İnsan için kendilerinin önemli olduğunun ve saygıdeğer bir kişiliğe sahip bulunduğunun, değerlendirme ve görüşlerinin kayda değer özellikler taşıdığının ifade edilmesinin sağlayacağı olumlu katkılar başka bir uygulama ve yöntemle sağlanamaz.
Şirket yapıları durumları itibariyle aile yapısı görünümündedir. Nasıl aile bireylerinin yaşamı devam ettirmek için üstlendikleri görevler varsa, şirketlerin de büyük bir aile gibi görev dağılımları, sorumlulukları ve sonuç itibariyle üstlendikleri misyonu en iyi biçimde yerine getirmeyi ve başarılı olmayı hedeflemiş ilkeleri vardır.
Ailede babanın liderlik görevini, şirketlerde işverenler ve temsilcileri üstlenmiştir. Şirketlerin küçük, orta ve büyük ölçekli olmaları profillerine göre yönetim görevi farklı uygulanır.
Örneğin küçük ölçekli bir işletmede tek ve mutlak yönetici şirket sahibidir ve her konuda kendi karar verir hiçbir şekilde çalışanların katkılarını istemez, fikirlerini almayı düşünmez.
Orta ölçekli işletmelerde de, hedeflerinde kurumsallaşma yönünde bir istek varsa zaman zaman yönetici konumunda olanların katılımlarına ihtiyaç duyar, toplantılarla bunu gerçekleştirir, ancak kurumsallaşma sürecinde ileri seviyeye ulaşılamadığı için genellikle yine kendince doğru ve en iyisi olduğu düşünülen kararlar uygulanır.
Büyük ölçekli işletmelerde ise bu katılımların daha yoğun olduğunu, en üst yönetim kadrosundan orta düzey yönetim kadrolarına kadar katkılar sağlanır, şirket misyonuna göre vizyon tespit edilir, kısmen çalışanların da katkıları sağlanarak başarı elde etmek için gayret gösterilir.
Bu kısa değerlendirmeler sonucunda yönetime katılımın en fazla biçimde büyük ölçekli işletmelerde görüldüğünü ve bunun sonucu olarak da bu tür işletmelerin kurumsallaşma yönünde önemli aşamalar kat ederek örnek kuruluşlar olabildiklerini görebilmekteyiz.
Geleneksel yönetim biçiminde, ülkemiz işletmelerinde yanlış ve uygunsuz bir uygulama sonucunda ceza uygulamaları ilk akla gelen yöntemdir, elbette gerekli özeni göstermeden yapılan hataların yaptırımlarla uygun hale getirilmesi gereklidir.
Diğer taraftan yanlış ve uygunsuz bir uygulamada gösterilen yaptırım uygulamasının, işletme lehine ve öz veri ve yoğun çabalarla işletme lehine meydana gelen oluşumlarda ödüllendirme için çokça dikkate alınmadığı da bir gerçektir.
Bu ödüllendirme sadece maddi katkılarla yapılmak zorunda değildir, şirket lehine önemli katkı sağlayacak çalışma yapan personelin, şirketteki konumu dikkate alınmadan motive edici konuşmalarla, bu katkılarının sağladığı yararların önemine değinen yazılı bir açıklamanın ve yazılı açıklamanın şirketin diğer çalışanlarınca da paylaşılmasını sağlayarak yapılmasının katkıları ve motivasyonu hiçbir şekilde ölçülemez.
İnsan için, kendilerinin önemli olduğunun ve saygıdeğer bir kişiliğe sahip bulunduğunun, değerlendirme ve görüşlerinin kayda değer özellikler taşıdığının ifade edilmesinin sağlayacağı olumlu katkılar başka bir uygulama ve yöntemle sağlanamaz.
Şirket yöneticilerinin, çalışanların tümünün kendi aileleri ve yakın çevresi için ne kadar önemli olduklarının, bu duyguları sağlayan olgunun sevgi olduğunu, işletmede yaptığı görevin ve işin yaşamı idame ettirebilmek için bir araç olduğunu değerlendirerek belirli zamanlarda çok katılımlı toplantılarla bu değerlerin göz önünde tutulduğunun çalışanlara yansıtılması, her birinin farklı kişiliklere sahip olup çalıştıkları işletmenin başarıları için önemli oldukları mesajının iletilmesi, küçük jestlerle bu duyguların somutlaştırılması iş barışı ve başarısı için çok büyük katkılar sağlayacaktır.
Uzun yılara varan ve çeşitli sektörlerde erken yaşlardan başlayarak edindiğimiz yöneticilik deneyimleri sonucu, her ferdin kendi ailesi için çok değerli olduklarının, kendilerinin değerli olduklarının ve işletmenin başarısında katkılarının yadsınamaz olduğunun somut olarak belirtilmesinin iş barışı ve başarısı ile çalışanların iş yerlerine keyifle gelebileceklerinin sağlanabileceğini, yaşamın önemli bir bölümünün iş yerlerindeki mesai saatleri içinde birlikte geçirildiğinin dikkate alınmasının öneminin mutlaka göz önünde tutulmasının gerekliliğini değerlendirme imkanına sahip olduğumu belirtmek isterim.
İş barışı ve çalışanların diğer bir ifade ile iç müşteri memnuniyetinin sağlanması başarıya büyük katkı sağlayacaktır. Bunun için en alt kademeden en üst kademeye kadar tüm çalışanların değerli olduklarının muhtelif vesilelerle kendilerine yansıtılması yeterli olacaktır.
Selahattin Doğan/Transport