Hürriyet
Gazetesi Yazarı Gila Benmayor, servetlerinin bir bölümünü bağışlayacaklarını
açıklayan Gates, Zuckerberg, Buffet gibi devlerin arasına Türkiye'den örnek
isim olarak Ekol Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Musul'u aldı.
KAPİTALİZMİN
krizde olduğu nicedir tartışılıyor. Zenginliğin birkaç elde toplanmasına,
zengin ile yoksul arasında gelir uçurumunun giderek artmasına, işçi sınıfının
ezilmesine yol açan bir sistemin böyle devam edemeyeceği Davos’ta en çok
konuşulan konuydu.
Kapitalizmin
“acıtmayan” bir sisteme dönüşmesi için “sorumlu ve duyarlı liderlere” çok iş
düşüyor.
Siyasi lider
ve tabii ki iş dünyasının liderleri. Şimdiye kadar bu sistemden yararlanmış
bazı sermaye sahiplerinin ellerini taşın altına koyuyor.
Servetlerinin
bir bölümünü bağışlayacaklarını açıklayan Gates, Zuckerberg, Buffet gibileri ve
servet bağışına ilaveten çalışanlarına hisse vereceğini ilan eden Hamdi
Ulukaya.
Bu isimlere
“kapitalizmde yeni arayışların” öncüleri gözüyle bakabiliriz.
Türkiye’den
buna örnek bir isim lojistik sektörünün devlerinden Ekol Lojistik’in kurucusu
Ahmet Musul.
GELECEĞİN
KAPİTALİZMİNE ÖRNEK
Bizzat
“geleceğin kapitalizmine örnek olabilir” dediği yeni bir modeli hayata geçirme
hazırlığında Musul. 2020 yılına kadar tüm hisselerini bırakacak ve şirketin
ürettiği değerin yüzde 40’ını çalışanlarına dağıtacak.
Geriye kalan
yüzde 60 ise sermayeye katkı olacak. “Şirket hisselerinin mülkiyeti kimseye ait
olmayacak, şirketin sahibi olmayacak” diyor.
Ahmet Musul,
bu model için 3 yıldan beri uğraştığını, buna benzer bir modele rastlamadığını
söylüyor. Hayal ettiği şirket yapısını kurmak için Türkiye’deki yasaların
yeterli olmadığını ve bu yüzden Hollanda’da bir vakıf kuracağını anlatıyor.
“Hisselerim
nedeniyle çalışanlarımın karşısında eziklik hissediyorum, onlarla eşit
platformda tartışamıyorum” diyen bir patron düşünün. “Mirasa inanmıyorum. Çünkü
miras yaratılan değerin erozyonuna yol açar. Yönetim 2. ve 3. nesile geçince
şirketin ömrü bitiyor. Yönetim hakkı bunu hak edende olmalıdır. İlla şirketi
kuranın çocuklarında değil”diye konuşan bir patron. Yeri geldiğinde
“Çalışanların huzuru önemli. Bana göre kişisel servete sınır getirilmesi gerekir”
de diyebiliyor.
Kapitalizmin
sancıları karşısında bu rüya gibi şeyleri söyleyen bu iş insanı 19 yaşından
beri çalışıyor.
ORTAK DİL
TEKNOLOJİ
Henüz 26
yaşında iken 1990 yılında kurduğu lojistik şirketi 7 bin çalışanıyla 15 ülkede
faaliyet gösteriyor. Bu ülkelerin arasına en son 20 milyon Euro’luk yatırımla
İran da katılmış. Etiyopyalı’sından Polonyalı’sına onlarca milleti kucaklayan
bu şirketin ortak dili teknoloji. Zira Ekol operasyonlarında 120 kişinin
çalıştığı Ar-Ge merkezinden çıkan yazılımı kullanıyor
“Ar-Ge
istihdamının sınırı yok” diyor Ahmet Mutlu.
“Lojistikte
ciddi bir teknoloji yatırımı var. Siparişler geldikçe hızla teslim edilmesi,
denetlenmesi ancak geliştirdiğimiz yazılımla mümkün. Mersin Serbest Bölgesi’nde
üretilen mal 72 saat sonra Madrid’te” diye ekliyor. Şimdilerde tüm süreçlere
“mobil uygulamayı” dahil edecek bir sisteme geçme hazırlıkları başlamış.
“Sigara,
silah ve canlı hayvan dışında her şeyi taşıyoruz” diyen Ahmet Mutlu tüm
hisselerini devrettikten sonra bakıma muhtaç hayvanlar için doğal bir park
planlıyor.
En önemlisini
sona sakladım.
Lojistik
şirketlerinde ortalama yüzde 15 olan kadın çalışan oranı yüzde 30.
Ekol’un
olduğu her ülkede geliştirilen “gönüllülük projelerinin” başında da bir kadın
var. Pazarlama ve İletişim Direktörü Arzu Tan.
KÜRESELLEŞMEYE
REÇETE: EVRENSEL GELİR
SÖZÜ “can
yakmayan kapitalizm”den açmışken Fransa’nın küreselleşmenin olumsuz etkilerine
karşı yeni formülüne değineceğim. Sosyalist Parti’nin cumhurbaşkanı adayı, eski
Eğitim Bakanı Benoit Hamon’un geliştirdiği
ve programına aldığı bir formül bu.
2018’den
itibaren kademeli olarak uygulanacak “evrensel gelir” formülüne göre, ihtiyacı
olan herkese ayda 600 euro verilecek.
18-25 yaş
arasındaki tüm gençler bundan yararlanacak.
Daha sonraki
aşamalarda bu meblağ 750 Euro’ya yükselecek ve tüm halka yayılacak. Bunun
finansmanı için yüksek gelirlilerin vergi oranı yükseltilecek ve hatta “robotlar”
da vergilendirilecek.
Aralarında
“21. Yüzyılda Kapital”in yazarı Thomas Piketty’nin de olduğu sol görüşlü
ekonomistler Hamon’u destekliyor.
Kaynak:
lojiport.com