Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında Gabon, Nijer ve Senegal'i ziyaret eden ihracatçılar, bölge ile ticaretin geliştirilmesi için önemli adımlar atarken, işbirliğinin karşılıklı anlaşmalarla güçlendirilmesi için söz aldılar.
Başbakan Erdoğan, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ve Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ'ın katılımıyla gerçekleştirilen 5 günlük heyete çok sayıda işadamı ve sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı.
İlk durak Gabon
Ziyaretin ilk durağı olan Gabon'da düzenlenen iş forumunda konuşan Başbakan Erdoğan, 2015 yılı için Afrika ile ticaret hacmini 50 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini ve bunda kararlı olduklarını belirterek, Gabon ile ticaretin de çok farklı boyutlara taşınacağını söyledi.
Türkiye-Gabon arasındaki ticaretin, 2007-2010 arasında küresel krizin etkisiyle düşüş eğilimine girdiğini ancak 2011'de ticarette artışın başladığını söyleyen Başbakan Erdoğan, ''2012'nin 11 aylık rakamlarına baktığımızda 41 milyon dolarlık bir ticaret hacmini yakaladığımız görülüyor. Aralık ayı da netleşip bunun üzerine eklendiğinde 2007 yılındaki seviyenin üzerine çıkmış olacağız'' diye konuştu.
Bu rakamı yeterli görmediklerini belirten Erdoğan, ''İki ülkenin potansiyelinin bunun kat kat üzerinde olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu yeni süreçte daha fazla çalışarak, işbirliğimizi her alanda daha fazla geliştirerek, kısa süre içinde inşallah bu rakamları katlayarak artırmış olacağız. Özellikle iş Bu ziyaret sonrasında Türkiye ile Gabon arasında iş konseyi kurulacağını bildiren Erdoğan, ''İş konseyinin kurulmasını çok önemsiyoruz. Afrika'da 16 ülkeyle iş konseyleri kurduk'' dedi.
Büyükekşi: Afrika'ya fiziken uzağız ancak gönlümüz yakın
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi de Gabon'da STK temsilcileriyle biraraya geldi. Büyükekşi burada yaptığı konuşmada
"Afrika kıtası bize fiziken uzak bir coğrafya. Ancak gönlümüz size çok yakın. Bunun için Türkiye son yıllarda Afrika'ya büyük önem veriyor. Afrika kıtasında tüm ülkeler ile hem dostluğumuzu daha da derinleştirmek, hem de yatırım ve ticaret ilişkilerimizi geliştirmek için büyük çaba sarf ediyoruz" dedi.
"Gabon'u birlikte inşa edelim"
Gabon'un büyük bir altyapı gelişimi içerisinde olduğuna dikkat çeken Büyükekşi, Türkiye olarak Gabon'daki bu büyük değişim ortamında önemli bir partner olmayı ve Gabon'u birlikte inşa etmeyi istediklerini söyledi. Büyükekşi şöyle devam etti:
"Gabon'un önemli bir petrol ve maden zenginliği olduğunu görüyoruz. Petrolün Gabon ekonomisindeki ağırlığı halen % 50 civarında. Gabon aynı zamanda dünyadaki en büyük üçüncü yenilenebilir su rezervlerine sahip. Önemli maden yataklarının yanı sıra Gabon'da tarım ve balıkçılık alanlarında da geniş potansiyel olduğunu görüyoruz. Türkiye, tüm bu sektörlerde Gabon ile işbirliğine açıktır. Gabon ‘un ihtiyaç duyduğu ürün ve teknolojiyi sağlayabilecek durumdayız. Çünkü Türkiye bir sanayi ülkesi. Türkiye ve Gabon'un gerek enerjide gerek diğer sanayi sektörlerinde ortak yatırım imkanlarını geliştirmesini diliyoruz. "
Gabon'a gerçekleştirilen söz konusu ziyaret vesilesiyle, OİK Mutabakat Zaptı'nın yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gabon Cumhuriyeti Hükümeti arasında, "Tarımsal İşbirliği Alanında Mutabakat Zaptı”, "Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İşbirliğine Dair Anlaşma” ve "Diplomatik Pasaport Hamilleri İçin Vizelerin Karşılıklı Olarak Kaldırılmasına Dair Anlaşma” 7 Ocak 2013 Pazartesi günü Libreville'de imzalandı.
Nijer'de dostluk mesajları
Afrika turunun ikinci durağı ise Nijer oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkent Niamey'de düzenlenen, ''Türkiye-Nijer İş Forumu'nda yaptığı konuşmada , ''Biz Afrika ile sömürgeci bir mantıkla tek taraflı olarak değil, karşılıklı fayda ve saygı temelinde, her iki tarafın da kazanacağı kalıcı bir işbirliği tesis etmek istiyoruz'' dedi.
Afrika'yı 21. yüzyılın en önemli stratejik işbirliği alanı olarak gördüklerini söyleyen Erdoğan, "Bugün Nijer'de biz onun için varız. Bizim derdimiz buraların petrolü, altını, elması bütün bunların ötesinde, biz kardeşliğimizi, dostluğumuzu yüzyıllarca buralarda oluşturulan kardeşlik nasıl olur, birlikte ayağa kalkış nasıl olur, özgürlük mücadelesi nasıl olur bunu göstermek için Nijer'deyiz'' dedi.
Erdoğan, Türkiye ile Nijer arasındaki ticari ilişkilerin 2009'dan bu yana artış gösterdiğini, 2012 yılı sonu itibarıyla ticaret hacminin 39 milyon dolara ulaştığını ancak bu rakamın yeterli olmadığını ifade ederek, şöyle konuştu:
''Bunu daha da ilerilere taşımamız gerekiyor ve bu aramızdaki mevcut potansiyeli yansıtmıyor. Ama görüşmelerimiz sonucunda bunun hızla artması konusunda adımlarımızı işte buradaki bir araya gelişle birlikte başlatıyoruz. Firmalarımızın Afrika'daki kayıtlı yatırımları 5,5 milyar doları aştı. Önümüzdeki dönemde özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmelerimizin ülkenizdeki yatırımlarını artırabilmeleri için özellikle kendilerine biz destek olmaya devam edeceğiz. Afrika ülkeleriyle ticari ve ekonomik ilişkilerimizi artırabilmek için Türk Eximbank tarafından tahsis edilen kredilerin kullanımının ikili ticaretimizi de ekonomik ilişkilerimizi de arttıracağını düşünüyorum.
THY'nin de Niamey'e uçuş başlatmasının ilişkilerin gelişmesine katkı yapacağına değinen Erdoğan, THY ile seyahat eden Nijer'li iş adamlarından geçerli İngiltere veya ABD vizesi olanlara Atatürk Havalimanı hudut kapısında bir aya kadar geçerli tek girişli ikamet vizesi uygulamasının devam ettiğini anımsattı.
Bu arada Türkiye ile Nijer hükümetleri arasında değişik alanlarda işbirliğine ilişkin 5 anlaşma imzalandı. ''Ekonomik, ticari ve teknik işbirliği'', ''İçme suyu tedariki ve sağlıklama (sanitasyon) alanlarında işbirliği'', ''Su alanında işbirliği'', ''Ormancılık alanında işbirliği'', ''Diplomatik pasaportlara vizelerin karşılıklı kaldırılması'' alanlarında anlaşmalar karşılıklı imzalandı.
Nijer'de gerçekleştirilen ikili iş görüşmelerine 300'ü aşkın Nijerli firma yetkilisi katıldı ve yaklaşık 700 ikili iş görüşmesi gerçekleştirildi.
Senegal'le ticareti 250 milyon dolara çıkarma sözü
Erdoğan, gezinin son durağı olan başkent Dakar'da düzenlenen Türkiye-Senegal İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Dakar Büyükelçiliği'nin, 1960'larda Afrika'da açılan ilk büyükelçiliklerden biri olduğunu, TİKA'nın da Batı Afrika'daki ilk ofisini Dakar'da açtığını belirterek, ''Senegal'in Türkiye'nin Afrika ile yeniden kavuşmasının ilk adresi'' olduğunu söyledi.
Tarihten gelen bağın güçlendirilmesi için Türkiye ile Senegal arasında yeni bir sürecin başlatılabileceğini belirten Erdoğan, hükümetler olarak öncelikli hedeflerinin; yatırımcılar için gerekli hukuki altyapıyı hazırlamak ve onları yatırım ve ticaret için teşvik etmek olduğunu belirtti.
Girişimcilerin sektörel bazda görüşmeler yapması, geleceği birlikte hazırlaması gerektiğine işaret eden Erdoğan, gerek altyapı, gerek üstyapı, gerek karşılıklı ticaret anlaşmaları ya da üçüncü ülkelere müşterek yatırımda yapılacak çok şey olduğunu söyledi. Erdoğan, şöyle devam etti:
''Biz Dakar'ı, özellikle Afrika'ya giriş noktasında önemli bir ayağımız olarak görüyoruz, buradan Afrika'ya açılımımızı çok önemsiyoruz. Senegal ile bu noktada hukuki altyapı büyük ölçüde tamamlandı. Türk müteahhitleri, dünya müteahhitlik sektöründe Çin'den sonra ikinci ülkedir, böyle güçlü bir yapımız var. Müşterek çok şeyler yapabiliriz. Barajlar, yollar, konutlar, ticaret merkezleri, aklınıza ne geliyorsa. Bütün bunların yanında savunma sanayinde müşterek atabileceğimiz adımlar var.
Çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmasının da diyoruz ki en kısa zamanda tamamlayalım. İlkini 2006 yılında Ankara'da düzenlediğimiz Türkiye-Senegal karma ekonomi toplantılarının ikincisi 2010'da Dakar'da gerçekleştirildi ancak iş adamlarının bir araya gelmelerini sağlayacak bir iş konseyi hala mevcut değil.''
Türkiye'nin Afrika kıtasında 16 ülkeyle iş konseyleri kurduğunu ve çalıştığını anlatan Erdoğan, Türkiye ile Senegal arasında en kısa zamanda bir iş konseyi kurulmasının ekonomik faaliyetlere hız kazandıracağını belirtti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Senegal'de Türk iş adamlarının sağlık, turizm, eğitim, çevre ve gıda alanlarındaki yatırımlarını memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.
Afrika'daki ekonomik faaliyetleri desteklemek amacıyla ayrılan Eximbank kredilerinden Senegal ile ilgili bölümün henüz kullanılmadığını belirten Erdoğan, bu kaynakların kullanılmasının da ekonomik ilişkilerin gelişmesine yardımcı olacağına işaret etti.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin içinden geçilen ekonomik krizden etkilendiğine dikkati çeken Erdoğan, 2010'da 84 milyon dolar olan hacmin 2011'de 159 milyon dolara çıktığını ancak 2012'de 130 milyon dolar olarak gerçekleştiğini söyledi.
''2015 ilk hedefimiz olmalı ve o tarihte 250 milyon dolara çıkalım'' diyen Erdoğan gerekli yasal düzenlemelerin yapılacağını da belirtti.
Senegal'in büyümesi, gelişmesi, istikrar ve barış içinde geleceğe ilerlemesi için Türkiye olarak her türlü katkıyı vermeye hazırız olduklarını dile getiren Erdoğan, ''Bugüne kadar Senegal'e olan ilgimizi kat kat artırarak her alanda Senegalli kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz'' dedi.
Senegal'de gerçekleştirilen ikili iş görüşmelerine 300'ü aşkın Senegalli firma yetkilisi katılırken, yaklaşık 900 ikili iş görüşmesi yapıldı.
Kaynak : TIM