Tehlikeli madde taşımacılığı yapan taşımacılık işletmeleri, 1 Eylül 2014 itibarıyla en az bir adet tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmekle yükümlü olacak.
Tehlikeli madde taşımacılığı yapan ve bir takvim yılı içerisinde net 50 ton ve üstü miktarlarda işlem yapan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan işletmeler ile toplam araç taşıma kapasitesi 50 ton ve üzerinde olan taşımacılık işletmeler, 1 Eylül 2014 itibarıyla en az bir adet tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmekle veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet almakla yükümlü olacak.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğ, tehlikeli maddeleri; taşıyan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan işletmelerin yaptıkları işlemleri, insan sağlığına, diğer canlı varlıklara ve çevreye zarar vermeden, güvenli bir şekilde taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar ve ilgili mevzuat hükümleri kapsamında yapmaları için işletmelere yardımcı olmak amacıyla istihdam edilecek veya hizmet alınacak tehlikeli madde güvenlik danışmanlarının (TMGD) nitelikleri, eğitimleri ve belgelendirilmeleri ile görev, yetki ve sorumluluklarına dair usul ve esasları düzenlemeyi amaçlıyor.
Araç taşıma kapasitesi 50 ton ve üzerindeki tehlikeli madde taşımacılığı yapan işletmeler kapsamda olacak
Tebliğ, tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan ve bir takvim yılı içerisinde net 50 ton ve üstü miktarlarda işlem yapan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyette bulunan işletmeler ile toplam araç taşıma kapasitesi 50 ton ve üzerinde olan taşımacılık işletmelerini kapsayacak. Miktarına bakılmaksızın, taşıma kategorisi sıfır olan tehlikeli maddelerle iştigal eden ve tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan, gönderen, paketleyen, yükleyen ve dolduran olarak faaliyette bulunan işletmeleri, işletmeler tarafından istihdam edilecek veya danışmanlık hizmeti alınacak tehlikeli madde güvenlik danışmanları (TMGD), tehlikeli madde taşımacılığında görev alacak TMGD'lere yönelik eğitim verecek kuruluşlar ile yapılacak eğitim ve sınavları da kapsama girecek.
TSK'ye Ait Taşıma İşlemleri Kapsam Dışı Olacak
Tebliğ, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) ait olan ya da Türk Silahlı Kuvvetleri'nin temsilcilerinin refakat ettiği taşıtlarla yapılan taşıma işlemlerini, Emniyet Genel Müdürlüğü'ne ait olan ya da Emniyet Genel Müdürlüğü temsilcilerinin refakat ettiği taşıtlarla yapılan taşıma işlemlerini kapsamayacak.
Yetki Belgesi Alma Zorunluluğu
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi verecek gerçek veya tüzel kişilerin, Ulaştırma Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü'nden (İdare) "tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitim yetki belgesi" almaları zorunlu olacak.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi Yetki Belgesinin Verilmesi Ve Suç Duyurusu
Yetki belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, gerekli belgelerle birlikte İdareye müracaat edecek. Başvurunun uygun olduğunun tespiti halinde 5 yıl geçerli tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi yetki belgesi düzenlenecek. İdarece yapılacak inceleme ve soruşturma sonunda yanıltıcı bilgi vererek veya belgelerde tahrifat yaparak yetki belgesi almış olanların bu yetki belgeleri iptal edilecek ve haklarında cumhuriyet savcılıkları nezdinde suç duyurusunda bulunulacak.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi Yetki Belgesi Devredilemeyecek
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi yetki belgesi, adına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışındakiler tarafından kullanılamayacak ve hiçbir şekilde devredilemeyecek. Ancak, yetki belgesine sahip tüzel kişilikler; pay sahipliği satışı, bağışlama veya muadili bir işlemle el değiştirebilecek. Bu değişim sonunda yeni sahip veya. Ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren doksan gün içerisinde bu durumu İdareye bildirmek zorunda olacak.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi Yetki Belgesinin Yenilenmesi
Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin en az 60 gün öncesinden İdareye yazılı olarak müracaat edecek. Durumları bu Tebliğe uygun olanların yetki belgeleri, belge yenileme ücreti alınarak eski belgelerinin bitim tarihinden itibaren beş yıl geçerli olmak üzere yenilenecek. Yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten sonra müracaat edilmesi halinde durumu bu Tebliğe uygun olanların yetki belgeleri, tam yetki belgesi ücreti alınarak eski belgelerinin bitim tarihinden itibaren 5 yıl geçerli olmak üzere yenilenecek.
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı olabilmek için üniversitelerin lisans bölümlerinden mezun olmak, kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçlarından hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamak, yetkili yangın söndürme eğitim merkezlerinden uygulamalı yangın söndürme eğitimine katıldığına dair alınan belgenin aslını ibraz etmek veya noter onaylı suretini sunmak gerekecek. Ayrıca, yetki belgesi sahibi eğitim kuruluşlarında, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimine katılarak, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi tamamlama belgesini almak, bu Tebliğ kapsamında açılacak sınavda başarılı olmak şartı aranacak.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Sınavları
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı sınavları, sınav tarihinden en az 60 gün önce İdare'nin internet sitesinden (www.tmkt.gov.tr) ilan edilecek. Sınavlar, İdare tarafından belirlenen tarihlerde, Bakanlıkça yapılacak. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı sınavı yılda en az bir kez yapılacak.Sınav ADR/RID Bölüm 1.8.3'e uygun, uluslararası anlaşma ve sözleşmeler kapsamında yazılı olarak yapılacak. Sınav 100 puan üzerinden değerlendirmeye tabi tutulacak. Sınav sonunda başarılı olabilmek için en az 70 puan almak gerekecek. Sınavlarda, tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ilgili uluslararası sözleşme veya anlaşma dokümanlarının haricinde başka dokümanların kullanımına izin verilmeyecek. Sınav, test veya açık uçlu sorular ile vaka çözümünden oluşacak. Sınav sonuçları, sınavı takip eden en geç 15 iş günü içerisinde İdarenin Internet adresinde yayımlanarak ilan edilecek.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanının Görev Ve Yükümlülükleri
Danışmanın asıl görevi, işletmenin başındaki kişinin sorumluluğu altında, yapılan işin gereklilikleri kapsamında en uygun araç ve faaliyetleri belirleyip kullanımını sağlayarak, en güvenli yolla bu faaliyetlerin yönetimini kolaylaştırmak olacak. İşletme içerisindeki faaliyetler göz önüne alındığında, bir danışman şu görevleri yapacak:
- Tehlikeli maddelerin taşınmasında uluslararası anlaşma ve sözleşme hükümlerine uyulduğunu izlemek.
- Tehlikeli maddelerin ADR/RID hükümlerine göre taşınması hususunda işletmeye öneriler sunmak.
- İşletmenin tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili yıllık faaliyet raporunu, yıl sonu itibariyle ilk üç ay içerisinde hazırlamak ve elektronik ortamında İdare'ye ibraz etmek.
- Taşınacak tehlikeli maddelerin tespiti yapılarak, bu maddeye ilişkin ADR'deki zorunluluklar ile uygunluk prosedürlerini belirlemek.
- İşletmenin faaliyet konusu olan tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanacağı taşıma araçları satın alınırken rehberlik etmek.
-Tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi ve boşaltımında kullanılan teçhizatın kontrolüyle ilgili prosedürleri belirlemek.
- Ulusal ve uluslararası mevzuat ve bunlarda yapılan değişiklikler hakkında, işletme çalışanlarına göreve yönelik eğitim vermek veya almalarını sağlamak ve bu eğitimin kayıtlarını muhafaza etmek.
- Tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında bir kaza veya güvenliği etkileyecek muhtemel bir olay meydana gelmesi durumunda uygulanacak acil durum prosedürlerini belirlemek, çalışanlara bunlarla ilgili tatbikatları periyodik olarak yaptırmak ve bunların kayıtlarını tutmak.
- Kazaların veya ciddi ihlallerin tekrar oluşmasını önleyecek tedbirlerin alınmasını sağlamak.
- Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve çalıştırılmasında tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili mevzuatın öngördüğü özel şartların dikkate alınmasını sağlamak.
- Tehlikeli maddelerin taşınması, doldurulması veya boşaltılmasında yer alan çalışanların, operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında bilgiye sahip olmalarını sağlamak.
-Tehlikeli malların taşınması, yüklenmesi veya boşaltılmasında muhtemel risklere karşı hazırlıklı olmak için, ilgili personelin farkındalığını artırmaya yönelik önlemler almak.
- Tehlikeli maddenin sınıfına göre taşıma sırasında taşıtta bulunması gereken doküman ve güvenlik teçhizatlarının taşıma aracında bulundurulmasına yönelik talimatları oluşturmak.
- ADR/RID Bölüm 1.10.3.2'de belirtilen işletme güvenlik planını hazırlayarak planın uygulanmasını sağlamak.
- Faaliyetler konusunda eğitim, denetim ve kontrol dâhil yaptığı her türlü işi kayıt altına almak, bu kayıtları 5 yıl süreyle saklamak ve talep edilmesi halinde İdareye ibraz etmek.
-İşletmede görevi ile ilgili yapacağı denetlemelerde; denetlenen kişi ve işlerle ilgili tarih ve saat belirterek kayıt tutmak.
- Herhangi bir tehlikenin söz konusu olduğu durumlarda tehlike giderilene kadar yapılan işi durdurmak, tehlikenin giderildiği durumda da işi kendi onayı ile başlatmak ve tehlike giderilene kadar geçen süreçteki her türlü aşamayı işletmeye veya yetkili mercilere yazılı olarak bildirmek.
- Taşıma aracına yüklenen yükün ADR/RID hükümlerine uygun olarak; paketlenmesi, etiketlenmesi, işaretlenmesi ve yüklenmesiyle ilgili iş ve işlemlere ilişkin prosedürler belirlemek.
Bu arada danışmanlar ADR/RID'da yapılan değişiklikler için 2 yılda bir yenileme eğitimini almak zorunda olacak. Danışmanlar en fazla 5 işletmeye danışmanlık yapabilecek.
1 Eylül İtibariyle İşyerlerinde En Az Bir Adet Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı İstihdam Edilecek
Bu Tebliğ kapsamında faaliyet gösteren işletmeler, 1 Eylül 2014 itibarıyla en az bir adet tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmek veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet almakla yükümlü olacak. Bir işletmede tehlikeli madde güvenlik danışmanı görevini "sertifikaya" sahip olmak şartıyla; işletme sahibi, işletmede çalışan başka biri veya işletmede doğrudan çalışmayan biri de yapabilecek. İdare, işletmenin işlem hacmi, faaliyet alanı sayısı, kaza yoğunluğu veya kaza riskinin artması gibi durumları dikkate alarak, gerektiğinde işletmelerin istihdam etmesi gereken tehlikeli madde güvenlik danışmanı sayısını arttırmasını isteyebilecek. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı, görevlerini yerine getirirken bağımsız olacak ve işletmeler tarafından bu görevleriyle ilgili olarak etki altında bırakılamayacak.
Belge Ücretleri Belirlendi
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi yetki belgesi ücreti bugün itibarıyla itibarıyla, 17 bin 594 TL olarak uygulanacak. Yenileme ücreti ise belge ücretinin yüzde 5'i olarak alınacak. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı sertifikası ücreti 519 TL, yenileme ücreti ise 100 TL olarak belirlendi. Sertifikanın zayi olması halinde yenileme bedeli olarak, belge ücretinin yüzde 50 si alınacak.
TMGD Eğitim Muafiyeti
Tebliğ yayımlanmadan önce Bakanlığın düzenlemiş olduğu ADR kapsamında eğiticilerin eğitimi programına katılıp sınavda başarılı olmuş kişiler 31 Aralık 2015 tarihine kadar "tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi"nden muaf olarak doğrudan Bakanlık tarafından açılacak tehlikeli madde güvenlik danışmanı sınavına girebilecek.
TMGD İstihdam Etme Muafiyeti
Perakende satış yapan akaryakıt, LPG, CNG ve LNG istasyon işletmeleri ile LPG, CNG tüp satışı yapan işletmelerinin, liman tesisleri ile hava yolu kargo terminallerinde tehlikeli maddeleri; gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan işletmelerin tehlikeli madde güvenlik danışmanı bulundurma zorunluluğu 1 Ocak 2018 tarihine kadar aranmayacak.
Aynı şekilde Karayolu Taşıma Yönetmeliği'ne göre K1, K2, C1, C2, L1, L2, R1, R2 Yetki belgesine sahip olup, Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren taşımacıların TMGD bulundurulması 1 Ocak 2018 tarihine zorunlu olmayacak. Kamu kurum ve kuruluşlarında, TMGD istihdam etmek veya TMGD'den hizmet alma zorunluluğu 1 Ocak 2018 tarihine kadar aranmayacak. Tebliğ'in "İşletmelerin sorumlulukları ve yükümlülükleri"ne ilişkin hükümler getiren 27. maddesi 1 Eylül 2014 itibarıyla, diğer hükümleri bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
Kaynak: Ulaşım Online