Ekonomi Bakanı Çağlayan "Orta Asya ile ticarette Türkiye olarak isteğimiz karayolu ulaşımında aramızdaki araç kotalarının kaldırılması. Artık rekabette navlun oldukça önemli" dedi.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, uluslararası ticari rekabette navlunun oldukça belirleyici olduğunu belirterek, "Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan ile karayolu ticaretinde araç kotalarının kaldırılmasını istiyoruz" dedi.
Bakan Çağlayan, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Ekonomiden Sorumlu Bakanları 2. Toplantısı'nda büyük önder Atatürk'ün yaklaşık 80 yıl önce Sovyetler Birliği'nin dağılmasını öngörerek, "Türkiye'nin Orta Asya'daki soydaşlarına sahip çıkması gerektiğini" söylediğini anımsattı.
Türkiye ile Türki Cumhuriyetlerinin özünün, sözünün ve gönlünün bir olduğunu ifade eden Çağlayan, bu birliğin ekonomi alanında da sağlanması gerektiğini dile getirdi.
"Dünya ticaretinin yönü değişiyor"
Türkiye'nin Türk Konseyi'ni stratejik oluşum olarak değerlendirdiğini ve Türki Cumhuriyetlerle ilişkilerin Türk Konseyi üzerinden gerçekleşmesini önemsediğini belirten Çağlayan, şunları kaydetti: "Türk dostlarımızla bölgesel işbirliğimizi geliştirmek için özel çaba gösteriyoruz. Çünkü dünyada ticaretin yönü değişiyor. Bundan 10 yıl önce dünyada ticaretin yaklaşık yüzde 60'ı gelişmiş ülkeler tarafından yapılırken, bugün ticaretin yarısını gelişmiş, geri kalan yarıyı da gelişmekte olan ülkeler yapıyor. Bundan 10 yıl sonra ise dünya ticaretinin yüzde 60'ının Türkiye ve kardeş ülkelerimizin de aralarında bulunduğu ülkeler tarafından yapılacağını rahatlıkla söyleyebiliriz."
Bakan Çağlayan, toplantıda birçok önemli konunun ele alındığını, bunlar arasında yatırım ajanları arasındaki işbirliği mekanizmalarının daha da geliştirilmesinin de bulunduğunu bildirerek, yatırımcılar için sürdürülebilir diyalogların tesis edileceği platformların kurulmasının detaylı şekilde görüşüldüğünü ve yol haritasının belirlendiğini anlattı.
Çağlayan, 1921 ile 2003 yılları arasında toplam 15 milyar dolar uluslararası doğrudan sermaye alabilen Türkiye'nin 2003 ile 2011 yılları arasında 115 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye alabildiğini anımsattı. Çağlayan, "Yılın ilk 6 ayında doğrudan sermaye girişi 8,2 milyar dolar oldu. Bu rakamın yıl sonu itibarıyla 20 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bu konudaki tecrübelerimizi kardeş ülkelerimizle paylaşmaya hazırız" dedi.
"Hazar'ın liman varlığı artırılmalı"
Görüşmelerde ekonomik ilişkilerin çeşitlenmesi ve bir kalkınma fonunun kurulmasının da konuşulduğunu aktaran Bakan Çağlayan, şöyle devam etti:
"Ürün ve pazar çeşitlendirilmesi önemli. Ekonomilerin tek bir ürüne tek bir pazara bağlı olması, o ülkeleri istenildiği oranda geliştirmez. Bizim Türkiye olarak isteğimiz karayolu ulaşımında aramızdaki araç kotalarının kaldırılması. Artık rekabette navlun oldukça önemli. Hazar üzerinde gemilerin azlığı ileride sorun olabilir. Hazar'ın liman varlığının artırılması gerekiyor. Türk Konseyi olarak ticari yatırımların önündeki engellerin kaldırması için irademizi ortaya koyalım. Bundan sonraki toplantılarımız da karar almayı sağlayacak bir yapıya kavuşturulmalı."
Bakan Çağlayan, geçen yıl Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacminin yaklaşık 4 milyar dolar, Azerbaycan ile ticaret hacminin yaklaşık 3,4 milyar dolar ve Kırgızistan ile ticaret hacminin ise 232 milyon dolar olduğunu anımsatarak, bu rakamların istenilenin çok altında olduğunu söyledi.
Türkiye'den Azerbaycan'a 7 milyar dolar, Kazakistan'a 2 milyar dolar ve Kırgızistan'a 1 milyar dolar yatırımın yapıldığını bildiren Bakan Çağlayan, bu rakamların toplamda Türkiye'nin yurt dışına yaptığı yatırımların yaklaşık yarısına karşılık geldiğine dikkati çekti.
"TANAP iki ülke için kazanım"
Azerbaycan Ekonomik Kalkınma Bakanı Şahin Mustafayev de toplantının ekonomik işbirliği hedefinde önemli bir aşama olacağı inancını dile getirerek, toplantıya katılan dört ülkenin birbirine siyasi, ticari ve diğer birçok alanda destek olduğunu söyledi.
Azerbaycan'ın Türk dili konuşan ülkelerle ekonomik işbirliğini geliştirmek istediğini ve bu konuda görev almaya her zaman hazır olduğunu belirten Mustafayev, "Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) anlaşmasıyla Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ekonomik işbirliği faklı bir boyut kazandı. Bu anlaşmadan iki ülke de büyük kazanımlar elde edecek" dedi.
Kazakistan Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakanı Bakytzhan Sagintayev ise İpek Yolu'nun yeniden canladırılmasının ekonomik işbirliğini artırdığını vurgulayarak, Türkçe konuşan ülkelerden Kazakistan'a yatırım yapılmasını önemsediklerini ifade etti.
Kazakistan'ın ortak tarih ve dille bağlı olduğu ülkelerle ilişkilerini geliştirmek istediğini dile getiren Sagintayev, söz konusu ülkeler arasında işbirliğinin sağlanmasıyla Çin'den Avrupa'ya kadar olan coğrafyada ekonomik bütünlüğün sağlanacağını vurguladı.
Kırgızistan Ekonomi ve Rekabet Politikaları Bakanı Temir Sariev de Türkçe konuşan ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin olması gerektiğinin gerisinde kaldığına işaret ederek, bu toplantıların ardından daha güçlü ilişkilerin oluşacağından emin olduğunu söyledi.
Toplantılar sayesinde ülkeler arasındaki ilişkilerin stratejik işbirliği düzeyine taşınacağını belirten Sariev, ekonomik ilişkilerin gelişmesinin ulaşım altyapısının sağlanmasıyla mümkün olacağını dile getirdi.
Kaynak: Dünya