Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, Rusya ile gümrüklerde yaşanan sorunların aşılması amacıyla Rus ve Türk gümrük heyetleri arasında mutabakat zaptı imzalandığını, buna göre Atatürk, Sabiha Gökçen ve Rusya'nın Minokova havalimanları arasında pilot uygulama başlatılacağını bildirdi.
Yazıcı, basın toplantısında Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında yaşanan gümrük sorunlarının çözümüne ilişkin yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Yaklaşık bir yıldır iki ülke gümrüğünde sorunlar yaşandığını, sorunun giderilmesi için yoğun bir çalışma yürüttüklerini ifade eden Yazıcı, geçen yıl Eylül ayında Rusya ile bir gümrük protokolü imzalandığını hatırlattı. İmzalanan protokolün 12 Kasım 2008 tarihinde yürürlüğe girdiğini de belirten Yazıcı, şunları kaydetti:
"Bu protokolle sorunların çözülmesi için Basitleştirilmiş Gümrük Haddi Uygulaması konusunda mutabakat sağlandı. Bu uygulama gönüllülük esasına dayalı olarak uygulanacaktı. Bu sistemin uygulanması suretiyle ticaret yapan tacirlerimiz kolaylaştırılmış gümrük işlemleriyle işlemlerini sürdürecek ve çok seri bir şekilde işlemlerini ifa edeceklerdi. Buna uymayan tüccarlarımızın kesinlikle Basitleştirilmiş Gümrük Haddi Uygulamasına girişini zorlayacak şekilde bir muameleye maruz tutulmayacaktı. İmzalanan protokolün hayata geçirilmesi için 3-6 aylık periyotlar içerisinde teknik çalışmalar heyetler arasında gerçekleştirilerek sorunun giderilmesi amaçlanmıştı. Bu protokole dayalı olarak Gümrük Müsteşarlığı ile Rusya Federasyonu Gümrük servisi arasındaki müzakereler Rusya'da da devam etti."
Hayati Yazıcı, Rusya'daki görüşmelerin bir süre sonra tıkandığını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Davos'ta konuyu Rus yetkililerle görüştüğünü, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de Rusya ziyaretinde konuyu Cumhurbaşkanı ve Başbakan seviyesinde müzakere ettiğini kaydetti. Görüşmelerin ardından Rus gümrük heyetinin dün İstanbul'a geldiğini dile getiren Bakan Yazıcı, heyetler arasında gün boyu süren çalışmalar gerçekleştirildiğini söyledi. Yazıcı, şöyle devam etti:
"Yapılan çalışmalar sonunda Eylül 2008'de imzalanmış protokol gereği bir mutabakat zaptı hazırlandı ve imzalandı. Bu mutabakat zaptı tamamen teknik konuları içermektedir. Rus ve Türk gümrük heyetleri arasında imzalanan mutabakat zaptına göre Atatürk, Sabiha Gökçen ve Rusya'nın Minokova Havalimanları arasında pilot uygulama yapılacak. Pilot uygulama Basitleştirilmiş Gümrük Haddi Uygulaması çerçevesinde gerçekleştirilecek.
Daha sonra pilot uygulama yaygınlaştırılacak ve Türkiye'de oluşturulacak teknik heyet Rusya gümrük ve limanlarında, Rusya'da oluşturulacak heyet de Türkiye'de incelemeler yapacak. Hatta bu toplantıdan sonra Rusya heyeti ile birlikte Müsteşarlığımız elemanları Halkalı gümrüğünde incelemelerde bulunacak. Basitleştirilmiş Gümrük Haddi Uygulamasının hayata geçirilmesi elbette arzumuz. Ama bu bir teknik altyapının da gerçekleşmesini içeriyor. Dolayısıyla teknik altyapı ile ilgili çalışmalar hemen başlatılıyor. Sanırım bir ay içinde tamamlanacak. Bu çerçevede gümrükteki sorunları bu kategoride yer alacak tüccarlarımız açısından aşmış olacağız."
Rusya ile ticari ilişkiler
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, Türkiye ile Rusya arasındaki ticari ilişkilerin yoğun bir düzeyde seyrettiğini de belirterek, 2002 yılında 5 milyar dolar olan ticaret hacminin 2008 yılında 37,7 milyar dolara ulaştığını, bunun 31,3 milyar dolarının ithalat, 6,4 milyar dolarının ise ihracat olduğunu, 2007 yılına kıyasla Türkiye'nin Rusya'ya ihracatının yüzde 35, ithalatının yüzde 33 oranında arttığını belirtti.
Hayati Yazıcı, "Umuyorum ki teknik çalışmalar çok hızlı bir şekilde yapılacak ve bir an önce hayata geçecektir. Bu pilot uygulama gerçekleştikten sonra ileri ki aşamalarda kara, deniz ve hava taşımacılığının bütün noktalarını kapsayacak şekilde ve bütün ürünleri içerecek şekilde gerçekleşecek" dedi.
Yazıcı, "Rusya ile Türkiye arasındaki tüm gümrük sorunlarının çözümü ne kadar bir zaman alacak?" sorusu üzerine şöyle dedi:
"Herhangi bir ülke açısından şu aşamada 'tümünü çözeriz' demek çok doğru bir yaklaşım değil diye düşünüyorum. Ama her iki taraf da iyi niyetli. Rus heyeti de bizim taraf da ülkemizin çıkarlarını gözeterek tüccarımızın rahat bir şekilde ticaretini gerçekleştirmeleri konusunda büyük bir çaba harcıyor. Sanırım bu uygulama diğer ülkelerle yapılacak uygulamalar için de bir emsal teşkil edecek. Bir tarih veremem ama çok fazla da uzun süreceğini sanmıyorum. En azından pilot uygulamayı bir veya iki ay içinde gerçekleştireceğiz. Pilot uygulama sonucu Basitleştirilmiş Gümrük Haddi Uygulaması çerçevesinde bu kategoriye girecek ticaret erbabı rahat bir şekilde, yani belgelerini göstermek suretiyle belki de tahsis edilmiş kapılardan çok daha kolay ve kısa zamanda ürününü müşterisine ulaştıracak. Daha önce buna VIP uygulama demiştim ona benzer bir uygulama olacak."
Yazıcı, uygulamanın hangi güzergahları içereceğinin sorulması üzerine, "İlk örnek uygulama Atatürk Havalimanı, Sabiha Gökçen ve Rusya'nın Minokova havalimanları arasında olacak. Daha sonra bütün hava alanlarını, kara ve deniz taşımacılığını da kuşatacak şekilde genişletilecektir. Eylül 2008'de yapılan anlaşma çerçevesinde, bütün bu ilişkiler aracısız olarak her iki ülkenin kamu idareleri vasıtasıyla yürütülecek. Araya başka bir kurum, unsur girmeyecek" diye konuştu. Basın toplantısı sırasında Gümrük Müsteşarlığı yetkilileri de hazır bulundu.
Radikal