Gümrük
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile özellikle transit
rejimi ve antrepolara ilişkin pek önemli konuda değişiklik yaşandı. Ön Beyan
uygulaması, teminat, transit rejiminde beyana aykırılıklar durumunda
uygulanacak müeyyideler ve transit rejimindeki bazı kavramların tanımları
yapılan değişiklik ile güncellendiği. Fatih Uzun, transit rejimine 01.08.2017
tarihi itibariyle getirilen ve lojistik sektörünü yakından ilgilendiren
uygulamaların neler olduğunu 10 soruda özetledi.
1)Transit
işlemlerinde Ön Beyan nedir?
Karayolu
taşımacılığında, uluslararası sözleşmeler kapsamında başlamış bir transit
işlemin Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşya hariç olmak üzere, özet beyan
bilgilerini de içeren transit beyanı taşıtın giriş gümrük idaresine varmasından
önce, elektronik ortamda giriş gümrük idaresine verilmesine ilişkin taşıyıcı
tarafından verilen beyandır. Gümrük Yönetmeliği’nin 67/4 maddesinin 01.08.2017
tarihli 30141 sayılı Resmi Gazete’de yapılan yönetmelik değişikliği ile
uygulama alanı bulmuştur.
2)Yeni
düzenlemeye göre transit rejimi kapsamında yapılan hangi taşımalar için teminat
aranmaz?
Gümrük
Yönetmeliği’nin 222’inci maddesinde 1 Ağustos 2017 tarihinde yapılan
değişiklikler ile; transit rejimi kapsamında taşınan eşya için tahakkuk
edebilecek gümrük vergilerinin ödenmesini garanti altına almak amacıyla teminat
verilmesi zorunludur. Ancak;
a)
Havayolu,
b)
Boru hattı,
c)
Denizyolu,
ç)
235 inci madde çerçevesinde basitleştirilmiş usulde demiryolu ile yapılan
taşımalarda teminat aranmamaktadır.
3)Transit
rejimine ilişkin yeni düzenlemelerde “asıl sorumlu” kavramı nasıl
tanımlanmıştır?
1
Ağustos 2017’de değişen Gümrük Yönetmeliği’nin 212’inci maddesinde asıl
sorumlu; transit rejimi beyanında bulunan veya hesabına transit rejimi
beyanında bulunulan ve transit rejimi kapsamında gümrük idaresine karşı mali
olarak sorumlu olan kişi şeklinde tanımlanmış ve mali olarak sorumluluk esası
lafzı olarak mevzuata girmiştir.
4)Transit beyanı için 1 Ağustos 2017 tarihinde
yapılan düzenlemeler ile hangi belgeler kullanılır?
Transit
beyanı olarak;
a)
Ortak ve ulusal transit rejimi hükümleri çerçevesinde transit refakat belgesi,
b)
TIR Sözleşmesi kapsamında kullanılan bir TIR Karnesi,
c)
Geçici İthalat Sözleşmesi kapsamında kullanılan bir ATA Karnesi,
ç)
Kuvvetlerin Statüsü Hakkında Kuzey Atlantik Anlaşmasına Taraf Devletler
Arasındaki Sözleşme ile öngörülen Form 302,
d)
Demiryolu ile taşımalara ilişkin basitleştirilmiş usulde CIM taşıma belgesi,
e)
Denizyolu ve havayolu ile taşımalara ilişkin basitleştirilmiş usulde manifesto,
f)
Ulusal transit rejiminde, 220’nci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde Ek-22’de
yer alan sözlü beyan formu kullanılır.
5)
Transit rejimine tabi eşyaya ilişkin olarak yapılan denetlemenin gerektirdiği
masraflar kimler tarafından karşılanır?
Transit
rejimine tabi eşyaya ilişkin olarak yapılan denetlemenin gerektirdiği
masraflarla yükleme, boşaltma, mühürleme, antrepo veya depolarda muhafaza gibi
hizmetler karşılığı ücretler ilgililerce ödeneceği 1 Ağustos 2017 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliği değişikliği ile Yönetmeliğin 224’üncü
maddesinde hüküm altına alınmıştır.
6)
1 Ağustos 2017 tarihindeki Gümrük Yönetmeliği’ndeki değişiklilerle ile teminat
işlemleri hangi açılardan yenilenmiştir?
Teminat
uygulamalarında getirilen en önemli yeniliklerden biri ulusal transit rejiminde
Gümrük Yönetmeliği’nin 493’üncü maddesi gereğince kullanılan götürü teminat ve
özellikle teminatlı işlemlerde yaygın kullanımı olan mükellefince global
teminat olarak bilinen toplu teminat türlerinin transit işlemlerinde artık
01.11.2017 tarihi itibariyle kullanılamayacağıdır. Bu tarihten sonra ulusal
transit işlemlerinde de ortak transit işlemlerinde olduğu gibi sadece kapsamlı
teminat ve bireysel teminat kullanılabilecektir.
7)Yeni
transit hükümleri ile Transit rejiminde uygulamada hangi tür basitleştirme
işlemleri yapılabilir?
Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı rejim hak sahibinin başvurusu üzerine, duruma göre
transitte aşağıdaki basitleştirmelere izin verebilecektir.
a)
Kapsamlı teminat veya teminattan vazgeçme,
b)
Belirli taşıma şekillerine özgü basitleştirmeler:
1)
Demiryolu ile taşınan eşya,
2)
Havayolu ile taşınan eşya,
3)
Denizyolu ile taşınan eşya,
4)
Boru hattı ile taşınan eşya.
Basitleştirmelere
ilişkin ek koşullar, iznin verilmesi, iptali ve düzenlenmesine ilişkin usul ve
esaslar Bakanlıkça belirlenecek ve boru hattı ile yapılan taşımalarda, rejim
hak sahipleri başvuru ve izin koşullarına tabi olmayacaktır.
8)
Transit rejimindeki basitleştirme uygulamaları için başvurulacak makamlar
hangileridir?
Basitleştirme
izni vermeye Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir. Kapsamlı teminat
başvuruları için başvuru sahibinin şirket merkezinin ticaret siciline kayıtlı
bulunduğu yerden sorumlu gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerine yetki
verilebilir.
9)
Transit rejimi altında yurda getirilen serbest dolaşımda olmayan eşyanın beyana
göre belirgin bir şekilde farklı çıkması durumunda uygulanacak müeyyide nedir?
Türkiye
Gümrük Bölgesine getirilerek transit rejimine konu edilen serbest dolaşımda
olmayan eşyanın giriş gümrük idaresinde yapılan kontrolü neticesinde, beyan
edilenden açıkça farklı olduğu tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek
olmaksızın kolayca anlaşılabilen ve gümrük vergileri ve/veya ticaret politikası
önlemleri açısından farklılık oluşturan eşya, belirgin bir şekilde farklı
cinste eşya olarak kabul edilir. Gümrük Kanunu’nun 235 inci maddesinin beşinci
fıkrası uyarınca idari para cezasının uygulanmasını müteakip eşyanın sevkine
izin verilir.
10)Transit
rejiminde serbest dolaşımda olan eşyanın transit beyanına aykırı olduğu tespit
edildiğinde uygulanacak müeyyide nedir?
Varış
gümrük idaresince yapılan muayene neticesinde, miktar ve cins bakımından
transit beyannamesine göre aykırı çıkan ihraç eşyası için sonradan ihraç
edilsin veya edilmesin Kanunun 241 inci maddesi uygulanır. Söz konusu
aykırılığın kanunun diğer hükümlerini ve/veya 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele
Kanunu da ihlal ettiği sonucuna varılması durumunda ilgili hükümler uyarınca
gerekli işlemler yapılır.
Fatih
UZUN / Nazalı Gümrük ve Dış Ticaret Ortağı, Gümrük Müşaviri, Eski Gümrük
Müfettişi
Kaynak:
lojistikhatti.com