Anasayfa / Sektörel / Sektör Haberleri / Karayolu / 68 SAYILI TEBLİĞİN BAŞARI ŞANSI

68 SAYILI TEBLİĞİN BAŞARI ŞANSI

68 SAYILI TEBLİĞİN BAŞARI ŞANSI24.09.2013
Getirilen bu yeni düzenlemenin kesinlikle caydırıcı bir etki yaratacağını şimdiden söyleyebiliriz. Ancak, tebliğin tüm yaralara mehlem olmasını umut etmek de fazla iyimser bir yaklaşım olacaktır.

Uluslararası taşımacılık yapan Türk kara nakliyecisi uzun yıllardır "usulsüz giriş yapan ve Türk ihraç yükünü kapan yabancı plakalı nakliyeci"lerden şikayetçi. Bu konuda, tüm meslek kuruluşları ve sektör dernekleri, sürekli olarak Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın (UDHB) kapısını aşındırarak, haksız rekabet yaratan bu taşımacılıkla ilgili etkili önlem alınmasını talep ediyor.

Geçiş belgesi olmaksızın yük taşıyan, bir yol geçiş belgesi ile birden fazla giriş yapan, sahte yol geçiş belgesi sunan, UBAK belgesini zaman limitlerine uygun olarak kullanmayan, ticari değeri olmayan bir yükü "ithalat" yükü olarak Türkiye'ye boşalttıktan sonra "dönüş yükü" olarak Türk ihraç ürünlerini yükleyen, varış ülkesi Almanya olduğu halde, Bulgaristan imiş gibi belge düzenleyerek, yüklediği yükü, Bulgaristan'a boşaltmadan belge değişikliği ile Almanya'ya taşıyan komşu nakliyeciler ile Türk nakliyecisinin başı dertte.

UDHB, 7 Ağustos 2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımladığı 68 numaralı "Geçici ve Yabancı Plakalı Taşıtlardan alınacak Geçiş Ücretlerine İlişkin Tebliğ" ile soruna çözüm bulma yönünde bir girişim başlattı. Yayımlanan bu tebliğ ile daha önce 04.06.2004 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 44 numaralı tebliğ de yürürlükten kaldırıldı.

İki tebliğ karşılaştırıldığında anlaşmalı veya anlaşmasız ülkelerden "ton x km" başıma alınacak yol geçiş ücretlerinin, geçici plakalı araçlara ilişkin geçiş ücretlerinin ve ithal edilmek üzere tekerlek çevirerek getirilen araçlara ilişkin geçiş ücretlerin değişmediği görülüyor.

68 sayılı Tebliğ'le getirilen temel değişiklik 6. madde ile düzenlenmiş. Buna göre;

"(1) Geçiş belgesi veya Bakanlığımız özel iznini gerektirdiği halde; geçiş belgesiz veya özel izin alınmaksızın yapılan eşya/yük taşımalarında her taşıma türü için birim taşıt veya taşıt katarı için 3 bin euro veya karşılığı Türk Lirası geçiş ücreti alınır ve bu taşıtların ülkemize/ülkemizden giriş ve çıkışlarına izin verilir.

 (2) Uygun olmayan geçiş belgesiyle yapılan üçüncü ülke eşya/yük taşımalarında, birim taşıt veya taşıt katarı için 3 bin euro veya karşılığı Türk Lirası geçiş ücreti alınır ve bu taşıtların ülkemize/ülkemizden giriş ve çıkışlarına izin verilir."

Böylece UDHB, "Taşımacılık anlaşmalarını ihlal ederek uluslararası yük taşıyan yabancı plakalı araçların başladığı taşıma operasyonunu tamamlamasını engellemem. Ancak öyle bir yol geçiş ücreti alırım ki, yabancı nakliyeci navlun bedelini olduğu gibi Türkiye devletine ödemek zorunda kalır ve bir daha bu yola başvurmaz" şeklinde özetlenebilecek bir anlayış ile anılan yasal düzenlemeyi yürürlüğe sokuyor. Getirilen bu yeni düzenlemenin kesinlikle caydırıcı bir etki yaratacağını şimdiden söyleyebiliriz. Ancak, tebliğin tüm yaralara mehlem olmasını umut etmek de fazla iyimser bir yaklaşım olacaktır.

Unutulmamalıdır ki, 68 sayılı tebliğ yayımlanmadan önce de sınır kapılarına geçerli bir yol geçiş belgesi olmadan gelen yabancı plakalı araçlar UDHB'na yönlendirilmekte ve bu bakanlığın "özel izni" ile â€" çoğu zaman da bir bedel karşılığında â€" geçiş yapabilmekte idi. 68 sayılı tebliğ, bir bakıma UDHB uhdesinde bulunan ve yeri geldiğinde kullanılan bir yetkinin "yazılı olarak kamuya duyurulması" ve yabancı nakliyecilere aba altından sopa gösterilmesi anlamına geliyor. Ancak, bu Tebliğ hükümleri sınır kapılarında veya yol boyu kontrol noktalarında yakasını kaptırmamış yabancı plakalı araç sahipleri açısından hiçbir anlam ifade etmiyor.

Kısaca belirtmek gerekirse, 68 sayılı tebliğ kamusal bir düzenleme olarak kural dışı taşımacılık yapan yabancı nakliyeciler üzerinde kesinlikle caydırıcı bir etki yaratacaktır. Bununla birlikte, kural dışılığı benimsemiş ve bir şekilde sınır kapılarındaki ya da yol boyu kontrol noktalarındaki görevlileri atlatabilen yabancı nakliyecilerle mücadelede yeni teknikler geliştirme ihtiyacı, hala orta yerde duruyor.

Cahit Soysal/Transport
Gayrettepe Mahallesi, Barbaros Bulvarı Dr. Orhan Birman İş Merkezi No:149/6 Beşiktaş 34349 İstanbul
+90 212 663 08 85 | +90 530 960 84 24
+90 212 663 62 72
utikad@utikad.org.tr