Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, şu an birçok gümrükte araç giriş çıkışlarıyla ilgili işlemlerin 3-4 peronda durarak yapıldığını belirterek, “Bunu teke düşüreceğiz” dedi. Bakan Canikli, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Toplantısı’na katıldı.
Toplantının açılışında konuşan Canikli, ihracatın Türkiye için bir dava olduğunu belirterek, son 12 yılda ihracatçıların bu davayı başarı hikâyesine dönüştürdüklerini söyledi.
2008 krizinden sonra Türkiye’den ya da ihracatçılardan kaynaklanmayan nedenlerle özellikle AB ülkelerine ihracatta yüzde 22’lik bir daralma yaşandığını hatırlatan Canikli, bu daralmada hükümetin ya da ihracatçıların bir katkısı olmadığını vurguladı. Canikli şöyle devam etti: “Fakat Türkiye ekonomisi ve ihracatçılar bu sorunun kısa sürede telafi edilmesi için inanılmaz gayret gösterdiler, bunun dünyada örneği var mı bilmiyorum ama çok kısa sure içinde özellikle ihracat yapılan ülke yelpazesi çok süratli şekilde genişletilerek burada oluşan açık çok kısa sürede telafi edildi. Kısa sürede bu telafinin gerçekleştirilmiş olması hem yapının inanılmaz dinamik özelliğini sergiliyor hem de gelecek için bizlere umut ve güven veriyor.”
Türkiye'de ticaretin, son günlerde komşu ülkelerdeki ateş çemberinden etkilenmesinin normal olduğunu dile getiren Canikli, özellikle Irak’a olan ihracatın bu gelişmelerden etkilendiğini söyledi.
Canikli, Türkiye’nin telafi dinamiklerini burada da kullanacağını, bu açığın kısa sürede telafi edileceğini kaydetti. Hükümet olarak ihracatçının önündeki engellerin kaldırılmasını politika olarak değil görev olarak gördüklerinin altını çizen Canikli, “Bugüne kadar aldığımız her kararda bu hassasiyetle hareket ettik” dedi.
“Başarı hikâyelerini ileri noktalara taşımak, yeni başarı hikâyelerini uygulamaya koymak için yeni bir sıçrama yapmamız, trendin boyutunu değiştirmemiz gerekiyor” diyen Canikli, bugüne kadar genel iyileştirmelerle bunun yönetilebildiğini bundan sonrası için bu genel politika ve mantıkla bundan sonraki hedefleri yakalamanın kolay olmayacağını aktardı.
Bakan Canikli, daha çok Ar-Ge harcaması olarak özetlenebilecek bir hamle gerektiğini, Başbakan Davutoğlu’nun açıkladığı eylem planının bu bağlamda ekonominin kılcal damarlarına inerek oradaki tıkanıklıkları ortadan kaldıracağını ifade etti.
“İhracatın ithalatı karşılamasında yüzde 70'lik hedef ulaşılabilir bir hedef”
İthalata olan bağımlılığın azaltılması konusunun önemine işaret eden Canikli, “Plan çerçevesinde 2018 itibariyle hedeflerden biri, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 70’e çıkartılması, bu minimum hedef. En son ekim ayı ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 68, 2013 ortalaması yüzde 60 olması gerekiyor. Yani bu yüzde 70’lik hedef çok ulaşılabilir bir hedef“ diye konuştu.
İhracatta yüksek teknolojili ürünlerin oranını artırmanın da aynı şekilde önemli olduğunu vurgulayan Bakan Canikli, bu konuda özel sektöre büyük görev düştüğünü söyledi.
Canikli, Ar-Ge yatırımlarının son dönemde artmaya başlamasının sevindirici olduğunu belirterek, bu konuda hükümetin üzerine düşeni yaptığını ve yapmaya da devam edeceğini bildirdi.
“Gümrükte 3-4 peronda yapılan işlemleri teke indirmeyi hedefliyoruz”
AK Parti Hükümeti 2002'de görevi devraldığında, ihracat işlemlerinde 1 dakikada tamamlanan ihracat işlemlerinin toplam işlemler içindeki payının yüzde 3 olduğunu, bu oranın 2008'de yüzde 49’a, 2014’te ise yüzde 66’ya çıktığını anlatan Nurettin Canikli, bu oranı artırmaya devam edeceklerini kaydetti.
Bakan Canikli, "Aynı şekilde ortalama ihracat işlemlerini tamamlama süresi 2002 yılında 10 saatin üzerindeyken, 2014 yılının ilk 10 ayında ortalama 2 saat 39 dakikaya düşmüştür” dedi.
Bu sürelerin düşmeye devam edeceğini bildiren Canikli, bunu sağlamak amacıyla tüm gümrük kapılarında yeniden modernize etme çalışmalarını başlattıklarını dile getirdi. Modernizasyonun dinamik bir süreç olduğunu, başta işlemlerin en yoğun olduğu kapılar olmak üzere bütün kapılarda iş akışının ithalatta ve ihracatta yeniden gözden geçirildiğini anlatan Canikli, çalışmalara ilişkin şu detayları paylaştı:
“Şu an birçok gümrükte araç giriş çıkışlarıyla ilgili 3-4 peronda durarak işlemler yapılıyor. Bunu teke düşüreceğiz. Eğer x-ray yönlendirilmesi gerekiyorsa bir de oraya yönlendirilecek, onun dışında hepsi tek peronda sonuçlandırılacak. Pasaport kontrolü konusunda İçişleri Bakanlığı ile bu anlamda görüşmelerimiz devam ediyor. İş akışı da en hızlı olacak şekilde planlıyoruz. Sarp Sınır Kapısı ile ilgili proje ihalesini yaptık 1,5-2 ay içinde proje tamamlanacak. Kapıkule ile ilgili de proje hazır gibi diyebiliriz.”
Canikli, kısa vadede gümrük kapılarında Türkiye’den kaynaklanan nedenlerle kuyruk oluşmamasını hedeflediklerini, yaz dönemine kadar bunu gerçekleştirmek istediklerini belirtti.
"Dahilde işleme rejimi konusunda yaptıklarımız gerçek ihracatçıyı korumaya yönelik"
Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, dahilde işleme rejimi konusunda bir harita çıkarmaya çalıştıklarının altını çizerek, buna yönelik gelen eleştiriler konusunda şu değerlendirmelerde bulundu: “Dahilde işleme rejimi çerçevesinde, önce Mersin gümrük bölgesindeki işlemlerde başlattığımız çalışma kapsamında yapılan ihracatlardan 6 gün süreyle ürünlerden numune aldık ve bıraktık, talimatımız buydu. Bazı rahatsızlıklar meydana geldiğini biliyoruz. Bu ihracatlarda tam fotoğraflı tabloyu görebilmemiz için numune almamız gerekiyor. Bu çerçevede yaklaşık 250-300’e yakın numune aldık. O arada bir miktar rahatsızlık meydana geldi, bunun için öncelikle kusura bakmayın. Biz rahatsızlıkları en az olacak şekilde almaya çalıştık.”
Mersin’de numuneye gönderilen 250-300 ürünün 70-80’inde problem çıktığını belirten Canikli, bu durumda bu numune almanın bütün kapılara yayıldığını, 2-3 gün sürdüğünü bildirdi.
Sistemdeki yanlışlıkları çözmek adına bunu yaptıklarını hatırlatan Canikli, sistemde yaşanan sıkıntının ihracatçıya zarar verdiğini, haksız rekabet oluşturduğunu, bu nedenle gerçek ihracatçıyı korumayı amaçladıklarını söyledi. Numune uygulamasının şu anda devam etmediğini hatırlatan Canikli, “Tahlil ve incelemeler bittikten sonra çıkan tabloyu hep birlikte görüp kararımızı hep birlikte alacağız” diye konuştu. Canikli, on numara yağ başta olmak üzere akaryakıta katılarak haksız gelir elde edilen ürünler konusunda en son bazı tedbirler alındığını hatırlatarak bunun ihracatçılara sıkıntı yaratan kısmını da biraz gevşettiklerini sözlerine ekledi.
Kaynak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı