İhracatçı ve ticaret erbabı, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın Avrupa Birliği (AB) ve ABD arasında yapılacak serbest ticaret anlaşması (STA) ile ilgili kaygılarını haklı buldu.
Babacan’ın söz konusu anlaşma ile ABD ürünlerinin Türkiye’ye gümrüksüz girebileceği uyarısına hak veren iş dünyası temsilcileri, Gümrük Birliği'nin yeniden ele alınmasını isterken, Türkiye'nin Gümrük Birliği içinde olduğu AB'nin imza attığı her STA'ya dahil olması gerektiğini savundu.
AB’nin ABD ile yapmayı planladığı STA’nın Türkiye’ye olumsuz etki edeceğini ifade eden Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bu konudaki endişelerini, "Tedbir almadığımız takdirde tek taraflı olarak ABD’nin de açık alanı haline gelebiliriz. ABD menşeili ürünler ülkemize gümrüksüz girebilir. Bu Gümrük Birliği ayrı bir dert, bu yeni durum ayrı bir dert.” şeklinde dile getirdi. Babacan’ın bu sözleri ihracatçı ve ticaret erbabı tarafından olumlu karşılandı. Konuyla ilgili olarak Cihan'ın sorularını cevaplayan iş dünyası temsilcilerinin ortak temennisi; Gümrük Birliği’nin yeniden ele alınması, STA’da daha ivedi ve etkin davranılması oldu. İhracatçı birlikleri ve ticaret odaları yöneticilerinin konu ile ilgili açıklamaları şöyle:
ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI ADNAN DALGAKIRAN:
"AB’nin diğer ülkelerle yaptığı STA’ların dışında kalıyoruz. Kanım o, bizim Avrupa ile yaptığımız Gümrük Birliği anlaşması sakat bir anlaşma. AB, bir yandan ABD ile diğer yandan Rusya ile STA’ya gidiyor. Burnumuzun dibinde çok daha büyük bir tehdit var. Bundan böyle AB’nin yaptığı tüm anlaşmalara Türkiye de dâhil olmalı. Buraya odaklanılmalı, kuşku yok bu AB üyeliğinden daha da önemli. Artık ya AB’nin STA’larına biz de katılmalıyız yahut tek tek anlaşma yapılan ülkelerle masaya oturmalıyız. Biz, STA’da çok geri kalıyoruz. Bu da bizi üzüyor. Ali Babacan’ın uyarıları, gayet yerinde. Artık STA’lara Ekonomi Bakanlığı odaklanmalı, tüm enerjiyi oraya aktarmalı. Yoksa Türkiye ağır bedeller öder. Malum AB, Kore ile de STA yaptı. STA’yı yayıyor ve biz bunun dışında kalıyoruz. O halde ben ne anladım Gümrük Birliği’nden. Öte yandan AB’nin ABD ile yapacağı STA bize olumlu da dönebilir. Türkiye’nin ABD’ye ihracatı arttı. Belki ürünlerimiz ABD’de ciddi rekabet imkânı bulur. ABD’nin rekabetçi ürünleri de ülkemizde yer alabilir."
İSTANBUL HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ BAŞKANI HİKMET TANRIVERDİ:
"AB ile ABD'nin yapacağı STA bizi yüzde 100 ilgilendiriyor. Bu anlaşma tekstil sektöründe ciddi sıkıntılar yaratır. Bir kere bu konuda yapılaclak STA’ya Türkiye’nin taraf olması gerekiyor. Ülkemiz konu ile ilgili her türlü gücünü kullanmalı. Gelinen aşamada AB’nin diğer ülkelerle parafladığı her STA’dan yarda aldık. AB’nin ABD ile yapacağı STA’ya taraf olamayıp zarar edecek konuma geldiğimiz takdirde Gümrük Birliği’ni gözden geçirmemiz gerekir. Gümrük birliği yerine STA’ya dönmemiz gerekir. Kesinlikle STA’ lara taraf olmamamız pek çok sektöre zarar veriyor. STA yapılan ülkelerin direkt pazarı haline geliyoruz. Onun için STA’larda net bir tavır koymamız gerekiyor. AB ile Gümrük Birliği’ni ayırt edip STA’ya dönmemiz yerinde olur. Yani Gümrük Birliği yerine STA birliği daha iyi olur. STA’da yer alan şartları temel alarak AB ile gümrüksüz alışveriş yaparız. Yine menşei şartı koyarak diğer ülkelerden gelecek ürünleri engelleyebiliriz."
İSTANBUL TİCARET ODASI BAŞKAN YARDIMCISI DURSUN TOPÇU:
"AB ile yaptığımız Gümrük Birliği anlaşması tek taraflı oldu. Öyle ki AB’nin diğer ülkelerle akdettiği STA’lar Türkiye’yi kapsamıyor Tabii ülke olarak bu durumdan menfi etkileniyoruz. Gümrük Birliği 1996’da o şekilde yapılmış. Şimdi onun yeniden ele alınması gerekiyor. Temelinde Ali Babacan’ın kaygıları haklı ve yerinde. ABD ile AB arasında anlaşma olduğunda kaygılarının doğruluğu anlaşılacak. Ne yazık ki bu anılan STA bizi, tek taraflı olarak bağlıyacak. ABD menşeili ürünler Türkiye’ye gümrüksüz girecek. Tabii AB ile ABD’nin anlaşması negatif etki yapacak. Bizim ürünlerimiz ise ABD’ye STA’sız giremeyecek. Maalesef AB’nin STA yaptığı ülke adedinin artmasından olumsuz etkileniyoruz. Diğer ülkelerle bizim de STA yapmamız gerekiyor. Keşke Gümrük Birliği’ne girdiğimizde şöyle bir madde olaydı: ‘AB hangi ülkelerle STA yaparsa hemen ardından Türkiye ile de STA yapmalı’. İşte bu madde olmayınca AB STA yapıyor, biz zarar görüyoruz."
Kaynak:Aktüel Deniz