünyesinde yer alan Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Sektör Komitesi aracılığıyla sektörde faaliyet gösteren hizmet ihracatçılarının sorunlarına kalıcı ve etkin çözümler sunmayı hedeflemekte ve sektör firmalarının rekabetçiliğini arttırmayı amaçlayan bir komitedir Nil Tunaşar bu komitede aktif rol üstlenmektedir.
• E-İhracat Konseyi: TİM bünyesinde Nisan 2021 yılında kurulan konseyde Nil Tunaşar UTİKAD’ı temsilen görev almaktadır. Nisan ayı sonunda gerçekleştirilen e-ihracat istişare toplantısında e-ihracatın ülkemize sunduğu avantajlar, koronavirüs sürecinde dijital süreçlerin öneminden bahsedilmiş olup 10-15 yıl içerisinde 50 Milyar Dolar e-ihracat hacmine ulaşılmasının hedeflendiği, bu potansiyele sahip olunduğu değerlendirilmiştir.
• Türkiye E-ticaret Meclisi: TOOB bünyesinde kurulan Türkiye Sektör Meclisleri sektörlerin temsil itibarıyla en kapsayıcı platformlardır, bu meclislerden olan Türkiye E-ticaret Meclisi sektör sorunlarının çözümüne yönelik öneriler geliştirmek ve kamu kurumları tarafından yapılan düzenlemeye ışık tutmak amacıyla 2019 yılında kurulmuştur, Nil TUNAŞAR bu komitede UTİKAD’ı temsilen görev almaktadır.
Türkiye’nin konumunun stratejik öneminin ve küresel bir hub olabilmesi için yapılması gerekenlerin altını çizmeye devam edeceğimizi belirtmek isterim. Sektörümüzün hızla dijitalleşmesi, ticaretin kolaylaştırılması ve tabii ki gümrüklerimizde küresel entegrasyonun tamamlanması için fikirlerimizi ve projelerimizi kamuya iletmeyi sürdüreceğiz.
Emre ELDENER
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı
UTA Mayıs Sayısı