TİM'in açıklamalarına göre, Türkiye'nin mayıs ayı ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.6 artışla 12 milyar 722 milyon dolar olarak gerçekleşti. İlk 5 ayda ihracat yüzde 4.4 artarak 62 milyar 272 milyon dolara, son 12 aylık ihracat ise yüzde 9.5 artışla 153 milyar 674 milyon dolara yükseldi.
TÜİK geçen hafta sonu ilk 4 aylık dış ticaret rakamlarını açıkladı.
TÜİK rakamlarına göre, nisan ayında ihracat, geçen yılın aynı ayındaki ihracat rakamına göre yüzde 0.9 azalırken, ithalat yüzde 18.4 arttı.
Bu ihracatta beklenmeyen gerilemeye, ithalatta beklenmeyen artışa işaret ediyor.
2012 yılının ilk 4 ayına göre 2013 yılının aynı döneminde ihracat artışı yüzde 3.4 oranında, ithalat artışı yüzde 8.5 oranında.
TİM rakamları da TÜİK rakamları da ihracat artışının beklenen büyüklükte olmadığını gösteriyor.
İhracatçılar dünya piyasalarındaki daralma nedeniyle dışarıya mal satmakta zorlanıyor.
1) Bizim ihracat pazarımızın yarısı olan Avrupa ülkelerinde piyasalar durgun.
2) Bizim emek yoğun karakter taşıyan tekstil ve giyim eşyası gibi ürünlerde, rakiplerimiz daha düşük işçilik maliyeti ve devlet destekleriyle, bizim pazarlarımızı ele geçiriyor.
Aylık ihracat yılbaşından nisan sonuna her ay 12 milyar dolar dolayında. Buna karşı aylık ithalat ocakta 18 milyar dolardan başladı nisanda 23 milyar dolara yaklaştı.
Dış ticaret açığımız (ithalat ile ihracat arasındaki fark) geçen yılın ilk 4 ayında 27.2 milyar dolar iken bu yıl 32.0 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı 4 aylık dönemde 4.8 milyar dolar arttı. Geçen yılın aynı ayına göre ihracatta önemli artış olmazken, ithalat artıyor.
Nisan ayında ithalatta beklenenin üzerindeki artış gerçekleşti. 2012 Nisan ayı ithalatı 19.2 milyar dolar iken, bu yıl 22.8 milyar dolara yükseldi.
2013 Nisan ayı ithalatı ile 2012 Nisan ayı ithalatı arasındaki fark 3.5 milyar dolar. Bunun 1.9 milyar doları altın ihracatındaki artıştan (2.5- 0.6 milyar dolar) kaynaklanıyor. Yarıya yakın bölümü ise diğer ithalat kalemlerindeki artışın sonucu.
Yılbaşından sonra sırasıyla 11.2 ton,17.3 ton.18.2 ton altın ithal ederken nisanda 45.4 ton altın ithal ettik.
Nisan ayında bir yıl öncenin nisan ayına göre ithalat harcaması kalemlerden kazanlar ve makineler gibi yatırıma dönük ithalat kalemlerinde 683 milyon dolar, motorlu kara taşıt araçlarında 379 milyon dolar artış var. İthalat harcaması artan diğer kalemler eczacılık ürünleri, pamuk ve pamuklu ürünler, demir çelik eşya ve hububat..
Önümüzdeki aylarda altın ithalatı bu büyüklükte devam edemez ama, diğer ithalat kalemlerinde canlılık sürebilir.
İthalat ve ihracat tablolarını iyi okumamız lazım. Hedefimiz dış ticaret açığını küçültmek. İthalat artışı ihracat artışının önünde koşarken bunu gerçekleştirmek imkansız.
Biz son zamanlarda fazla iyimser olduk. İhracat çok iyi, ithalat yavaşladı diyerek gevşiyoruz. Moral vermek için olsa gerek TİM ihracatda pembe hikayeler anlatıyor. Rakamları gerçekçi değerlendirmeye mecburuz.
Nisan ithalatında en fazla artış görülen kalemler
(Milyon Dolar)
2012 2013 Fark
Kazanlar, makineler, aletler 2.026 2.709 683
Altın ve benzeri 634 2.553 1.919
Motorlu kara taşıt. 1.183 1.532 349
Eczacılık Ürünleri 266 339 73
Pamuk ve pamuklu Ür. 211 305 94
Demir çelik eşya 160 210 50
Hububat 97 213 116
Tevfik Güngör/Dünya Gazetesi