Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu bünyesinde 1968 yılında yürürlüğe giren Tehlikeli Maddelerin Karayollarında Uluslararası Taşınması Sözleşmesi’ne (ADR) ülkemiz, 30.10.2009 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olmuş ve bu süreç 22.03.2010 tarihinde Birleşmiş Milletlerin üyeliğimizi resmen kabul edip bildirmesi ile tamamlandı.” ADR Sözleşmesi kapsamında ülkemizde yürütülen çalışmalar, karayolu taşımacılık sektöründe arz ettiği önem yetkili kurumlar tarafından yakından takip edilmekte olup, tehlikeli maddelerin taşınmasında çevrenin ve insan sağlığının korunması ilkelerinin benimsenmesi anlamında büyük önem taşıyor.
GÜNÜMÜZÜN PARLAYAN YILDIZI LOJİSTİK
Günümüzün parlayan yıldızı konumundaki lojistiğin önemi dünyada her geçen gün daha fazla kavranmakta ve lojistik alanda yapılan iyileştirme ve inovasyon çalışmaları hızla artıyor. Artan çalışmaların paralelinde, kendi içerisinde farklılık gösteren ve kendine özgü önem ve özellikler arz eden maddeler için farklı lojistik süreç ve kuralları içeren alt lojistik sahaları ortaya çıktı. Tehlikeli maddelerin lojistiği de bu alt sahalardan en önemlisi olarak karşımıza çıkıyor.
Kendi yapısından, kendi özelliklerinden veya kendi durumlarından dolayı umuma, genel düzene, önemli eşya ve mallara, insanlara, hayvanlara ve çevreye tehlike arz eden madde ve nesnelere “Tehlikeli Madde” denir. Tehlikeli maddeler sanayinin hemen hemen her kolunda, ürün döngüsü içerisinde (hammadde, üretime yardımcı madde, ürün, atık olarak) karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla tehlikeli maddeler, işletmelerin lojistik süreçlerinde ve tedarik zinciri yapılarında direkt veya dolaylı olarak yer bulabiliyor.
Tehlikeli madde lojistiğindeki en önemli unsurlardan biri bu maddelerle ilgili uluslararası konvansiyonlar, ulusal kanun ve yönetmeliklerin vs. mevcut olması. Tehlikeli madde lojistik süreçlerinin tümü bu yaptırımlara uygun olarak planlanmalı ve yönetilmeli. Bu yaptırımlar, tehlikeli maddelerin ambalajlanması, işaretlenmesi, elleçlenmesi, taşınması, depolanması gibi süreçlerde maddelerin sınıflarına göre özelleştirilmiş uygulamalar içeriyor. Özellikle taşıma sürecinde tehlikeli maddelerin hangi taşıma modu/modlarıyla taşınacağı konusu önemli. Çünkü her bir taşıma modu için (karayolu, denizyolu, demiryolu, havayolu, iç suyolu) farklı uygulamalar içeren konvansiyonlar bulunuyor.
ADR’DE DEĞİŞİM SÜRECİ YAŞANIYOR
Türkiye’de tehlikeli madde taşımacılığı önemli bir değişim sürecinden geçiyor. 2011 yılının Kasım ayında yayınlanan Kanun Hükmünde Kararname ile bir Genel Müdürlüğe kavuşan sektörde, 2014 yılında ise devrim niteliğinde değişimler yaşanacak. Yetkililer, sektör açısından çok önemli bir düzenleme olan ADR’de, kademeli geçişin sorun yaşanmadan devam ettiğini belirtiyor. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik’in 1 Ocak 2014 yılında tamamen yürürlüğe girmesiyle sektörde ADR hükümlerine uyulmasında gözle görülür bir dönüşüm yaşanacağını söyleyen yetkililer, “01 Ocak 2014 tarihi itibarıyla ülkemizde tehlikeli yük taşımacılığının tek elden yönetilerek, kontrol altına alınacak ve taşımacılığın daha güvenli ve emniyetli bir şekilde yapılacağını belirtiyorlar.
Kaynak:Hizmetix