Türkiye İhracatçılar Meclisi, İhracatçı Eğilim Anketi 2012 yılı 2. çeyrek sonuçlarını açıklarken ihracatçılar, durağanlığın önümüzdeki çeyrekte de sürmesini beklediklerine dikkat çektiler.
Anket, ikinci 500 sıralamasında yer bulan ihracatçıların pazar çeşitlendirmesinde ilk500'e göre daha başarılı olduklarını ortaya koyarken, TİM'in ortaya koyduğu 2023 hedefinin ihracatçı firmalara da yansımaya başladığı görüldü.
Temmuz ayı içerisinde 508 ihracatçı firmanın orta ve üst düzey yöneticilerinin katılımı ile gerçekleştirilen ve TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi tarafından açıklanan sonuçlara göre ihracatçı firmalarımızın 2011 yılının 2. çeyreğine göre bu yılın Nisan-Haziran dönemindeki girdi maliyetlerindeki artış göze çarptı.
İhracatçıların Yüzde 64.5'i girdi maliyetlerinin arttığını beyan ederken %45.7 si genel kârlılık düzeylerinde ve %47si ihracatta kârlılık düzeylerinde düşüş olduğunu belirttiler.
Öte yandan firmaların %44.9'u ihracat ve %42.2'si ise üretimlerinde 2011 yılının aynı dönemine kıyasla artış yaşadıklarını ifade ettiler.
Firmalar yılın 3. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla durağanlığa dikkat çekerken, TİM Başkanı Büyükekşi,firma performanslarına etki eden birçok unsurun geçen yılın aynı dönemine göre karşılaştırıldığında değişmeyeceği genel kanısının hakim olduğunu vurguladı. Büyükekşi ayrıca, "Ramazan ayı ve takiben Bayram'ın bu çeyrek içerisinde yaşanmasının bu eğilimler üzerinde etkisi olduğu söyleyebiliriz. " dedi.
Bu yılın nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayan anketten dikkat çeken bölümler şunlar:
- 2011'in aynı dönemine kıyasla elektrik enerjisi kullanımlarında artış olduğunu belirten firmaların oranı %59'dur. Bunu takiben firmaların %39.4 su ve %37 si doğalgaz kullanımlarında da artış olduğu vurguluyor. 2011 - 2012 yılları arasında LPG ve fuel oil kullanımlarında gözle görülür azalmalar beyan edilmektedir. LPG enerjisinin kullanımlarında azalma olduğunu söyleyen ihracatçıların oranı %63.7, fuel oil kullanımlarında azalma olduğunu söyleyenlerin oranı ise %61.9 olarak ortaya çıkmıştır.
- Anketimize katılan firmaların %34 ü yılın 2. çeyreğinde ihracatta yeni pazarlara girebildiklerini beyan etmişlerdir. İkinci 500 listesindeki firmaların diğer firmalardan yeni pazarlar kazanma konusunda daha başarılı oldukları görülmektedir.
- Yeni pazarlara girme oranı giderek ivme kaybediyor. Bu da yaşadığımız global krizin bir yansıması olarak ortaya çıkıyor.
Temmuz-eylül döneminde İhracatçı firmaların ilk kez girilmesi planlanan hedef pazarları sırasıyla ;
Rusya (%18.1),
Birleşik Arap Emirlikleri (%11.4),
Çin (%10.4),
Irak (%9.4) ve
ABD' (%8.1) dir.
Bir önceki dönem anketinde bu sıralama Rusya, Çin, ABD, Irak, BAE idi.
- Yine yılın 2. çeyreğinde halihazırda ihracat yapılan pazarlardan yeni sipariş alabildiklerini belirten firmaların oranı %65.4'tür. Bu oran ikinci 500 listesi dahilindeki ihracatçı firmalar nezdinde %76.3'e yükselmektedir. Buna göre yılın 2. çeyreğinde, ikinci 500 sıralamasındaki ihracatçıların mevcut pazarlarında yeni müşteri bulma konusunda daha aktif olduklarını söyleyebiliriz.
- Nisan-Haziran döneminde firmaların %37.4'ü ihracatta müşteri de kaybettiklerini belirtmişlerdir. Bu oran ilk 1000'in dışındaki firmalarda %41.9'a yükselmektedir.
- İhracatçı firmalarımızın yarısından fazlası (%53) döviz kuru riskinden korunmak için halen bir araç kullanmadıklarını belirtmektedir. Bu oran bir önceki döneme kıyasla azalma göstermiştir. Kur riskinden korunmak için kullanılan araçlar hakkında bilgileri olmadığını belirten firmaların oranı geçtiğimiz dönemde %22,1 iken bu dönemde %19,6 dır.
- 2012 yılı 2. çeyrekte sektörde ortalama çalışan sayısı 176 olarak hesaplanmaktadır.
Bu dönem de mavi yakalılardaki hareketlilikten kaynaklanan çalışan sayılarındaki artış dikkat çekmektedir. Aynı dönemde mavi yakalı çalışan sayısı bir önceki döneme kıyasla 123'ten 136'ya yükselmiştir.
- İhracatçı firmaların yıllın 3. çeyreğindeki USD/TL kur tahmini 1.82, yıl sonu tahminleri ise 1.85 düzeyindedir. Euro/TL kur tahminleri 3. çeyrek için 2.24, 2012 yıl sonu için 2.28 olarak hesaplanmaktadır.
- İhracatçı firmalarda, 2012 yılı sonunda Türk ekonomisinin Yüzde 6.55 oranında büyüyeceği genel beklentisi hakimdir.
- İhracatçılarımızın %29.4'ü faaliyet gösterdikleri sektörün yıl sonu itibarıyla daha iyi olacağı beklentisi içerisindedir.
- Yıl sonunda Türkiye ekonomisinin daha iyi olacağı beklentisi içerisindeki ihracatçıların oranı ise %26.5'tir. İhracatçılar bu çeyrekte de Avrupa ve dünya ekonomileri hakkında karamsar görüşlere sahiptir. Yıl sonu itibariyle Avrupa ekonomisinin kötüleşeceğini düşünenlerin oranı %50.8, dünya ekonomisinin kötüye gideceği beklentisindekilerin oranı ise %34.1'dir.
- Bu anketimizde bu dönemde 20 Haziran tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yeni Teşvik Paketi'ne yönelik görüş, düşünce ve eğilimleri de sorduk.
Firmaların %20,7 si Yeni Teşvik Paketi kapsamında yatırım yapmayı planladıklarını söylemişlerdir. İkinci 500 firmalarımız yatırıma biraz daha istekli görünüyorlar.
- Yeni Teşvik Paketi kapsamında yatırım yapmayı düşünen ihracatçılar %25 ile 1. bölgede yatırım planlıyorlar. Daha sonra 2nci, 3ncü, 4ncü, ve 5.ci bölgede yatırım planlayan ihracatçılarımızın oranı birbirine yakın oranlarda seyrediyor. 6. Bölgede yatırım yapmayı planlayan ihracatçılarımızın oranı ise %6.
- İhracatçı firmalarımıza orta veya uzun vadeli şirket hedefleri olup olmadığını sorduğumuzda; %62.4'ü orta (2015) veya uzun vadeli (2023) hedefleri olduklarını beyan etmektedir. Öte yandan, orta veya uzun vadeli hedefleri olan ihracatçı firmalarımızın %73.5'i halihazırdaki hedeflerini Türkiye'nin 2023 ihracat hedefi uyarınca revize etmeyi düşündüklerini söylemektedir. Şirket hedeflerini 2023 ihracat hedefleri doğrultusunda revize etmeyi planlayan firmalarımızın % 77,4 ü ihracat hedefini, % 74,8 i hedef pazarlarını, % 64,2 si pazarlama stratejilerini, % 58 i üretim stratejilerini 2023 ihracat stratejisi doğrultusunda revize edeceklerini belirtmişlerdir. Bu oranlar 2023 Türkiye İhracat Stratejisinin ihracatçılarımız tarafından takip edildiğini ve dikkate alındığını gösteriyor.
Kaynak: TİM