Hükümetlerarası bölgesel bir örgüt olan Arap Birliği ve ona bağlı özel sektör temsilcisi kuruluş olarak faaliyet gösteren Arap Kara Taşımacılığı Birliği ile IRU, 4-5 Kasım 2012 tarihlerinde İskenderiye`de Arap Birliği Bölgesi`nde “Tedarik Zincirinin Güvenliği ve Kolaylaştırılması Arasındaki Dengenin Korunmasına Dair Uluslararası bir Seminer” düzenledi.
Ulaştırma Bakanlıkları, Ticaret Bakanlıkları, Gümrük İdareleri ve özel sektörden gelen yaklaşık 150 katılımcı, iki gün boyunca 11 Eylül 2001 sonrası dönemde ve Arab Baharı`nın ışığında Ortadoğu`nun Afrika, Asya ve Avrupa arasında gerçek bir lojistik köprü olmasını teminen, güvenlikten ödün vermeden ticaret ve taşımacılığın daha fazla nasıl kolaylaştırılabileceğini tartıştılar.
Seminer`de Avrupa`da yaygın olarak kullanılmakta olan CMR Sözleşmesi`ne de ayrı bir yer ayrılarak Arap taşıma şirketlerine bu Sözleşme hükümlerinden nasıl derhal faydalanabilecekleri ve ülkelerinin bu Sözleşme`ye taraf olması halinde ise başka hangi imkan ve fırsatların sözkonusu olduğu hakkında bilgiler verildi.
Sözleşmenin sonunda tüm katılımcılar tarafından kabul edilen bir Sonuç Belgesi ise Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı, Arap Kara Taşımacılığı Birliği Genel Sekreteri ve IRU Genel Sekreter Yardımcısı tarafından imzalanarak, değerlendirilmek üzere 7 Kasım 2012 tarihinde yine İskenderiye`de toplanan Arap Ulaştırma Bakanları Konseyi`ne sunuldu.
Yapılan tavsiyeler arasında TIR, ADR ve CMR Sözleşmelerine Arap ülkelerinin acilen katılmaları; Arap ülkelerinde mesleğe giriş için zorunlu mesleki yeterlilik eğitim sisteminin IRU Academy`nin katkılarıyla hayata geçirilmesi ve tüm Arap ülkelerindeki IRU Academy mezunları için Arap Kara Taşımacılığı Birliği tarafından merkezi bir sınav sistemi tesis edilmesi yer alıyordu.
Konsey, yapılan bu tavsiyeleri memnuniyetle not ederek, 22 Arap ülkesini sözkonusu tavsiyeleri hayata geçirmeye davet etti.
Daha da önemlisi, yine Konsey, aynı tavsiyelerin bölgesel bir Eylem Planı`na göre hayata geçirilip geçirilemeyeceğini değerlendirmek üzere Arap Birliği Teknik İşler Komitesi`nden bir çalışma yapmasını talep etti.
Teknik Komite, sembolik veya protokoler tavsiye ve dileklerin ötesinde hayata geçirilmesi için bölgesel koordinasyon ve somut eylem ve terminleri içeren bir Eylem Planı oluşturulmak istendiğinde göreve çağırılan üst düzeyli bir planlama organı.
Başka bir deyişle, 2013 yılı içerisinde Teknik Komite`nin yapacağı çalışmaların sonucu dikkate alınarak, Konsey`in 22 Üye Ülkeyi daha bağlayıcı ve kapsayıcı bir Eylem Planı kabul etmesi mümkün olabilecek.
Peki tüm bu konuların Türkiye`ye yansımaları olacak mı veya ne gibi bir etkişleşim sözkonusu olabilir?
Bu sorunun yanıtını daha iyi anlamak için, öncelikle 7 Kasım tarihinde yapılan yukarıdaki Konsey toplantısının öncesinde ve sonrasında gerçekleşen iki olaya daha dikkat çekmek istiyorum.
Birinci olarak; IRU ve Mısır Ticaret Odaları Federasyonu, 6 Kasım 2012 tarihinde Konsey`e katılan Arap Ulaştırma Bakanlarının şahitliğinde TIR İşbirliği Anlaşması imzaladılar.
Bu Anlaşmanın önümüzdeki günlerde Mısır Gümrük İdaresi tarafından da onaylanmasını bekliyoruz.
Benzer Anlaşmaları IRU, Türkiye`de TOBB ve Türk Gümrük İdaresi ile de yapmayı planlıyor.
Tüm bunlar tamamlandığında ise amaç, Mersin`den Port Said`e ro-ro ile seyahat eden Türk kamyonlarının TIR Karneleri`nin ve dolayısıyla onunla sunulan garantinin Mısır`da kabul edilmesi. Böylece Türk kamyonları, Mısır`da halihazırda ödemek zorunda bırakıldıkları yüksek sigorta v.s. masraflardan kurtulmuş olacak.
İkinci olarak ise; 7 Kasım`da yapılan Konsey toplantısının hemen ardından Konsey`e katılan tüm Bakanlar ve diplomatik zevat, IRU tarafından Konsey`in toplandığı binanın hemen önünde organize edilen bir TIR Seremonisi`ne iştirak ettiler.
Bu Seremoni vesilesiyle Suudi Arabistan ve Mısır Ulaştırma Bakanları, iki Mısır`lı şoföre birer adet TIR Karnesi vererek sembolik olarak Mısır`da TIR Karnesi`nin kullanımını başlattılar.
Gerek Konsey Toplantısı, gerek TIR Seremonisi, tüm Arap ülkelerine yayın yapan pek çok TV kanalı tarafından da ilgiyle takip edildi.
Sırf bu iki parantez haber dahi, bence göstermektedir ki; Arap Birliği Teknik Komitesi`nin hazırlayacağı öngörülen Eylem Planı`nın kabul edilip belli bir takvime göre uygulanması halinde, Ortadoğu ve Kuzey Afrika`da başta TIR, ADR ve CMR olmak üzere belli başlı Birleşmiş Milletler Sözleşmelerinin uygulanmaya başlaması mümkün olacaktır.
Zaten bu Sözleşmeleri yakinen bilen ve onlardan faydalanan Türk nakliyecilerimiz ise, bu sayede Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde taşımacılık faaliyetlerini çok daha kolay ve etkin olarak icra edebileceklerdir.
İşte bu mümkün olur ise Türkiye, gerçek manada Orta Asya`dan Avrupa`ya ülkemiz üzerinden uzanan tarihi İpek Yolu`nun yeni bir üssü olarak Modern İpek Yolu`nu fiilen Afrika`ya ve Ortadoğu`ya yaygınlaştırmış olacaktır.
Nitekim IRU`nun önümüzdeki günlerdeki bir başka hedefi Dubai Limanı`nı Mersin Limanı`na TIR Sözleşmesi ve kamyonları kullanarak bağlayacak özel bir TIR Pilot Projesi planlayıp hayata geçirmektir.
Hepinize sağlık ve mutlululuk dolu güzel bir hafta dilerim.
Haydar Özkan/Taşıma Dünyası