Kaçakçılık kabahatlerinin gümrük cezalarına dönüştürülmesi dahil, gümrük kanunu ve kaçakçılıkla mücadele kanununda önemli değişiklikler yapıldı.
11.04.2013 tarihli 28615 sayılı Resmi Gazetede yayımlan 6455 sayılı “Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 4458 ve 5607 sayılı Yasalarda önemli değişikler yapıldı.
Aynı konudaki birden fazla beyanname için tek bir vergi ve para cezası kararının düzenlenebilmesi, para cezasında zaman aşımı süresinin verginin zamanaşımı süresine (genel olarak 3 yıl) bağlanması, bunun ötesinde kaçakçılık sayılan kabahatlerin gümrük mevzuatı içerisine aktarılması ve bunlarla ilgili uzlaşma yolunun açılması olumlu değişikler olarak göze çarpıyor.
Ancak, Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa göre kast unsurunun varlığı halinde verilen cezaların, aynen Gümrük Kanununa aktarılması, giriş beyannamesi konusu yapılmasa bile, transit veya antrepo beyannamesindeki beyandan belirgin farklı cins deki eşyanın çıkması durumlarının da ağır olarak cezalandırılması, keza Kaçakçılık Kanununda akaryakıt ve tütün ürünleri için biraz ölçüsü ağırlaştırılmış cezaların konması ceza ağırlıklı bir değişiklik olarak yorumlanabilir.
Genel hatlarıyla; A. 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nda yapılan değişiklikle;
1. Hava taşıtlarına ilave olarak motorları ve bunların aksam ve parçaları 01.07.2010 tarihinden itibaren gümrük muafiyeti kapsamına alınmıştır. Havacılık sektörüne, zamanaşımı süresi olan üç yıl geriye gidilerek geçmişteki işlemleri de kapsayacak şekilde önemli bir muafiyet hakkı/affı verilmiştir.
2. Tasfiye ve tasfiyelik eşyaya ilişkin değişiklikler yapılmış ve yasak veya izni tabi ürünlerin aykırı olarak serbest dolaşıma sokulması halinde tasfiyeye tabi tutulacaktır.
3. Birden fazla beyanname ve vergiler için Tek bir ek tahakkuk ve para cezası kararı düzenlenecektir. Böylece her bir beyanname ve her bir vergi çeşidi için ayrı karar ve davalar açılmasının önüne geçilerek iş yükü/ maliyetler hafifletilmiştir.
4. Zamanaşımı: İdari yaptırımda zaman aşımı eğer fiil nedeniyle ceza davası açılmış ise üç yıllık zamanaşımı süresi dikkate alınmayacak, daha uzun olan ceza ve dava zamanaşımı uygulanacaktır.
Gümrük Para Cezalarında zaman aşımı üç yıla indirilmiştir. Kabahatler Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle gümrük para cezalarında zamanaşımı süresi türüne göre 5, 8 yıl gibi zamana taşınmıştı, yapılan düzenlemeyle daha önceki hale getirilmiş, vergi ve para cezası zamanaşımı süresi eşitlenmiştir.
5. 234 ncü maddesinin kapsamı genişletilmiştir. İthalat vergileri olan gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yüklerin tamamı için de Gümrük Kanunu’nun 234 maddesindeki para cezaları uygulanabilecektir. Anti-Damping vergisi, ek mali yükümlülük, TKF gibi eş etkili vergi ve mali yüklerde tespit edilen farklılıklarda da 3 katı para cezası uygulanabilecektir.
6. Kaçakçılık Kanunu’ndaki kabahatler çıkarılarak Gümrük Kanunu’nun 235 nci maddesine aynen aktarılmıştır. Bu fiiler Gümrük Kanunu’na göre İdari Karar konusu yapılarak cezalandırılacaktır. Buna göre;
i. serbest dolaşıma tabi tutulan eşyaya ilişkin yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda:
a. İthali Yasak Eşya: Eşyanın genel düzenleyici idari işlemlerle ithalinin yasal olduğunun tespiti halinde eşyanın gümrük vergileri ile bunun dört katı para cezası,
İthali Kanun gereği yasak olan eşyanın yurda sokulmasını kaçakçılık fiili olarak sayılmış ve 2-6 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Eşyaya el konulur.
b. İthali lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya uygunluk veya yeterlik belgesine tabi olduğu halde tabi değilmiş veya alınmış gibi beyan edilmesi halinde eşyanın gümrük vergileri ve gümrüklenmiş değerinin(CIF kıymeti ile gümrük vergilerinin toplamı) iki katı para cezası ile eşyaya el konulur.
ii. İhracat rejimine tabi tutulan eşyada, yapılan beyan ile muayene, denetleme ve kontrol sonucunda,
a. İhracatı yasak ise gümrüklenmiş değerinin (FOB kıymetine gümrük vergilerinin ilavesi) iki katı para cezası,
b. İhracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya uygunluk veya yeterlik belgesine tabi olduğu halde tabi değilmiş veya alınmış gibi beyan edilmesi halinde eşyanın gümrük vergileri ve gümrüklenmiş değeri kadar para cezası,
iii. Yolcuların beyanlarına aykırı olarak limit harici veya başkasına ait eşyalarda gümrük vergilerinin iki katı para cezası alınır ve eşya yolucuya teslim edilir. Ödenmediği takdirde eşya terk edilmiş sayılır.
Yolcunun beyan harici eşyası ticari mahiyette veya ithali veya ihracının yasal olması halinde kaçakçılık fiili olarak cezalandırılacaktır.
iv. YENİ Madde: Transit Rejimi kapsamındaki eşyanın beyana belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti halinde farklı çıkan eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı para cezası uygulanacaktır. Uygulamada yurt dışında yapılacak yanlış yüklemelerde ciddi bir risk yaratacaktır.
7. Antrepolarda: teminat alınmış olsa bile gümrük işlemlerine başlanmadan veya bitirilip gümrük idaresinden izin alınmadan, antrepo veya geçici depolama yerlerinden kısmen veya tamamen eşya çıkarılması veya buralardaki eşyanın değiştirilmesi ya da sayımlarda noksan çıkması halinde, bu eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra gümrüklenmiş değerinin iki katı para cezası verilir. Kaçakçılık Kanundaki madde aynen alınmıştır.
Free-shop’larda mevzuata aykırı satış yapılması halinde ithalat vergileri ve bunun 3 katı para cezası getirilmiştir.
YENİ-ÖNEMLİ: Antrepodaki eşyanın beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste olduğunun tespiti halinde eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı para cezası verilir ve eşyaya el konulur.
8. Dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme ve geçici ithalat rejimlerine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın vergilerinin iki katı olan ceza gümrüklenmiş değerinin (CIF+Vergiler) iki katı olarak değiştirilmiştir. Ancak dahili işleme rejimi kapsamındaki eşya yerinde tespit edilmesi halinde vergilerinin iki katı ceza uygulanır.
B. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda yapılan değişiklikle;
9. Kanun’un 3’ncü maddesindeki yukarıda 6 ncı madde yer alan kabahat fiilleri kaçakçılık kapsamında çıkarılmıştır.
10. Kaçakçılık suçunun konusu eşyanın akaryakıt ile tütün ve tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin olması halinde 2 ile 5 yıla kadar hapis cezası, diğer eşyalarda hapis cezası 6 aydan başlamaktadır. Böylece bu tür vergi yükü çok olan ürünlerin kaçakçılığını daha ağır cezalandırarak caydırıcılığını artırmak istendiği anlaşılmaktadır.
11. Yasal yolla ithal edildiği ispatlanamayan veya EPDK’dan izin alınmadan akaryakıt harici solvent, madeni yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerini üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, bilerek satın alan, taşıyan veya saklayan kişiye 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
12. Sahte bandrolle tütün ve alkollü içecekleri üreten, ithal eden, , bilerek bulunduran, satan, kullanan, nakledenlere 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası,
13. Kaçak akaryakıt satışının sabit ya da seyyar tank düzenek veya ekipman kullanılarak gerçekleştirilmesi halinde cezalar iki kat artırılır.
Yani benzin istasyonunda kaçak akaryakıt satılması halinde 4 ile 10 yıl ceza, bunun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi halinde 8 ile 20 yıl hapis cezası verilebilecektir.
14. Bu tür eşyaların kaçakçılığını yapanlar mahkeme kararları kesinleştikten sonra kamuoyuna Bakanlıkça ilan edilebilecektir.
15. Kaçak şüphesiyle el konulan (akaryakıt hariç) her türlü eşya hakkında 6 ay ancak eşyanın zarara uğraması veya değerinin esaslı kayba uğramam riskinin olması veya muhafazasının ciddi külfet oluşturması halinde 1 ay içerisinde Hakim veya Mahkeme kararıyla tasfiyesine karar verilir. Bu süre içerisinde karar verilmemesi halinde eşya derhal tasfiye edilir. Akaryakıtlar tahsis yoluyla tasfiye edilebilecektir.
Kaynak:Lojistik Haber