Uzun yıllar kara listede olduğu için neredeyse her limanda durdurulan Türk gemilerinde hatalar azalıyor. Yangın emniyetinden, çalışan güvenliğine kadar her noktasına çekidüzen veren deniz taşımacılığı, 2008'de beyaz listeye geçmeyi 5 gemiyle kaybetti.
Ekonomik kriz öncesi çok hızlı büyüyen denizcilik sektörü, gemilerin tutulma (alıkonulma) oranlarının düşmesinde de önemli aşama kaydetti. 2008 yılında denetleme geçiren 774 Türk bayraklı gemiden sadece 43'ü tutuldu. Tutulan gemi sayısı 38 olsaydı, Türkiye beyaz bayrak sınıfına geçecekti. Denizcilik Müsteşarlığı Deniz Ulaştırması Genel Müdür Yardımcısı Turgay Kaya, en geç 2012 yılında beyaz listede yer alacaklarını duyurdu.
Kaya, Barbaros Denizciler Derneği tarafından organize edilen 'Liman ve Bayrak Devleti Uygulamaları' konulu seminerde gemi tutulma ve denetlemeler hakkında bilgi verdi. Genel Müdür Yardımcısı Turgay Kaya, Türkiye'nin çok kısa süre sonra beyaz listeye geçeceği kanaatinde. Bu hedefin en geç 2012'de gerçekleşmesi bekleniyor. 2009 yılında şimdiye kadar 10 Türk gemisi tutuldu. Denizcilik Müsteşarlığı da Türk bayraklı gemilerin etkin olarak denetlenmesi için uzman personel tahsis ederek denetim ve eğitim seferberliği başlattı. 2003 yılında müsteşarlıkta çalışan denizcilerin oranı yüzde 6 iken 2009 yılına gelindiğinde bu oran yüzde 27'ye çıktı.
Diğer taraftan 2008 yılında 19 bin 681 yabancı gemi Türk limanlarına uğradı. Bu gemilerden 7 bin 884'ü denetlendi. 2008 yılında yapılan denetlemeyi 2002 yılında yapılan denetlemelerle karşılaştıran Kaya, "2008 yılında yapılan denetimler 2002 yılına göre çok fazladır. Çünkü 2002 yılından önce liman devleti denetimleri yok denecek kadar azdı. Bu denetimlerin artmasının sebebi ise denizcilikten anlayan personelin alınması ve 2002 yılından sonra müsteşarlığın ve bakanlığın bilinçli çalışmasının sonucu bu başarılara imza atılmıştır." diye konuştu. Amaçlarının Türkiye'nin yurtdışında prestijini yükseltmek ve Türk armatörünün dünya denizlerinde sorunsuzca dolaşmasını sağlamak olduğuna değinen Kaya, "Amacımız, Türk armatörünün ve Türk denizciliğinin yurtdışındaki limanlarda rahat etmesini sağlamak." şeklinde konuştu. Denetimlere ilk başladıklarında armatörlerin tepkisini aldıklarını kaydeden Kaya, uygulamaların faydası görüldükten sonra armatörlerin kendilerinin gelip denetleme yapmalarını istediklerini belirtti.
Denetimlerde dikkat edilen noktalar
Geminin belge, doküman, plan kontrolleri inşa emniyet, teçhizat güvenliği, telsiz emniyet kontrolleri. Teknik teçhizat/neşriyat donatımı ile uygulama ve test kontrolleri, can kurtarma/yangınla mücadele teçhizat. Genel emniyet gerekleri, ana ve yardımcı makinelerin bakımı. Yaşam mahalli ve çalışma koşulları. Emniyetli yönetim sistemi. Gemi güvenliği ve diğerleri.
Kaynak: ZAMAN Gazetesi