Ermenistan sınır kapısının Kars'a 70, Akyaka İlçesi'ne 13 kilometre uzaklıkta olduğunu anımsatan kent esnafı da kapının kapalı olmasının hiçbir anlam taşımadığını söyledi. Ermenistan'ın sanayi ve üretim konusunda ciddi sıkıntıları olduğunu ve Türk mallarının yıllardır dolaylı olarak Ermenistan'a ulaştığını söyleyen kuyumcu Muzaffer Koçak, şunları söyledi: "Sınır kapılarının açılması ticareti canlandıracak. Komşularımızı tanıma, kültür alışverişi, gezi ve turizm açısından gelişmeler olacak ve büyük katkılar sağlayacaktır. Ermenistan küçük bir ülke. Gerek İran ve gerek Gürcistan üzerinden Türk malları Ermenistan'ın her tarafına gidiyor ve satılıyor. Bizim hem demiryolu hem de karayolu bağlantımızın olduğu bir komşuyla neden sınırların kapalı olduğunu anlamıyorum. Kapının kapatılması Ermenistan'ı yalnız başına bırakmak anlamına geliyor ise İstanbul ile Erivan arasında her gün uçak seferleri yapılıyor. Türkiye ile ticari ve turistik ilişkileri var. Ermeniler Ani kentine geliyor. Yarım saatlik yolu Gürcistan üzerinden 7-8 saate geliyorlar. Ama geliyorlar. Kapının kapalı olmasının bir anlamı yok."
"Ticaretin milliyeti olmaz"
Iğdır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Kamil Arslan da bölgedeki işadamı ve esnafın kapının açılmasını istediğini söyledi. Arslan, ticaretin milliyeti olmadığını belirterek şöyle dedi:
"Her zaman ticaret yapılmasından yanayız. Ancak Ermenistan kapısında tereddütlerimiz var. Türkiye'nin dış politikasını düşünmek zorundayız. Uzlaşma sağlanması halinde açılmalı. Ermenistan kapısının açılmasıyla Azerbaycan ile ilişkilerimiz kötü olabilir. Hiçbir altyapı olmadan açılmasını istemiyoruz."
KTSO Başkanı: Barışa leke düşürülmemeli
KARS Ticaret ve Sanayi Odası (KTSO) Başkanı Ali Güvensoy da, Ermenistan'ın geçmişi sık sık gündeme getirip barışa leke düşürmemesi gerektiğini belirtirken, Ticaret Borsası Başkanı İsmet Çelik ise, Ermenistan'ın Azerbaycan ile Karabağ konusunda anlaşmaları durumunda kapının açılacağına inandığını söyledi. Çelik, "Türkiye tüm komşularına aynı mesafededir. Hiçbir ayrım yapmadan herkesle ticaret yapmaya, iyi ilişkiler kurmaya hazırdır. Ermenistan'ın Karabağ konusunu çözmesi halinde kapı açılır" dedi.
Doç.Dr. Dikkaya: "16 yıldır sıkıntıdalar"
TÜRKİYE'deden dolaylı olarak İran ve Gürcistan üzerinden Ermenistan'a 100 milyon dolardan fazla ihracat yapıldığını hatırlatan Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Başkanı Doç.Dr. Mehmet Dikkaya, Ermenistan'ın 1993'ten bu yana kapalı olan sınır kapısı nedeniyle sıkıntıda olduğunu vurguladı. Geçen yıl Rusya'nın Gürcistan'a müdahalesi ardından Gürcistan altyapısının bozulduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Dikkaya, şunları söyledi:
"Ermenistan çıkış kapısı olarak rotasını tamamen Türkiye'ye çevirdi. Açık denizlere kapalı bir ülke burası ve bu durum ülkeyi çok ciddi darboğazlara sürüklüyor. Türkiye- Azerbaycan kanatlı ambargo, Ermenistan'a 600-700 milyon dolarlık maliyet yüklüyor. Sınır kapısının açılması durumunda Ermenistan ekonomisi 300- 400 milyon dolarlık katkı oluşturabilir. Kapının açılması halinde Ermenistan'ın Türkiye ve Azerbaycan ile Orta Asya'ya önemli bir ulaşım koridoru olacağını öngörebiliriz."
CHP'li öğüt: Bu işi erteleyelim
Ermenistan Sınır Kapısı'nın açılmasının ertelenmesi gerektiğini savunan Ardahan CHP Milletvekili Ensar Öğüt, bu konuda erken davranıldığını savundu. ABD Başkanı Obama'nın Türkiye'ye gelmesinin sevindirici olduğunu söyleyen CHP'li Öğüt, öncelikle bölgede huzur ve güvenin sağlanması gerektiğini vurguladı. Ermeniler'in soykırım gibi asılsız itham ve toprak talepleri olduğunu anımsatan Ensar Öğüt, şöyle devam etti: "Bunları bütün olarak ele almak ve ondan sonra Ermenistan Sınır Kapısı'nın açılmasını düşünmek lazım. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Ermenistan'ı ziyaret etti. Ancak onlar hiçbir adım atmadı. ‘Bu ziyaretle buzlar eriyecek', ‘Ermenistan bu asılsız iddialarından vazgeçer' denildi. Tam tersine Cumhurbaşkanı protesto edildi. ‘Davamızdan, söylemlerimizden vazgeçmeyiz' dediler. Bu olaylar gündemdeyken Ermenistan Sınır kapısının açılması kesinlikle yanlıştır. Öyle ki, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün sağlanması, Karabağ'ın işgalinden kurtulması, 1 milyon insanın kendi evine dönmesi lazım. Bu da Azerbaycan- Türkiye arasındaki devlet politikasıdır. Birden bire Obama geldi diye kapıları açmak yanlıştır. Ermeniler rahat durmaz ve sürekli yaraları kaşır, bunu biliyoruz. Kapı açılacaksa, Gürcistan'a açılan Türkgözü ve Aktaş Sınır kapısı açılsın."
"İşe ticari gözle bakıyoruz"
Ardahan Ticaret Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Latif Tosunoğlu, Ermenistan ile Türkiye arasında tarihe geçmiş birçok olay yaşandığına dikkat çekerek yaşananlara rağmen kapının açılmasında yarar gördüğünü söyledi. Konuya tamamen ticari gözle baktıklarını anlatan Başkan Tosunoğlu, şöyle dedi: "Ermenistan, Gürcistan, Batum, Tiflis bizim sınırımızda olan kentlerdir. Obama'nın Türkiye'ye gelmesiyle sınır kapısı açılacaksa bunda fayda vardır. Barış, hem de ekonomik anlamda yararını göreceğimize inanıyorum. Türkiye olarak hiçbir zaman savaştan yana olmadık. Türkiye- Ermenistan arasında olan gerginliği gündeme getirmemeliyiz. Obama'nın Türkiye'ye gelişini barış simgesi olarak görüyoruz. Çünkü Obama ezilen toplulukların lideri olarak görülüyor ve Türkiye ziyareti de bizim için büyük anlam taşıyor."
Referans