GENELGE(2010/51)

GENELGE
(2010/ 51)

I. Temel Kavramlar:
(1) Mense ispat Belgeleri; esyanın tercihli menseini gösteren EUR.1 ve EUR.MED Dolasım
Sertifikalarını, Fatura Beyanlarını, Form A Belgelerini ve tercihli olmayan menseini gösteren
Mense Sahadetnamelerini;
(2) EUR.1 Dolasım Sertifikası; tercihli mense kuralları çerçevesinde Serbest Ticaret Anlasması (STA) yaptıgımız ülkelerden ithal edilen esya ile Avrupa Birligi'nden ithal edilen tarım ürünleri ve Avrupa Kömür ve Çelik Toplulugu (AKÇT) ürünlerinin ilgili anlasma hükümlerinden faydalanmasını saglayan; muhteviyatı esyanın ilgili anlasma kuralları çerçevesinde menseli oldugunu gösteren; ihracatçı tarafından doldurulmasını müteakip Müstesarlıkça yetki verilen kisi/kurum/kurulus tarafından gerekli kontroller yapıldıktan sonra onaylanan; gümrük müdürlügünce vize edilmesini müteakip geçerlilik kazanan belgeyi;
(3) EUR.MED Dolasım Sertifikası; EUR.1 Dolasım Sertifikası ile aynı sekilde düzenlenen, ancak sadece Pan Avrupa Akdeniz Mense Kümülasyonu (PAAMK) sistemi çerçevesinde kullanılan belgeyi;
(4) Fatura Beyanı; bir fatura muhteviyatı esyanın ilgili anlasma kurallarına göre menseli oldugunun ihracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya baska bir ticari belge üzerinde yazılı olarak beyan edilmesiyle olusturulan; ihracatçı tarafından düzenlenen ve imzalanan; Müstesarlıkça yetki verilen kisi/kurum/kurulus veya gümrük müdürlügünde herhangi bir onay prosedürüne tabi tutulmayan; toplam kıymeti 6.000 Euro'yu geçmeyen ve menseli ürünler ihtiva eden bir sevkiyat için herhangi bir ihracatçı tarafından, 6.000 Euro'yu geçen tutarlar için ise onaylanmıs ihracatçılar tarafından yapılabilen mense ispatını;
(5) Form A Belgesi; ülkemiz tarafından Gelisme Yolunda Ülkeler ve En Az Gelismis Ülkeler ile
ticarette tek taraflı olarak indirim tanınması esasına dayanan Genellestirilmis Tercihler Sistemi’nin (GTS) isleyebilmesi için gerekli iç düzenlemeyi yapan ve 2001/3485 sayılı Genellestirilmis Tercihler Sistemi Kapsamında Tercihli Rejimden Yararlanacak Esyanın Menseinin Tespitine iliskin Karar hükümleri çerçevesinde, ülkemiz tarafından tek taraflı olarak tanınan tavizlerden yararlanılabilmesi için gerekli uluslararası prosedürü tamamlayan ülkelerden GTS kapsamında yapılacak ithalatlarda esyanın tavizden faydalanan ülke menseli oldugunu gösteren; GTS kapsamında ülkemizden yapılan ve Türkiye'nin faydalanan ülke konumunda oldugu durumlarda ise Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca vize edilen ve gümrük müdürlüklerince ayrıca vize edilmeyen mense ispat belgesini,
(6) A.TR Dolasım Belgesi; Türkiye ile Avrupa Birligi (AB) arasındaki sanayi ürünleri ve islenmis tarım ürünleri ticaretinde kullanılan, esyanın Türkiye ve AB'de serbest dolasımda oldugunu gösteren ve esyanın tercihli rejimden faydalanmasını saglayan belgeyi,
(7) Serbest dolasımdaki esya; Türkiye ve AB menseli olan veya üçüncü ülke menseli olup Türkiye ya da AB'de ithal islemleri tamamlanmıs, gerekli gümrük vergisi, es etkili vergi ve resimleri tahsil edilmis, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamıs esyayı, ifade eder.

 

II. İthalatta Yapılacak islem ve Kontroller:

(1) İthalat sırasında ibraz edilen A.TR Dolasım Belgelerinin, EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının, fatura beyanlarının ve Form A Belgelerinin:

 

a) Doldurulması zorunlu olan tümkutularının doldurulup doldurulmadıgı;
b) Sekil ve içerik itibarıyla ilgili oldugu Kararname ve Yönetmelik hükümlerine uygun olup
olmadıgı;
c) Belge üzerinde kullanılan mühür ve imzaların ilgili ülke tarafından temin edilen örneklerine uygun olup olmadıgı;
hususları belgenin ibraz edildigi gümrük müdürlügü tarafından kontrol edilir.
(2) İthal esyasının cins, nevi, nitelik ve miktar itibarıyla mense ispat belgeleri veya A.TR Dolasım Belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadıgı; bu kayıtların ilgili gümrük beyannamesinde yer alan bilgiler ile uyumlu olup olmadıgı ithalat isleminin yapıldıgı gümrük müdürlügü tarafından kontrol edilir.
(3) A.TR Dolasım Belgeleri ve mense ispat belgelerinin ithalat sırasında ibraz edilmeyip sonradan ibraz edilmek istenilmesi halinde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 214 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
III. İhracatta Yapılacak İslem ve Kontroller:
(1) İhracat sırasında ibraz edilen A.TR Dolasım Belgeleri ve mense ispat belgeleri ile ilgili
islemlerde belge düzeni itibariyle ''serbest dolasım'' ve ''mense'' kavramlarının asagıda belirtilen sekilde ayırt edilmesi gereklidir: Serbest dolasımdaki esya; Türkiye ve Topluluk menseli olan veya üçüncü ülke menseli olup Türkiye ya da Toplulukta ithal islemleri tamamlanmıs, gerekli gümrük  vergisi, es etkili vergi ve resimleri tahsil edilmis, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamıs esyayı ifade etmektedir. Bu nedenle, tamamıyla Türkiye'de elde edilmis esya Türk menseli ve serbest dolasımdaki esyadır. Bununla birlikte, Türkiye’de gördügü islem ve isçilik nedeniyle Türk mensei kazanmıs olan her esya, serbest dolasımda olmayabilir. Örnegin, dahilde isleme rejimi kapsamında vergileri kısmen veya hiç ödenmeden ithal edilen girdilerden Türkiye'de elde edilen nihai ürün, gördügü isçilik ve islemler nedeniyle Türk menseini kazanmıs olsa dahi, bünyesine giren ve dahilde isleme rejimi kapsamında vergileri tahsil edilmeyen girdilere ait telafi edici vergi tahsil edilmedigi sürece serbest dolasımda degildir. Bünyesinde serbest dolasımdaolmayan yabancı girdi bulunan ürünler, ancak, tüm bu yabancı girdilerin vergilerinin ödenmis olması sartıyla serbest dolasıma girer ve böylece bu ürünlerin Avrupa Topluluguna ihracında A.TR Dolasım Belgesi düzenlenebilir. Benzer sekilde, esyanın Türkiye’de serbest dolasıma girmesi esyaya Türk mensei kazandırmaz. Serbest dolasıma giren esyanın Türk mensei kazanıp kazanmadıgı, bu esyanın Türkiye’de gördügü islem ve isçilik sonucunda elde edilen ürünün ilgili Yönetmelikler çerçevesinde degerlendirilmesi sonucunda belirlenir.

(2) İhraç esyasının cins, nevi, nitelik ve miktar itibarıyla A.TR Dolasım Belgeleri veya mense ispat belgelerindeki kayıtlara uygun olup olmadıgı; bu kayıtların ilgili gümrük beyannamesinde yer alan bilgiler ile uyumlu olup olmadıgı ihracat isleminin yapıldıgı gümrük müdürlügü tarafından kontrol edilir.
(3) A.TR Dolasım Belgesi kapsamında ihraç edilen esyanın ilgili Kararname hükümlerine göre
serbest dolasım durumunda olup olmadıgının; EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikaları kapsamında ihraç edilen esyanın ilgili Yönetmelikler çerçevesinde menseli olup olmadıgının belirlenmesi bakımından ilgili Kararname ve Yönetmelik hükümleri uyarınca islem yapılır. Belge, gümrük müdürlügünce ilgili Kararname veya Yönetmelik hükümlerine uygun olarak vize edilir.
(4) Gümrük müdürlükleri tarafından mühürle tasdik edilmek suretiyle vize edilen A.TR Dolasım Belgelerinin ve EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının ithalatçı ülkelerde geçerli olabilmesi ve gereksiz sonradan kontrol taleplerinin önüne geçilebilmesi için bu belgelerin “Gümrük Vizesi” sütununa okunaklı mühür tatbikine azami özen gösterilir.
(5) A.TR Dolasım Belgelerinin 8 no'lu ve EUR.1./EUR.MED Dolasım Sertifikalarının 7 no'lu
“Gözlemler” kutusunda yer alan "Sonradan Verilmistir", "ikinci Nüshadır", "Basitlestirilmis islem" ve benzeri ibarelerin ilgili Kararname ve Yönetmeliklerle uyumlu olması saglanır. Bu husus
belgenin ibraz edildigi gümrük müdürlügü tarafından da kontrol edilir.

IV. İhracatta ibraz Edilen Belgelerin Sonradan Kontrolü:
(1) Ülkemizden yapılan ihracat sırasında düzenlenmis olan A.TR Dolasım ,Belgelerinin ve
EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının ithalatçı ülke gümrük idaresi tarafından sonradan
kontrol amacıyla gönderildigi hallerde, A.TR Dolasım Belgelerinin sonradan kontrol islemlerinde esyanın serbest dolasım statüsüne, EUR.l/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının sonradan kontrol islemlerinde ise esyanın menseine iliskin tevsik edici bilgi ve belgeler gümrük müdürlügü tarafından belgeyi onaylayan kisi/kurum/kurulus ve firma nezdinde girisimde bulunmak suretiyle temin edilir. Belgeyi düzenleyen kisi/kurum/kurulus tarafından ilgili bilgi ve belgelerin gümrük müdürlügüne iletilmesinde sonradan kontrol sonucunun 10 aylık süre içinde talepte bulunan ülkeye bildirilmesi gerektigi göz önünde bulundurulur. Esyanın ilgili Kararname ve Yönetmelik’te belirtilen serbest dolasım veya mense kriterlerini saglayıp saglamadıgı tespit edilir.
(2) Sonradan kontrol islemleri gümrük müdürlügünce sonuçlandırılır. Elde edilen kontrol sonuçları varsa ithalatçı ülke gümrük idaresince özellikle sorulan hususlar ve ilgili gümrük müdürlügünün görüsü ile birlikte ithalatçı ülke gümrük idaresine bildirilmek üzere Gümrükler Genel Müdürlügüne iletilir.
(3) A.TR Dolasım Belgelerinin ve EUR.l/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının üzerinde eksiklikler
bulunması halinde bunlar ilgili Kararname ve Yönetmelikler çerçevesinde tamamlanır.
(4) Gümrük müdürlügü tarafından A.TR Dolasım Belgelerinin ve EUR.1/EUR.MED Dolasım
Sertifikalarının ''Kontrolün Sonucu'' sütunlarının ilgili kutucugu isaretlenerek idarenin okunaklı mührü, tarih, imza ve kase tatbik edilmek suretiyle onaylanmıs olarak Gümrükler Genel Müdürlügüne gönderilir.
(5) Belgeyi düzenleyen ihracatçı, onaylayan yetkili kisi/kurum/kurulus ve vize eden gümrük
müdürlügünce sonradan kontrol islemlerinin dogru ve eksiksiz olarak karsılanmasına azami özen gösterilir. Bu çerçevede, sonradan kontrol sonucunun, ithalatçı ülkenin sonradan kontrol talebinde bulundugu tarihten itibaren 10 aylık süre içinde talepte bulunan ülkeye bildirilmesi gerektigi göz önünde bulundurularak süresi içinde cevap verilmesi temin edilir.
V. İthalatta ibraz Edilen Belgelerin Sonradan Kontrolü:
(1) Gümrük müdürlüklerinin ithalat sırasında kendilerine ibraz edilen belgelerin dogruluk ve
kurallara uygunlugundan süphelenmeleri halinde söz konusu belgeler sonradan kontrol gerekçeleri de belirtilmek suretiyle ilgili ülke nezdinde sonradan kontrolünün yapılmasını teminen Gümrükler Genel Müdürlügüne intikal ettirilir.
(2) Sonradan kontrol talebi ile Gümrükler Genel Müdürlügüne gönderilen A.TR Dolasım
Belgeleri, EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikaları, Fatura Beyanları ve Form A Belgeleri kapsamı esya için ilgili Kararlar ve Yönetmelikler geregince thalat Rejimi Kararı’na ek listelerde tercihli rejim için geçerli olan tavizli vergi oranı ile “Diger Ülkeler” sütunundaki vergi oranı arasındaki farka tekabül eden vergi meblagı karsılıgı olarak nakit veya teminat mektubu alınır

(3) İthalat gerçeklestikten sonra yapılan tespitte, kabul edilebilir olmadıgı anlasılan belgeler
sonradan kontrolünü teminen ihracatçı ülke gümrük idaresine gönderilir ve alınacak cevaba göre islem yapılır.
(4) İhracatçı ülke gümrük idaresi nezdinde yürütülen sonradan kontrolün sonucu Gümrükler Genel Müdürlügünce ilgili gümrük müdürlügüne bildirilir. Yapılan sonradan kontrol sonucunda A.TR Dolasım Belgesi’nin veya esyanın tercihli menseini gösteren mense ispat belgesinin;
a) Dogru ve kurallara uygun oldugunun anlasılması halinde gümrük müdürlügünce alınmıs olan nakit veya teminatın iade edilmesi,
b) Sahte oldugunun veya kabul edilebilir olmadıgının anlasılması halinde;
1) Sahte ve/veya tahrifatlı oldugunun ortaya çıkması durumunda, 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanması,
2) Sonradan yapılan kontrol veya teftislerde kabul edilebilir olmadıgının ya da ihracatçı ülke
gümrük idaresince sehven düzenlendiginin anlasılması halinde indirimsiz vergi oranı üzerinden tahakkuk ettirilecek ithalat vergilerinin tahsil edilmesi,
c) Beyannamede gösterilmesine ragmen sonradan yapılan kontrol veya teftislerde beyanname ekinde olmadıgının tespit edilmesi yükümlüsünce de söz konusu belgelerin gümrük idaresine ibraz edilememesi durumunda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendinin uygulanması,

Seklinde islem yapılır.

(5) İhracatçı ülke tarafından sonradan verilen, ikinci nüsha olarak düzenlenen veya basitlestirilmis usulde düzenlenmis olan A.TR Dolasım Belgelerinin 8 no'lu ve EUR.1./EUR.MED Dolasım Sertifikalarının 7 no'lu “Gözlemler” kutusunda yer alması gereken Sonradan Verilmistir" "İkinci Nüshadır" "Basitlestirilmis slem" ve benzeri ibarelerin yer almaması veya ilgili Kararname veya Yönetmelikle belirlenen ifadeler ile uyusmaması veya bu ifadelerin yanlıslıkla birbiri yerine kullanılmıs olması hallerinde belgeler teknik nedenlerle reddedilmez; belgenin sonradan kontrolü talep edilir; ihracatçı ülkeden alınacak sonradan kontrol sonucuna göre islem yapılır.
VI. Diger islemler:
(1) A.TR Dolasım Belgesi veya EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikası esliginde serbest bölge ve
antrepoya konulan esyaya iliskin belgenin 4 aylık ibraz süresi içinde ilgili gümrük müdürlügüne arz edilmis olması sartıyla; esyanın serbest bölge veya antrepoda kaldıgı süre boyunca belgenin geçerlilik süresinin dondurulması ve kalan sürenin esyanın serbest bölge veya antrepodan çıkıs tarihinden itibaren isletilmesi yönünde uygulama yapılır.
(2) Dahilde İsleme İzin Belgesi kapsamında ithalatı gerçeklestirilen esyadan kullanım harici
kalanların yasal prosedüre uyularak serbest dolasıma giris rejimine tabi tutulması halinde Gümrük Kanununun 114 üncü maddesi hükümleri uygulanır. Esyanın serbest dolasıma girise iliskin tüm kosulları saglaması halinde, serbest dolasıma giris beyannamesine esyanın Dahilde İsleme Rejimi kapsamında ithalatı esnasında gümrük müdürlügüne ibraz edilen A.TR Dolasım Belgelerinin veya EUR.1/EUR.MED Dolasım Sertifikalarının veya fatura beyanlarının onaylı fotokopileri eklenir.
(3) 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Dıs Ticaret Mevzuatına uygun olarak ithal edildikten ve
kullanıldıktan sonra ihraç edilmek istenilen esya için A.TR Dolasım Belgesi düzenlenmesinin söz konusu oldugu; ancak bu esyanın ithaline iliskin tevsik edici belgelerin, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 13 üncü maddesinde yer alan 5 yıllık belge saklama süresinin geçmesi nedeniyle artık mevcut olmadıgı hallerde, hracatı ve Yatırımları Tesvik mevzuatı hükümleri ve İthalat Rejiminin Mahrecine İade hükümleri saklı kalmak ve esyanın serbest dolasımda oldugunu belirleyen ticari belge ve kayıtları ile esyanın muhasebe kayıtlarının bulundugu envanter defteri kayıtları esas alınarak Yetkilendirilmis Gümrük Müsaviri tarafından düzenlenecek olan esyanın serbest dolasım statüsünü haiz olduguna iliskin raporun ibraz edilmesi kaydıyla Müstesarlıkça yetki verilmis kisi/kurum/kuruluslar tarafından A.TR Dolasım Belgesi onaylanması ve gümrük müdürlüklerince vize edilmesi yönündeki talepler karsılanır.
(4) İthal esyasına ait mense ispat belgesinin gerçeklik ve dogrulugunun ihraç ülkesi nezdinde arastırıldıgı ve esyanın dampinge karsı vergiye tabi oldugu hallerde, ilgili Teblig’de öngörülen en yüksek had üzerinden hesap edilecek dampinge karsı vergi tutarının nakdi teminata baglanması suretiyle esya mükellefine teslim edilir. Nakdi teminatın yanı sıra Gümrük Yönetmeligi’nin 495 inci maddesinde belirtilen teminatlardan herhangi birinin ibrazı mümkündür.
(5) 07/07/2009 tarihli, 2009/86 sayılı ve 30/03/2010 tarihli, 2010/14 sayılı Genelgeler yürürlükten kaldırılmıstır.

Bilgi ve geregini rica ederim.
Arslan GÜNLER
Müstesar V.
DAGITIM:
Merkez ve Tasra Teskilatına